Word je gezonder van een leven zonder tarwe, gluten, melk of suiker?

Tarwe en gluten
Tarwe is de meest verbouwde graansoort ter wereld. Volgens de Amerikaan William Davis, auteur van het boek Broodbuik, zouden we geen tarwe meer moeten eten. Volgens hem zorgt het voor grote pieken in je bloedsuikerspiegel, waardoor je sneller weer gaat snaaien. Daarnaast zou tarwe darmproblemen, suikerziekte, hartklachten, verouderingsverschijnselen en huidaandoeningen veroorzaken.
Het Voedingscentrum noemt dit “onzin” en vindt tarwe onderdeel van een gezond eetpatroon: “Het bevat koolhydraten, eiwit, vezels en belangrijke vitaminen en mineralen. Alleen voor de groep mensen waarbij overgevoeligheid voor gluten is vastgesteld, is een tarwevrij dieet de enige oplossing.”
Alternatieven voor tarwe zijn bijvoorbeeld: rogge, haver, maïs, gerst, spelt.

Gluten zijn eiwitten die van nature voorkomen in bepaalde granen (tarwe, rogge, gerst, spelt, kamut). In het jasje van de eiwitten zit gliadine, waar mensen gevoelig voor kunnen zijn. Rolien Scheepbouwer, auteur van Gewoon gezond, legt het uit: “Bij hen gaat het mis in de dunne darm, daar waar het lichaam voedingsstoffen opneemt. Na het eten van gluten ontstaan er ontstekingsreacties in het darmslijmvlies. De darmvlokken gaan daardoor kapot. Bij langdurige schade aan het darmslijmvlies worden belangrijke voedingsstoffen niet meer goed opgenomen en dit veroorzaakt zeer vervelende klachten.”
Esther Melenberg, hoofd diëtiek bij bij de Nederlandse Coeliake Vereniging, juicht een glutenvrij dieet voor wie niet intolerant is echter niet toe. Volgens haar is de kans op een tekort aan ijzer, jodium, vezels en vitamine B dan groot.
Glutenvrije granen zijn: sorghum, amaranth, teff, gierst en mais. In haver, boekweit en quinoa zitten in principe ook geen gluten, maar doordat deze regelmatig in contact komen met glutenbevattende granen, zijn ze niet geheel glutenvrij. Als je echt glutenvrij wilt leven, moet je ook goed de verpakkingen van snoep, sauzen en bier bekijken; daar kunnen gluten in verstopt zitten.  
Verwar gluten en tarwe trouwens niet met vezels. Scheepbouwer bepleit een vezelrijke voeding: vezels zijn noodzakelijke voor een gezonde darmflora en verlagen je cholesterolgehalte. Vezels vind je in peulvruchten en volkoren granen, maar ook in groenten en fruit.

Geïnteresseerd? Enkele boeken over het bannen van tarwe en gluten uit je dieet zijn:
Licht – Hugh Fearnley Whittingstall (ook zuivelvrij)
De voedselzandloper – Kris Verburgh
Broodbuik – William Davis  

Melk
Iedereen van boven een bepaalde leeftijd kan zich vast nog wel herinneren hoe op het hart werd gedrukt ’s middags je glaasje melk op te drinken. ‘Melk is goed voor elk’. Er komt echter steeds meer weerstand tegen dit advies, vanuit verschillende hoeken van de gezondheidswereld. Het drinken van melk zou veel mensen gezondheidsklachten bezorgen, zonder dat ze direct doorhebben waar die vandaan komen.
Volgens Scheepbouwer heeft dat te maken met de eiwitten in de koelmelk, type A1 bètacaseïne. Deze zijn moeilijk te verteren, waardoor er resten in de darmen achterblijven die gaan rotten en gisten, en de slijmvliezen kunnen irriteren en beschadigen. Een deel van de eiwitten kan zelfs in de bloedbaan terechtkomen en een kleine allergische reactie veroorzaken. Veelvoorkomende klachten zijn hoofdpijn, vermoeidheid, astma, eczeem en huidklachten.
Overigens is het Voedingscentrum het niet eens met alle kritiek op melk: “Melk is geen toverdrank, maar het past wel in een gezond voedingspatroon. Het levert een aantal goede voedingsstoffen zoals calcium, het is betaalbaar en gemakkelijk verkrijgbaar.”  
Goede alternatieven voor melk en tegenwoordig vrijwel overal verkrijgbaar zijn bijvoorbeeld amandel- en rijstmelk.  

Geïnteresseerd? Enkele boeken over het bannen van of melk uit je dieet zijn:
Melk de witte sloper – Alissa Hamilton
Melk, ei en sojavrij dieet basisboek – Marloes Collins, Linda van Everdingen
Gezond eten zonder zuivel – Mini C, Tanya Carr

Suiker
Wist je dat we per persoon in Nederland maar liefst 37 kilo suiker per jaar binnen krijgen? Daarvan is slechts 15% afkomstig van suiker die we bewust ergens overheen strooien of indoen. De overige 85% krijgen we indirect binnen via de voedingsmiddelen die we eten. En dat is meteen ook het probleem: veel van de producten uit de supermarkt zitten bomvol verborgen suiker waar je het niet verwacht. Neem de kant en klare satésaus van Calvé: per portie (100g) eet je 6,8 suikerklontjes weg.
Dat je van teveel suiker dik wordt, zal voor niemand een verrassing zijn. Maar waarom is suiker nog meer slecht voor je? Annemarie Reuzenaar, auteur van het boek Natuurlijk! zonder suiker legt het uit: “Suiker is slecht voor onze bloedsuikerspiegel. Bij een te hoge suikerinname slaan we eerder vet op en neemt het risico op overgewicht, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten toe. Suiker verstoort daarnaast ook de darmflora, ondermijnt het immuunsysteem en zorgt voor een versnelde veroudering van de huid.”
Volgens Huib Stam, auteur van Suiker, het zoete vergif is er echter nog maar heel weinig bewijs voor de bewering dat suiker zo slecht is. Maar ook hij ziet de vermindering van de suikerinname als gezondheidswinst.
Nooit meer een stukje cake dus? Jawel hoor, zeggen beiden, maar doe het met mate en wees je bewust van de toegevoegde suikers in veel producten.

Geïnteresseerd? Enkele boeken over het bannen van suiker uit je dieet zijn:
Suiker, het zoete vergif – Huib Stam
Natuurlijk! Zonder suiker kookboek – Anne Marie Reuzenaar
100% suikervrij (in 30 dagen) – Carola van Bemmelen

Daarnaast is het onlangs verschenen culinaire boek Gewoon gezond van Rolien Scheepbouwer en Nicoletta Tavella een rijke bron van informatie over de verschillende voedingsstoffen en hun functie voor je lichaam en gezondheid.

Bron: Trouw