Interview Grimbert Rost van Tonningen

Grimbert Rost van Tonningen is bedrijfsadviseur van beroep. In die hoedanigheid publiceerde hij al een aantal boeken over economie en leiderschap. Met De roofridders heeft hij zich nu ook aan fictie gewaagd.

1. Hoe komt een man, die al enkele werken over bedrijfsmanagement en de wereldeconomie op zijn naam heeft staan, op het idee om fictie te schrijven?
Ik kon het niet meer laten, het is een methode om het soms irrationele en vreemde gedrag van mensen in kaart te brengen zonder dat je mensen beschadigt. Op die wijze kun je meer inzicht geven hoe het werkelijk werkt in de wereld van overnames en fusies, waar je eet of gegeten wordt. Het relativeert veel en dat lucht op!

2. Waarom koos je voor het genre van het spannende boek, en meer bepaald het misdaadverhaal?
Het bedrijfsleven en de strijd om het bestaan is vaak heel spannend, de misdaad heb ik zelf nooit echt meegemaakt, maar het had kunnen gebeuren, omdat veel leiders in dit proces het beleven als een strijd op leven en dood. Daar kan door henzelf en hun omgeving duchtig misbruik van worden gemaakt omdat er veel op het spel staat. Dat kan ook weer tot agressie en zelfs moord leiden. Bovendien penetreert de onderwereld de bovenwereld en als ze betrapt worden kunnen er rare dingen gebeuren.

3. Het personage van Michiel van Niekerk leunt, voor zover ik het kan beoordelen, zeer dicht aan bij jouw professionele kant. Klopt dat en zit er veel van jezelf in Michiel?
Michiel doet inderdaad het werk wat ik ook doe, maar hij is vrij braaf en doet uiteindelijk alles wat hem gevraagd wordt, behalve een keer als het echt te gek wordt. Hij heeft bijna een model gezin en het is dus allemaal wat mooier dan bij mij, maar Michiel is geen hoofdpersoon in het boek. Ik wilde de aandacht niet op hem richten, hij is instrumenteel voor bepaalde handelingen, meer niet.

4. Zitten er veel van je eigen ervaringen verwerkt in het boek?
Er zitten erg veel ervaringen van mijzelf in het boek. Ik ben er ook vrij zeker van dat alles wat in het boek plaats vindt ook echt gebeurd zou kunnen zijn. Ik heb er echter voor gezorgd dat niemand zich één op één in dit boek als persoon kan herkennen.

5. Hoewel je je in het boek vrij kritisch opstelt in verband met de oude Nederlandse bedrijfscultuur, lijk je deze uiteindelijk toch te verkiezen boven de alternatieven. Kan je deze inconsequentie verduidelijken?
Ik deel die waarneming niet want uiteindelijk moet je kijken wie wint en wie verliest. Ik vind dat het genuanceerder ligt dan de oude cultuur is fout en de nieuwe goed. Het zijn allemaal mensen, niemand is volmaakt. Het is niet zo dat ‘goed zijn’ in een cliche vorm valt te gieten, dat is complexer, het moet blijken. Wel laat ik de oude cultuur vrij fatsoenlijk zijn maar ook krachteloos, zo is het ook echt denk ik. Fatsoen blijft echter belangrijk!

6. Twee zaken die opvallen in het boek zijn de grote mate van “ons kent ons” en de belangenvermenging op bijna alle niveaus van het bedrijfsleven. Zijn deze aspecten in het boek uitvergroot, of is dit een afspiegeling van de realiteit?
In Nederland is het ‘ons kent ons’ op bijna verschrikkelijke wijze aanwezig. We polderen met belangenvermenging tot we een ons wegen; iedereen praat met iedereen. We zijn ook een erg klein land. Ik laat buitenlanders zeggen dat we zo lek als een mandje zijn vanwege onze overleg/consensus cultuur. De Zwitsers zijn daarentegen zeer discreet, daarom brengen velen hun geld daar en niet bij ons. Ieder gedrag heeft een keerzijde!

7. Mogen we in de toekomst nog fictie van jouw hand verwachten?
Ik heb inderdaad de smaak te pakken gekregen en ik ben al bezig met een nieuw boek: een roman met een langdurige gecompliceerde liefdesaffaire. Het onderwerp houd ik nog een tijdje geheim totdat het rijp is voor een uitgever.