Interview Gerald Seymour

Gerald Seymour heeft volgens eigen zeggen een ‘gevulde’ opleiding gehad. Tijdens zijn studie Moderne Geschiedenis aan de Universiteit van Londen verveelde hij zich geen moment. Niet omdat hij zich volledig concentreerde op zijn lesstof, maar omdat hij er nogal wat nevenactiviteiten op nahield. Zo sprak hij commentaar in voor collegefilms, stond hij op het universiteitstoneel en speelde cricket en hockey. Op 21 jarige leeftijd kreeg hij de kans van zijn leven. De tv zender Independent Television News (ITN) nam hem aan als leerling verslaggever. Seymour: “Ik had nog nooit een camera gezien. Jonge journalisten vertellen me dan ook vaak dat ik een kans heb gekregen waar mensen momenteel een moord voor zouden doen. Ik realiseerde me dat helemaal niet op dat moment. Zal wel jeugdige arrogantie zijn geweest…” Zo groen als gras in het reportersvak gooide ITN Seymour in zijn eerste werkweek al in het diepe. Hij moest een gebeurtenis verslaan die de geschiedenisboeken inging als ‘The great trainrobbery’, een succesvolle roof op een nachtelijke posttrein met een buit van 2.6 miljoen pond sterling. “Ik moest van de ene op de andere dag leren mijn vak als journalist uit te oefenen, zonder dat iemand de tijd had om me te leren hoe dat moest. In het heetst van de strijd mijn vak uitoefenen is de beste leerschool die ik heb gehad.”

Emotioneel geraakt
Seymour slaagde met vlag en wimpel voor zijn vuurdoop en ging nog een stapje verder. Hij werd oorlogscorrespondent en versloeg de brandhaarden in Cyprus, Borneo en Vietnam. Gaandeweg ging hij zich steeds meer specialiseren. Terrorisme en sport werden zijn speerpunten. Twee totaal uiteenlopende onderwerpen die elkaar toch de hand schudden tijdens de Olympische Spelen in München. Een gebeurtenis die Seymour omschrijft als de meest emotionele uit zijn carrière: “Ik had de dag doorgebracht in het olympische dorp in München en ik was al op weg naar het militaire vliegveld met een Duitse camera. Vanachter de omheining zagen we het vliegtuig en dachten dat het gewoon zou vertrekken. We hadden er geen idee van dat er een gijzeling aan de gang was en dat er geen piloot was. We wisten ook niet dat de Duitsers het zo enorm zouden verprutsen. Ik ben getuige geweest van de schietpartij. Ik herinner me dat er overal paramilitaire politie vanachter de omheining vandaan kwam. Ik lag in het lange gras en zocht dekking. Ik hoorde de honden blaffen en vroeg me af of we waren neergeschoten. Toen het schieten was opgehouden gingen we naar de belangrijkste gate van de luchthaven en een van de mannen die bij ons was hoorde dat er in München werd gezegd dat alle gijzelaars gered waren. Dat was natuurlijk een beetje vreemd. Niemand wilde toegeven dat het fout was gegaan, niemand wilde met ons praten. Toen kwam de leider van de gewapende mannen naar buiten en toen we de tranen langs zijn wangen zagen stromen, werd bevestigd wat we allang wisten, ze hadden gefaald. Het aanvaarden van die mislukte bevrijdingsactie was voor mij die nacht na het drama een hele opgave. Ik was erg aangeslagen omdat ik de hele dag in het olympisch dorp was geweest. Ik had de Israëlische gevangenen voor de ramen zien staan. Wanner je je realiseert in de kleine uurtjes als je moe bent en hongerig en dorstig, dat er mensen zijn doodgegaan, dat olympische atleten zijn doodgegaan, dan is dat heel emotioneel. Dat is een van de weinige keren dat ik echt emotioneel betrokken ben geweest bij het nieuws. Ik denk dat het een zeldzaamheid is als journalisten echt geraakt worden door het nieuws dat zij verslaan. Je kunt gewoon beter verslag leggen als je afstand houdt. Met de meeste dingen die het vak met zich meebracht, zoals de stress om een verhaal in elkaar te draaien, kon ik heel goed omgaan. Maar de gebeurtenis in München bracht me echt van mijn stuk.

