Binnenstebuiten

Ik moest denken aan het boek The Country of Last Things (In het land der laatste dingen )van Paul Auster. Ik herlees dat boek eens in de zoveel tijd omdat ik het het beste boek van Paul Auster vind. In het boek gaat Anna Blume, hoofdpersonage, naar een niet nader genoemde stad om haar broer te zoeken die daar verdwenen is. Het blijkt een stad te zijn waar ze eenmaal binnen niet zomaar meer weg komt. Tegelijkertijd is alles aan het opraken en er komt niets nieuws binnen. Het boek ademt een soort berusting in het onvermijdelijke, ‘het is niet anders’, een vreemde gelatenheid. Ik was niet in de hel beland – zoals de hoofdpersonen van het boek – maar ik bevond me wel in een soort nieuwe werkelijkheid, waarin een grote leegte me aanstaarde. Anna beschrijft haar gewaarwording na een tijd in de stad doorgebracht te hebben als volgt: "By wanting less, you are content with less, and the less you need, the better off you are. This is what the city does to you. It turns your thoughts inside out." Die gewaarwording paste precies bij wat mij in alle schraalte overviel. Het kwam alleen niet door een stad, maar door een gebrek aan werk.

Aanvankelijk probeerde ik nog gewoon door te gaan als altijd. Ik mailde een paar opdrachtgevers maar die hadden niets voor me. Ik weidde me aan iets wat geen haast had. Ik deed mijn boekhouding. Ik breide een sjaal. Ik ging ’s middags naar de film. Ik maakte iets schoon in huis. Ik mailde wederom een opdrachtgever. Nog steeds niks. Ik las nog een boek en zag nog een andere film. Ik breide nog een sjaal. Mailde nog een opdrachtgever. Niets.

Toen gebeurde wat Auster beschrijft als "it turns your thoughts inside out" en kreeg ik het onbedwingbare verlangen om me weer eens ergens in te verdiepen, iets nieuws wat moeilijk was, wat ik niet zomaar onder de knie had en wat ik me door volharding en koppigheid zou leren. Iets totaal anders.

Ik besloot een nieuwe taal te gaan leren. Elke ochtend toog ik naar de bibliotheek voor een paar uurtjes studie. Niet alleen was de taal anders, ook het schrift verschilde van het schrift dat ik al ken. Het was nog een hele klus om dat onder de knie te krijgen. Elke dag weer leerde ik een paar letters, en vaak dacht ik – hoe moet ik dit ooit leren? Maar ik zette door, en na een paar weken merkte ik dat ik iets wist wat ik daarvoor niet wist. Ik merkte dat bepaalde dingen nu voor mij vanzelfsprekend waren geworden, dat ik patronen herkende, zomaar ineens bijna buiten mij om was dat gebeurd. Natuurlijk, ik had eraan gewerkt, ik had geoefend en gestudeerd, maar het is een rare gewaarwording dat het dan op een gegeven moment ook echt in je hoofd blijft plakken. Ik wist iets wat ik eerst niet wist.

De wereld van het werk was leeg en kaal, maar alles wat ik nieuw leerde verdrong de realiteit van de schaarste. Het gaf me een ongekend gevoel van vrijheid. Ik had er nog maanden mee kunnen doorgaan, maar de echte wereld meldde zich weer. Het werk trok aan en ik betrapte mezelf erop dat ik dat jammer vond.

Nu moet ik proberen mijn werk te combineren met wat ik de afgelopen weken gedaan heb. Dat moet echt, want hoezeer de nieuwe werkelijkheid me ook beviel, qua inkomen was het de afgelopen weken knudde. Toch ben ik blij met de stilte van de afgelopen maand. Het was een mooie gelegenheid om mijn hoofd weer eens op te schudden.

Lettertype werkt al jarenlang als schrijver, freelance redacteur en promotor voor uitgeverijen. Met de nodige zelfspot en een kritische blik bekijkt ze de boekenwereld en de rol die ze daarin speelt. Op Hebban deelt ze zowel de voor- als de nadelen van freelancen.

Meer columns van Lettertype lees je hier.