Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×

Hebban vandaag

Interview /

Interview Lin Anderson

Lin Anderson (1952) is geboren en getogen in Schotland. Kort na haar studie verhuisde ze naar Nigeria waar ze vijf jaar lang in de binnenlanden werkte. Na haar terugkeer naar Engeland gaf ze vijf jaar les aan een school in Edinburgh. In die tijd schreef ze tv-scripts en korte verhalen om na een paar jaar thrillers te gaan schrijven. Daar heeft ze inmiddels haar beroep van gemaakt. Haar vader die vroeger rechercheur was, heeft haar sterk geïnspireerd. Haar boek Zwarte Vlucht dat onlangs in Nederland verscheen is in werkelijkheid haar vierde boek. Maar wel haar beste.

Ze is lang, slank en blond. Haar accent is oorverdovend en verwijst evenals haar geruite jurk naar haar geboortestreek waar ze met hart en ziel van houdt, Schotland. Ze is oprichtster van de Braveheart Conventie waar ze in traditionele Schotse kledij haar liefde voor Schotland belijdt. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ons gesprek meteen gaat over Schotland, doedelzakken, heldendom, vaderlandsliefde, historische verhalen en in het bijzonder typisch Schotse verhalen.

Drift en drank
“Het verhalen vertellen is in Schotland een traditie. En ik ben vanaf mijn prilste jeugd zelf ook een verhalenvertelster geweest. Mijn moeder was een Ierse en mijn vader een Schot. Dus drift en drank op een kussen, een temperamentvolle mix, dat begrijp je Ik kom uit een gezin met drie dochters Mijn vader was een politieman. Hij was erg zorgzaam. Dat kwam natuurlijk omdat hij als politieman precies wist wat de gevaren waren die je als jong meisje liep. Maar hij sprak nooit over zijn werk. Tenminste niet met ons kinderen. Als hij een zware dag gehad had, liep hij bij thuiskomst direct door naar de keuken, met een fles whisky en sloot de deur. Hij vertelde dan kennelijk alles aan mijn moeder en nam een paar stevige glazen drank. Als hij dan weer tevoorschijn kwam, gedroeg hij zich normaal. Hij praatte over van alles, maar niet over zijn werk. Toen ik jong was verhuisden we naar Noord Schotland en dat werd ons familiehuis, in de prachtige Hooglanden. Daar heb ik ook op de lagere school gezeten Het is wonderlijk hoe het geheugen werkt. Anderen herinneren zich soms meer van je dan jezelf doet. Zo wist mijn lerares van de lagere school, Miss Stewart me later te vertellen dat ik vroeger dol was op verhalen vertellen. Zelf kan ik me dat niet zo scherp herinneren, maar het moet wel waar zijn, want een tijdje geleden kwam ik in de boekwinkel een vriendin uit Glasgow tegen die me vertelde dat ze altijd geweten had dat ik later schrijfster zou worden. .
Na de middelbare school ben ik wiskunde en filosofie gaan studeren. Daarna ben ik getrouwd en inmiddels hebben mijn man en ik drie kinderen. Mijn man is ingenieur In de jaren tachtig zijn we naar Nigeria gegaan waar mijn man irrigatiekanalen moest aanleggen. We hebben daar ongeveer vijf jaar gewoond en toen onze oudste dochter vijf was zijn we teruggegaan naar Schotland. We wilden wel dat de kinderen in Engeland zouden opgroeien.
We zijn in Edinburgh gaan wonen waar ik les ben gaan geven op het George Washington College. Ik ben toen ook gaan schrijven. Meteen professioneel, voor de televisie.”

Lin Andersons hoofdpersoon, Rhona MacLeod, is een daadkrachtige jonge vrouw die net de dertig is gepasseerd. Zij is forensisch specialiste die in die hoedanigheid vaak geconfronteerd wordt met slachtoffers van misdaad..Haar werkterrein is Glasgow, de Schotse havenstad die als een van de gewelddadigste steden ter wereld wordt beschouwd, Gewelddadiger dan New York en wat aantal moordslachtoffers betreft doet het niet veel onder voor steden als Rio de Janeiro en Johannesburg “Glasgow is een echte havenstad. Er wordt veel gedronken en overal waar mensen veel drinken worden snel messen getrokken. We hebben in Glasgow ook een cultuur van straatbendes en bij die groeperingen zijn messen ook erg populair. Glasgow is altijd een arme stad geweest. Grauw en arm, een stad van forensen. Al die dingen bij elkaar: armoede, zeelieden, duizenden kroegen, forensen, straatbendes, het maakt dat geweld onvermijdelijk is. Volle bak voor Rhona McLeod die elke dag haar handen vol heeft aan alle slachtoffers die het lijkenhuis worden binnengedragen. Lin Anderson koos haar vriendin Emma Hart, momenteel forensisch antropologe bij de politie in Londen, als voorbeeld voor haar romanpersonage Rhona. Politie-inspecteur Bill Willson, die Rhona vaak bijstaat, is op zijn beurt gebaseerd op Andersons overleden vader, die bij de politie in het dorpje Greenock werkte.