Niet verwend maar verpest
Na twaalf jaar in alle uithoeken van de wereld te hebben gezeten, begon Seymour zijn vak eentonig te vinden en draaide hij volledig op routine. “Ik realiseerde me dat ik steeds hetzelfde verhaal deed.” Ongeveer in diezelfde tijd verscheen de klassieker ‘The day of the jackhall’ van toenmalig BBC reporter Frederick Forsythe. Seymour had zijn nieuwe uitdaging gevonden. Het succes van Forsythe inspireerde hem om zelf een poging te wagen tot het schrijven van een boek. “Net als veel journalisten in die tijd dacht ook ik dat het leuk zou zijn om een boek in de schappen te hebben liggen. Ik schreef mijn eerste boek aan een klein tafeltje dat mijn vrouw op de kop had getikt in een dumpzaak. Het stond in de slaapkamer zodat ik niet kon roken en daar zat ik dan te schrijven. Overigens zonder de verwachting dat ik succes zou hebben of dat het mijn leven compleet zou veranderen.” Nadat de laatste letter was geschreven, liet Seymour het verhaal nog vier maanden liggen voordat hij het aan iemand durfde te laten lezen. “Ik was toch wel onzeker en durfde het niet naar buiten te brengen. Uiteindelijk ben ik er toch mee naar een agent gegaan en inmiddels werk ik al 30 jaar met hem samen.” De agent werd Seymour in de schoot geworpen door een collega-reporter bij ITN die al een aantal romans op zijn naam had staan. “Ik legde mijn manuscript op het bureau van de agent die mijn collega me geadviseerd had en ik kon in zijn ogen lezen dat hij dacht: ‘Oh nee, niet weer zo’n verdomde journalist die denkt dat hij een boek heeft geschreven…’ Vier dagen later vond mijn collega een kistje champagne voor zijn deur met een klein briefje waarop stond: ‘Bedankt voor de introductie!’ Snel daarna legde mijn agent het verhaal voor aan een uitgever en binnen twee weken had ik een contract. Het is werkelijk wonderbaarlijk hoe het gegaan is, dus ik ben volledig verwend, nee verpest…”

Het een of het ander
Seymours debuut ‘Harry’s Game’ dat verscheen in 1975 werd gelijk een groot succes in Amerika en zette zijn leven totaal op zijn kop. “Mijn eerste boek ging over Noord-Ierland en dat verscheen toen de oorlog aldaar in een heel moeilijk stadium was beland. Veel mensen vonden het dan ook ‘not done’ om een verhaal over Noord-Ierland te lezen dat eigenlijk puur vermaak was. Ik heb heel veel mazzel gehad dat ik daar met mijn boek doorheen ben gebroken. Ineens werden al mijn plannen doorkruist. Mijn verwachting om tot mijn zestigste journalist te blijven, stond ineens op losse schroeven.” Seymour wilde zijn oude vak niet ineens loslaten en probeerde journalist en auteur tegelijk te zijn. “Dat betekende bijvoorbeeld concreet dat ik in 1976 terugkwam van de Olympische Spelen in Montreal en dan precies op tijd was om mijn vrouw en kinderen op te pikken voor drie weken Tunesië. Dat had idyllisch moeten wezen, liggend aan het zwembad en het strand. Ik dacht echter alleen maar ‘ik moet mijn tijd goed benutten’. Van de 21 dagen was ik er dus 19 aan het werk. Op vakantiedag 20 kwam ik mijn kamer uit en viel uitgeput in slaap op het strand. Resultaat: tweedegraads verbrandingen. Mijn vel liet zowat los, maar ik had wel een pak papier onder mijn arm met kostbare schrijfsels…” Dit incident opende Seymour de ogen. Een keuze tussen het één of het ander was onvermijdelijk. De journalistiek legde het af tegen het schrijven, maar niet zonder pijn in het hart. “Ik vond het vreselijk om mijn perskaart in te leveren en erger nog, mijn vliegtuigcreditcard.” Spijt van zijn keuze heeft Seymour niet, maar toch denkt hij nog vaak met weemoed terug aan zijn oude vak. “Wat ik het meeste mis uit mijn journalistentijd is dat ik geen toegang meer heb tot roddels, de humor van collega’s, goede vrienden, een hoop lol en teveel drinken in vreselijke hotels. Ik mis het niet dat ik niet meer midden in de actualiteit sta. Ze zeggen wel eens dat de journalistiek een malariabacterie is die in je bloed zit en er nooit meer uitgaat. Dat klopt wel. Als ik ergens in een uithoek van de wereld ben, met mensen praat en dingen loskrijg die ze me nooit zouden vertellen als ik een camera bij me had, dan geeft me dat een enorme kick. Het is voor mij nog steeds heel belangrijk, ook al schrijf ik fictie, om zoveel mogelijk waarheidsgetrouw te werken en de realiteit in mijn verhalen te verwerken. Dat gaat als vanzelf en dat kan ik niet stopzetten.”

