Gastcolumn: De Elfsteden van 2061

In Leeuwarden barst die ochtend al vroeg het feest los omdat de startprocedure van de tocht der tochten in ere is hersteld en de rijders als vanouds uit een kooi vertrekken om onder donderende aanmoedigingen tussen sneeuwwanden van soms wel een halve meter hoogte zich struikelend een weg te banen naar de oevers van de Harlingervaart, waar het water onder ruim twintig centimeter ijs de drukte kalm over zich heen laat gaan. Sebbe Haringma uit Delfzijl glijdt als eerste de nacht in, direct op de hielen gezeten door de grote favoriet Herben Monikkenveer uit Hoorn NH.

In Sneek passeren de eerste rijders net voor zeven uur. Een indicatie dat dit geen snelle tocht gaat worden. Alle vrijwillige sneeuwruimers ten spijt, versperren verse sneeuwduinen op meerdere plaatsen de Zwette en kenners van de route houden hun hart vast voor de situatie op de Workumertrekvaart waar eerder zelfs gemotoriseerde sneeuwschuivers vastlopen in meters hoge sneeuwdijken. Ik geef u voor de volledigheid de passage Sneek: een groep van ruim dertig rijders heeft zich op kop gezet met verrassenderwijs vijf dames in de gelederen en onder de mannen twee Amerikanen, een Rus, twee Noren en een Fransman.

In Parijs begint 45 jaar terug de kanteling van de samenleving, die deze uitzonderlijke Elfsteden nu mogelijk maakt. Tussen 30 november en 11 december 2015 zitten de leiders van de wereld bij elkaar op de VN-COP21 Milieuconferentie. De straten van de Franse hoofdstad kleuren Nederlands en Chinees en Boliviaans en Russisch en Amerikaans en weinig landen laten verstek gaan in de massa’s demonstranten. Dit keer wordt hun stem wel gehoord, aangewakkerd door de eerste orkaanramp in de Europese geschiedenis met honderden doden in het noorden van Portugal, Spanje en Les Landes Frankrijk bij de Golf van Biskaje.

In 2016 volgen de ontwikkelingen elkaar in hoog tempo op. Beleggers verliezen hun geloof in winst, door het stringent beperken van de CO2-uitstoot en het duurzaam vervangen van de fossiele brandstoffen en een ophanden zijnde VN-conferentie met als speerpunt het uitbannen van belastingontduiking door bedrijven. De koersen kelderen, cumulerend in een beurskrach vlak voor de zomer door roekeloze manoeuvres van flitskapitalisten te Londen, New York en Shanghai.

Voor Kimswerd op de Harnzer Feart gaat klasbak Monikkenveer voor de eerste keer aan en trekt de al gehalveerde kopgroep verder uit elkaar. Cameradrones brengen zijn ultieme poging om alleen weg te komen prachtig in beeld. Evenals de knappe tegenaanval van de twee Amerikanen met steun van Makke Drent en Sjongsteeg Solveyga uit Noorwegen. Wanneer parallel rijdend aan de Grote Reed voor Harlingen de wind weer schuin in hun gezicht snijdt, zijn ze met z’n vijven alleen aan kop. Een unicum dreigt. De Friese Elfsteden gewonnen door een buitenlander?

2017 en 2018 zijn jaren waarin het geloof in de vrije markt economie en de 49% democratie zienderogen slinkt. Als delen de standaard wordt en de focus verschuift van materiële groei naar zorg voor eenieder en de aarde, blijkt het kapitalisme een keizer zonder kleren. Ragebollen duiken meer en meer op als symbool voor schoonmaken, aanpakken en ruimte scheppen. De Inventieve Samenleving kondigt zich aan.

Maart 2019 versnelt de maatschappelijk beweging zich all over the world. ‘Uiteindelijk zal het heel eenvoudig zijn’, schreef Erich Fried al. En zo kantelt op Wereldragebollendag (29 april 2019) de oude maatschappij definitief in een euforie van feest en verandering. Historische gebeurtenissen in de jaren daarna:
- 2023, fundamentalistische staten en strijdgroepen leggen de wapen neer en sluiten zich aan bij het programma ‘a world without weapons’;
- 2029, verkiezing 1ste wereldparlement, Chinees Chan Li-yin 1ste wereldpresident;
- 2043, CO2-uitstoot terug op niveau 1990.
Toch duurt het nog tot in de jaren 50 voor het klimaat zich hersteld heeft van de kaalslag uit de neo-liberalen periode (1987 – 2018) en de echte winters terugkeren.

In Bartlehiem is de 90-jarige kwieke Rintje Ritsma ondertussen live ooggetuige van de spectaculaire Elfsteden ontknoping. Favoriet Herben probeert hard onder het bruggetje door te zien komen, maar raakt de sneeuwrand, belandt in een scheur en breekt zijn linkerschaats. Weg droom. De Amerikaan Simson d’Ally ziet zijn kans schoon en sprint weg uit de rug van Makke Drent. Solveyga de Noor, klampt aan maar een tweede versnelling van d’Ally is beslissend. Met rugwind 5 in noeste stijl op de Bonkevaart aan. De eveneens oude knar Erben Wennemars wordt live op alle publieke kanalen gek van enthousiasme.

Jan Verschure, eindredactie opruimend geschrift: ‘Flikker de hele bliksemse boel maar door het keukenraam’.

Lees de eerste column van Jan Verschure: Laat de kinderen kinderen blijven
Lees de tweede column van Jan Verschure: Wiebes nog an toe
Facebookpagina van De RageBol
Website van De RageBol