Dood Nigeriaans jongetje
Lin Anderson’s boek Zwarte vlucht dat pas verschenen is speelt zich voor een deel af in Engeland en voor een ander deel in Afrika. Lin knikt bevestigend. “Ik werd geïnspireerd door een artikel dat ik las over de moord op Adam, het veronderstelde slachtoffer van een rituele moord wiens lichaam in 2002 in de Thames werd gevonden. Een Nigeriaans jongetje en omdat ik in de jaren tachtig zelf vijf jaar in Nigeria heb gewoond en daar het een en ander heb meegekregen van juju (voodoo) en de zwarte magie waarin de Afrikanen nog heilig geloven, sloeg mijn verbeelding op hol. Het was in ieder geval het startsein voor het verhaal dat ik in mijn boek heb beschreven en waarin Afrika en de Afrikaanse cultuur een grote rol spelen.”

Afrika
In Lin’s boek wordt de hoofdpersoon geconfronteerd met een ritueel vermoord slachtoffer, met voodoo-elementen en andere sporen die richting Afrika leiden. Daarop gaat ze naar Afrika, wat ze ervaart als een cultuurschok. Het is uit Lin’s leven gegrepen. “Toen ik naar Afrika verhuisde had ik twee kleine kinderen. En we kwamen midden in de bush terecht op vier uur afstand van het vliegveld. Het was een behoorlijke cultuurschok voor me. We vertrokken in februari uit Engeland, het was koud en het regende en in Afrika kwamen we aan in de bloedhitte.. We woonden in een kamp met de andere ingenieurs en hun families. Een enclave in een onbekende wereld. Een beetje angstig ook. Wat het geweld betreft, hebben we geen al te slechte ervaringen. Dat er boeren van hun land zijn verjaagd en zijn vermoord, hoorde ik later pas. Wij hebben maar een keer last gehad van een bedreigende situatie. Er kwamen Afrikanen uit het Zuiden die ontevreden waren en die voor oproer zorgden..We zijn met z’n allen het kamp uitgevlucht, omdat in Afrika een oproer al snel omslaat in moordpartijen. Maar het was meer een onenigheid tussen de verschillende stammen onderling. Wij werden niet aangevallen en konden later weer naar ons kamp terugkeren. Maar er zijn wel altijd spanningen tussen de verschillende bevolkingsgroepen. Als je bang bent aangelegd, is het niet de ideale omgeving om te wonen.”

Kinderen geofferd
“Een van de moeilijkste aspecten van een westerling die in Afrika aankomt is het feit dat de mensen daar voor een groot deel geloven in juju, zwarte magie.” Lin Anderson haalt een krantenknipsel tevoorschijn waarin een Afrikaanse toverdokter zijn diensten aanbiedt. De tarieven voor het behandelen van een vermoeide penis, hulp bij een ontrouwe echtgenote of een zieke veestapel staan keurig gerubriceerd. En dat alles door middel van bezweringen of toverdrankjes. Lin kijkt nu weer bezorgd. “Vaak is de juju heel wat minder onschuldig. Het gebeurt nog steeds dat mensen geofferd worden. Ik heb dat van hulpverleners gehoord en nu en dan staat er ook iets over in de lokale kranten. Ik heb daar in mijn boek gebruik van gemaakt, het geeft mijn verhaal een spannende triviale bijsmaak. Kijk, in de werkelijkheid wordt er zowel in Afrika als in Engeland driftig in kinderen gehandeld. Daar is niets aan verzonnen. Ook is het waar dat Afrikaanse kinderen die eerst naar Engeland worden gebracht, later weer naar Afrika worden gesmokkeld om daar geofferd te worden of te dienen als seksuele slaaf. Zo zou seks met een kind zou bescherming bieden tegen aids. En zo zou het bloed van een jong kind dat geofferd is, goed zijn voor wonderdrankjes die goed zijn voor de potentie van oudere mannen. Ook zouden ze genezing bieden tegen aids. Sommige stammen geloven nog dat het doden van een kind je machtiger maakt omdat de geest van het kind je lichaam binnenkomt.”