Man with a mission
Seymour schrijft puur voor de lol, maar hij heeft wel een duidelijk doel voor ogen met zijn werk. Hij wil zijn lezers prikkelen en hun honger naar kennis stillen. En wie kan dat beter doen dan een voormalig journalist die op alle plekken van de wereld heeft gezeten. “Ik hoop dat mensen mijn boeken lezen omdat ze diep van binnen niet tevreden zijn met wat ze weten van de wereld om hen heen. Ik hoop dat de lezer me de kans geeft om hem/haar te leiden naar plaatsen die ze normaliter niet zouden bezoeken. Ik wil mijn lezers uitdagen, van hun stuk brengen en zowel hun als mijn eigen fantasie stimuleren. Er zijn maar weinig dingen in het leven die echt zwart of wit zijn. Ik wil ze wakker schudden en hoop dat ze daar iets positiefs mee doen in hun leven. Dit klinkt allemaal een beetje pompeus… Eigenlijk wil ik gewoon dat ze zich vermaken met mijn boeken, maar ik probeer wel iets los te maken.” Seymours nieuwste boek ‘De onbekende soldaat’ is in staat om zijn doelstellingen bij de lezer te bereiken. Het boek gaat over de jacht op een terrorist gezien door de ogen van zowel de vluchter als de achtervolgers. Met dit fascinerende kat en muisspel houdt Seymour de lezer ruim 350 pagina’s in zijn greep. Het idee voor het verhaal ontstond toen de eerste gevangen werden vrijgelaten uit Guantanamo Bay. Seymour: “Ik vroeg me toen af wat er zou gebeuren als ze de verkeerde man zouden vrijlaten. Toen ik de eerste foto’s over Guantanamo zag, dacht ik: ‘Dat is een goed en uitdagend onderwerp om over te schrijven.’”

Faction met karakter
Seymour neemt altijd crisissituaties in de wereld als uitgangspunt voor zijn verhalen. Zo schreef hij o.a. veel verhalen over het Midden Oosten, nam hij het Chili van Pinochet onder de loep en ontkwam ook Rusland niet aan zijn waakzame oog. In zijn boeken componeert hij feiten en fictie tot een geloofwaardig geheel. Voor de feiten reist Seymour de hele wereld over om op een ‘off the record basis’ te praten met betrokkenen en deskundigen. Zijn bronnen houdt hij strikt geheim: “Daarom durven mensen open en vrij tegen me te praten. Ik probeer deuren te openen die normaal gesproken dicht zouden blijven. Als je het gevoel hebt dat je meer te weten bent gekomen dan de kranten dan is dat een enorme kick! Ik ben eens in Kroatie geweest in verboden gebied. Ik had van de UN mensen valse documentatie gekregen. Natuurlijk nam ik wel een groot risico door die papieren aan te nemen en ze te gebruiken, maar alles is goed gegaan. Ik kreeg die papieren mede doordat hun baas een boek had geschreven en hij dus het belang van research kende…”
De karakters in Seymours boeken eisen een belangrijke plaats op in zijn verhalen. Zijn handelsmerk is het uitdiepen van de karakters en het waarom van hun handelswijze. Hierdoor weet hij zijn hoofdpersonen neer te zetten als ‘echte mensen’ en dat draagt bij aan de betrokkenheid van de lezer bij zijn verhalen. “Dat zijn de mensen waar je in het verhaal mee op moet trekken. Ik denk dat de plot van een verhaal er niet zoveel toe doet. Kleine verhalen over onbelangrijke mensen zijn veel interessanter dan verhalen over ‘Wie gaat de Amerikaanse president vermoorden?’ Neem nou bijvoorbeeld de plots van Graham Greene, die gaan allemaal over gewone mensen. Ik denk dat de lezers heel snel uitgekeken raken op de plot, het is allemaal veel van hetzelfde. Karakters zijn echter uniek en daar kun je je mee onderscheiden als schrijver.” Seymour weet door de uitstekende karaktertyperingen zijn van origine actie- en spionage verhalen naar het niveau van een psychologische thriller te tillen.

De glazen bol…
Seymour schrijft het liefst over dingen die in de toekomst zouden kunnen plaatsvinden. “Ik kijk graag in mijn glazen bol...” Voor Crimezone wil Seymour zich wel wagen aan een toekomstvoorspelling. “Ik heb het gevoel dat over tien jaar de Westerse samenleving er heel anders uitziet wat betreft levensstandaard en niveau van comfort. Ik denk dat het allemaal minder wordt. In Europa zal dat allemaal veel makkelijker worden geaccepteerd dan in Amerika. Ik denk dat ik een verschuiving signaleer en ook een groeiende intolerantie. Ik denk dat de grootse dromen over wereldvrede die we hadden na WO II aan erosie onderhevig zijn. Ik vind dat zeer spijtig. Ik begrijp wel waarom het gebeurt, maar daarom verafschuw ik het niet minder.” Met een wens recht uit het hart besluit Seymour het interview: “Ik hoop dat jonge mensen in de toekomst de kans krijgen om net zoveel plezier in hun jeugd te hebben als ik heb gehad. Er ligt een grote druk op hen tegenwoordig. Het is allemaal zo serieus geworden. Tevens hoop ik dat de mensen in staat zullen blijven om in moeilijke tijden op te komen voor het goede. Dat doet me denken aan een foto van een paar jaar geleden waarop een man in een wit shirt met gespreide armen voor een tank stond in Peking. Als we dat soort dingen blijven doen dan komt het wel goed met de mensheid.”