Jesús Carrasco: 'Twijfel maakt je tot een mens'

Geen sterke overtuigingen

‘Eva is benieuwd wat deze koppige man haar wil vertellen. Zij begint uit zijn gemurmelde flarden tekst zijn verhaal te construeren. Zij wordt zijn geschiedschrijver. Langzaam wordt duidelijk dat de man Leva heet. (De bijnaam van mijn grootvader. Op deze wijze heb ik mijn eigen geschiedenis ingebracht.) Ze gebruikt haar verbeelding, haar gevoel, onderzoekt al haar ongemak en schrijft op die wijze ook haar eigen verhaal. Haar in de strijd gesneuvelde zoon krijgt ook een plaats “in zijn geboortegrond”, in haar woorden namelijk. Aan het einde is zij getransformeerd tot een bewuster persoon. De enige die zichzelf twijfel gunt. Twijfel maakt je tot een mens. Dat geldt ook voor de creativiteit. Het moment dat ik niet meer twijfel, niet meer kritisch ben over mijn eigen schrijven, stop ik. Ik leer over mijzelf wanneer ik schrijf. Dat is de reden waarom ik überhaupt schrijf. Het leven is een leerproces, het schrijven ook.’

‘De pijn van de man, van het slachtoffer, is deels getransformeerd naar de vrouw. Een gedeelde pijn. Maar ze blijft ambivalent. Ze probeert Leva ten slotte te beschermen, maar wil ook door de consul niet van haar land en uit haar huis worden verdreven. Ze is geen heldin. In die zin vertegenwoordigt ze mij. Ik heb geen sterke overtuigingen, word voortdurend geregeerd door twijfel. Ik ben ook geen held. Al hoop je dat altijd in de ogen van tenminste je kinderen wel te zijn.’

Nieuwe landschappen ontdekken

‘De vorm waarin ik deze roman heb gegoten, is heel natuurlijk gekomen. Ik had in eerste instantie de twee perspectieven, die van Eva en die van Leva. En hun beider achtergrondverhalen, verschillend in tijd en plaats. Ik moest ze wel samensmeden, want anders neem je een groot risico als schrijver. Het ene verhaal kan de lezer meer bevallen dan het andere. Er kan een onwil ontstaan om het geheel te accepteren. Daarom heb ik de twee verhalen gemengd, ze ergens ook tegen elkaar aan laten schuren. De hoofdstukken zijn bewust van deze lengte, maximaal een pagina of drie elk. Het verhaal van Leva is hard, wreed, pijnlijk. Eva vertelt ook over de mooie kant van het land, over bloemen, dieren, de natuur. Deze mix zorgt ervoor dat het draaglijk is voor de lezer én voor de schrijver.’

‘Na het succes van De vlucht had ik een vervolg kunnen schrijven. Het hoofdpersonage, de jongen, draag ik toch de hele tijd met mij mee. Ik had kunnen melden dat hij in leven is, een heel nieuw bestaan voor hem kunnen schetsen. Maar ik geloof niet in de gemakkelijke weg, moet mijzelf als schrijver blijven uitdagen, wil in mijzelf nieuwe landschappen ontdekken. Ook al zijn die gebieden ruw en duister.’