Vrouwenbesnijdenis
“Het zijn geloven die in bepaalde kringen in Afrika diep geworteld zijn. Wij noemen het barbaars en dat is het ook, maar voor de Afrikanen zelf is het cultuur, net als de vrouwenbesnijdenis. Nog steeds wordt 50% van alle Afrikaanse vrouwen besneden.
Ga er maar aan staan. Wat wij wijs en menselijk vinden, is voor hen volstrekt onverteerbaar.
En wat zij wijs en gelukmakend vinden, is voor ons absoluut onacceptabel. Het zijn twee verschillende werelden. Vrouwenbesnijdenis is niet zozeer een religieus, maar een cultureel verschijnsel. Wij, in het westen, maken ons er vreselijk druk om. In Afrika zelf was het lange tijd geen punt van discussie. Pas de laatste tijd wordt het steeds regelmatiger ter discussie gesteld Nu is het zo dat een moeder haar dochter laat besnijden omdat ze uitsluitend besneden in het huwelijk kan treden, dat is traditie. En een meisje moet getrouwd zijn om aanzien te hebben. Het is dus een vicieuze cirkel. In de Cosmopolitan werd het onlangs aangekaart, zodat het wellicht een kwestie van tijd is voordat er op dat gebied dingen gaan veranderen. Nu is er wel een verschil tussen de vrouwen in Noord en in Zuid Nigeria. Er zijn vrouwen die de maatschappelijke ladder hebben beklommen en die denken uiteraard anders dan de vrouwen die nog in stamverband op het platteland leven. Maar het is traditie, het zal nog wel even duren. In mijn boek beschrijf ik deze traditie, maar ook de ander Afrikaanse gebruiken die wij in Engeland als criminele handelingen beschouwen.”

Vagina deels dichtgenaaid
In het westen vinden wij bepaalde Afrikaanse gebruiken barbaars, maar zijn wij westerlingen dan zoveel beschaafder? “ Nee,” zegt Lin Anderson vol overtuiging, “ook Engelsen maken zich schuldig aan mensensmokkel. En er zijn Engelse criminelen die zich schuldig maken aan de meest afgrijselijke zaken. Hoe je het kunt bedenken, ik weet het niet, maar de politie heeft geconstateerd dat de vagina’s van jonge Afrikaanse meisjes die in sauna’s werken voor een deel wordt dichtgenaaid. Dat maakt penetratie moeilijker. En daar schijnen sommige klanten heel veel geld voor te betalen omdat het hun genot verhoogt. De mens is kennelijk tot alles in staat als het geld oplevert. Engels of Afrikaans, het maakt niet uit.”

Blijvende indruk
De karakters in het boek zeggen meerdere malen: Je kunt niet naar Afrika gaan zonder dat het je leven verandert. Gaat dat ook op voor Lin Anderson? “Jazeker, in Afrika leer je overleven. Je leert je staande te houden onder de meest moeilijke omstandigheden. En dan heb ik het niet alleen over het klimaat en het eten. Je ontbeert er elk gemak, de medische voorzieningen, elke luxe die in het westen vanzelfsprekend is. Je moet er leven onder omstandigheden die niet de jouwe zijn, leven met mensen die er volstrekt andere gedachten en gebruiken op nahouden. Maar ook zie je de ontstellende armoede van de mensen en de manier waarop zij proberen te overleven, met helemaal niets.Dus als je terugkomt neem je behoorlijk wat levenservaring mee. Indrukken die je niet kunt vergeten. Beelden die voor je leven in je geheugen zijn gegrift. Dat maakt dat je alle schone schijn hier in de beschaafde wereld enorm gaat relativeren. Je bent als het ware nederiger geworden, eerlijker ook.”

Terug in Engeland
“Toen we terugkwamen in Engeland, heb ik eerst een filmscript geschreven voor de BBC Daar hebben ze een mooie documentairefilm van gemaakt. En daarna heb ik een toneelstuk gemaakt voor een Schots theatergezelschap. Daarna nog enkele tv-scripts waaronder Small Love en River child en pas daarna ben ik aan mijn eerste boek begonnen. Mijn hoofdpersoon Rhona McLeod is forensisch specialiste. Maar ik ben geen schrijfster die diep ingaat op de details van een forensisch onderzoek. Het is niet mijn vak. Ik heb wel een jaar lang deelgenomen aan een cursus over forensisch onderzoek. Het was een bijscholingscursus voor politie, artsen en mortuariummedewerkers aan de universiteit van Glasgow. Dus ik heb wel het een en ander geleerd, maar mijn grote liefde ligt niet bij het beschrijven van dergelijke zaken. Ik houd van het vertellen van verhalen en daarvoor heb ik een hoofdpersoon nodig en die hoofdpersoon heeft een beroep nodig dat connecties heeft met misdaad. Dat neemt niet weg dat Rhona’s beroep soms aardige scènes kan opleveren die iets kunnen toevoegen aan het verhaal.Zo heb ik in mijn boek een scène beschreven waarin geconcludeerd wordt dat een slachtoffer voor zijn dood een hamburger bij Burger King heeft gegeten. Hoe men dat wist? De forensisch specialist had de maaginhoud geanalyseerd en was tot de ontdekking gekomen dat de manier waarop de augurk gesneden was, exact de manier was zoals Burger King dat deed.'

