Het Hebban Boek van de Maand is: 'De namen' van Florence Knapp

Hoeveel invloed kan je naam op je leven hebben? Voordat je De namen van Florence Knapp oppakt denk je misschien dat het wel meevalt, maar zodra je begint met lezen, valt je scepsis weg. Cora is onderweg om de geboorte van haar zoon aan te geven en moet nog altijd kiezen hoe ze hem zal noemen. Wat een kleine beslissing lijkt, zet een reeks gebeurtenissen in gang die uiteindelijk grote gevolgen zullen hebben voor de manier waarop de jongen opgroeit. Cora's keuze – Bear, Julian of Gordon – heeft niet alleen impact op het leven van haar zoon, maar op dat van het hele gezin en op de mensen die met hen in aanraking komen, alsof je een steen in een vijver gooit.

'Iedereen stelt zich van tijd tot tijd de vraag "wat als ...", en het was een heel unieke leeservaring om deze vraag uitgewerkt in drie scenario's beantwoord te zien worden.' – Anne-Romee

Knapp heeft de drie verhaallijnen tot in de puntjes uitgewerkt en dat lees je er duidelijk in terug. Hoe de jongen ook heet, er zijn een aantal fundamentele waarheden waar hij en de mensen die het dichtst bij hem staan altijd aan beantwoorden. Toch is hun opvoeding voor een groot deel verantwoordelijk voor de loop van hun levens. De keuzes die ze (durven) maken, een beslissing op zijn kant die in de ene versie voor een route naar rechts en in de andere voor een route naar links zorgt. Mensen die in een bepaalde verhaallijn een grote rol spelen in de levens van het gezin, zijn in een andere slechts passanten.

Als Cora eerst voor de naam 'Bear' kiest, gekozen door haar negenjarige dochter Maia, maakt ze zich zorgen over de reactie van haar echtgenoot Gordon. Maar pas als ze thuiskomt en nauwgezet regelt dat haar dochter het huis uit zal zijn en ze haar zoontje in de kledingkast verstopt, begin je te beseffen wat er daadwerkelijk in de hand is binnen het gezin. De namen is een boek over de impact van huiselijk geweld, of je er nu aan ontsnapt, in de situatie blijft of er een tragische afloop volgt. Door de voordeur wagenwijd open te gooien en de invloed van huiselijk geweld op iemands levensloop zo uit te werken, doorbreekt Knapp een van de laatste taboes.

'Als lezer zie je hoe het gedrag en de waarden van Bear/Julian/Gordon voortvloeien uit zijn opvoeding. Toch blijft het een genuanceerd verhaal, waarin er ruimte is voor menselijke complexiteit, voor het doorbreken van patronen en voor vrije wil. ' – Roos

In welke verhaallijn is het gezin het gelukkigst? En in welke versie van het verhaal tonen ze zich het sterkst? Het is moeilijk te zeggen, want in alle versies zijn ze getekend door het gruwelijke geweld dat plaatsvond in een omgeving die hun veilige haven had moeten zijn. Knapp koos voor een thema dat afschrikt, dat ons ongemakkelijk maakt. Op een realistische manier geeft ze weer hoe opgelucht iedereen is – van een politieagent tot Cora's moeder – als er ontkend wordt, hoe niemand er makkelijk over kan praten. Dat één hulp- of ontsnappingspoging vaak niet voldoende is, en dat steun uit de omgeving en de samenloop van omstandigheden allesbepalend kunnen zijn.

Bijzonder aan dit boek is dat alle drie de verhaallijnen interessant zijn. Zodra je het eerste perspectief leest, ben je benieuwd naar de levens van de andere twee versies. Er wordt steeds gewerkt met een sprong van zeven jaar, waardoor Knapp de ruimte krijgt om haar personages echt te laten ontwikkelen. Niet alleen Bear/Julian/Gordon, maar ook zijn zus Maia en moeder Cora. De dynamiek tussen de drie gezinsleden is in elke versie anders, gevormd door wat er wel of niet tussen hen is gebeurd. Omdat je weet wat de alternatieven zijn, gaat dat nog meer leven voor jou als lezer. De namen is aangrijpend en fascinerend, en bijzonder geloofwaardig uitgewerkt.

'Ik zat vrijwel constant met een brok in mijn keel. Mijn hart werd door dit boek gebroken, geheeld, getraumatiseerd en weer gelijmd.' – Wouter

Knapp laat zien dat elke versie grote voordelen én grote nadelen kan opleveren. Er wordt altijd wel een prijs betaald en Bear/Julian/Gordon zal in elk verhaal een keerpunt kennen waardoor hij zichzelf en zijn gedrag onder de loep moet nemen. Dat de keuze voor zijn naam niet zíjn keuze is geweest, maar die van zijn moeder, maakt alles nog intenser. Dankzij de vlotte schrijfstijl en heldere, soms wat overduidelijke manier waarop Knapp de gevoelens en motieven van haar personages beschrijft, is het ondanks de heftige thema's geen ingewikkeld boek geworden. Eenmaal opgepakt zul je het niet meer weg kunnen leggen. Zelfs niet als het uit is.

Wil jij de boeken van 2024 niet missen? Doe hier mee met de Hebban Boek van de Maand 2024 Challenge.