Schotse stijl
De boeken van Lin Anderson passen geheel in de traditie van de huidige Schotse romans van schrijvers als Denise Mina, Stuart McBride en Val Mcdermid. Het zijn boeken waarin somberheid troef is, waarin alles grauw en vaal is, drank in grote hoeveelheden wordt geconsumeerd, armoede en burgerlijkheid de uitzichtloosheid van het bestaan onderstrepen en waarin de grijze gebouwen en vuile stegen, die kleurloos glanzen in een voortdurend neerstortende regen, zorgen voor de couleur locale. “Als je in Glasgow bent geweest of er gewoond hebt, ervaar je het toch niet als somber,” zegt Lin. “Glasgow is een prachtige stad waar ik veel van houd. Het beeld dat ik schets is puur realistisch en omdat ik aan die realiteit gewend ben, is het voor mij normaal en heeft datgene wat ik beschrijf absoluut geen negatieve bijklank. Ik ben gewoon eerlijk, ik maak het niet mooier dan het is. Ik ben per slot van rekening een Schotse. Eerlijkheid boven alles. “

Hooglanden
Hoewel het huis waarin Lin met haar man John en hun drie kinderen wonen, zich bevindt in Merchiston, de beroemde schrijverswijk van Edinburgh waar ook Ian Rankin, Alexander McCallSmith en J.K.Rowling wonen, doet Lin haar schrijfwerk meestal in de vredige Schotse Hooglanden. Ze heeft er een cottage in het dorpje Carrbridge, zo’n 35 kilometer ten zuiden van Inverness. “Mijn werkkamer kijkt uit op de bossen waar ik nootjes aan takken hang voor de eekhoorns. Er is niets dat me afleidt. Alleen het kijken naar de vogels en de eekhoorns. Als ik schrijf wil ik rust een eenzaamheid. Ik ga ook geen koffie drinken in een koffieshop of tussendoor winkelen. Schrijven is concentreren. En dat kan ik het beste in de Hooglanden. Ik ben heel gelukkig. Als ik de poort uitloop en de weg oversteek, loop ik regelrecht Ellen woods binnen en dat is voor mij de beste plek om na te denken. Een vis hoort per slot van rekening in het water en een Schotse in de hooglanden.

Braveheart
Lin schreef ook het boek Bravehaert, From Hollywood tot Hollywood (2005). Hierin schrijft ze hoe de gelijknamige beroemde film tot stand kwam en in welke mate er eer werd betoond aan de Schotse held William Wallace. Ze schreef het boek samen met Randall Wallace, de scriptwriter van Braveheart. “Als echte Schotse vind ik het Braveheart verhaal heel belangrijk. In 1995 heb ik met mijn man John de MacBravehaert- website bedacht. Ik had toen net deze inspirerende film gezien en ik was bijzonder onder de indruk. Hij raakte me in het hart. Onze website trok duizenden mensen van over de hele wereld. Daarom heb ik in 1997 de eerste Bravehaert Conventie georganiseerd om de 700e verjaardag van de slag bij Stirling Bridge te herdenken. Ik geef ook een Braveheart-nieuwsbrief uit en de belangstelling is alleen maar groter geworden. Waarom ik zo door Braveheart gefascineerd ben, is moeilijk te zeggen. Mensen houden diep van hun geboortestad of geboortestreek. Het is geen wetenschap, maar een emotie. Zoiets van: hier hoor ik, hier ben ik thuis, hier wil ik wonen, hier wil ik sterven.Voor mij is dat Schotland. Daar wil ik wonen. Leven en sterven.”





Over de auteur

Kees de Bree

98 volgers
23 boeken
0 favorieten
Auteur


Reacties op: Interview Lin Anderson

 

Gerelateerd

Over

L. Anderson

L. Anderson

Lin Anderson is geboren en getogen in Schotland. Kort na haar studie verhuisde z...