Nathan Hill: De schrijver als thermometer van de tijd

Mensen als puzzels

De tekst van Hill is oprecht, geloofwaardig omdat hij de grote verschuivingen in de wereldpolitiek slechts schampt. Hij personaliseert de geschiedenis. Geen cijfers, geen Wikipedia-opsommingen. Het individu dat zich op dat moment natuurlijk maar nauwelijks bewust is van het belang van de ontwikkelingen. Samuel en Faye zijn echt omdat Hill ze niet de achterafkennis van de schrijver meegeeft.

‘Ik wist na hard ploeteren dat ik niet de waarheid in pacht had, niet de magische formule van de politieke manipulatie zou kunnen duiden. Dus ik was samen met mijn personages “dom”, laat ze beslissingen nemen, de consequenties pas later inzien. De Nix is ook een boek over begrip. Beslissingen kunnen nu eenmaal tot vergissingen, tot mislukkingen leiden, hoe goed zo ook bedoeld zijn. Mijn “levensles” is dat je mensen kunt zien als obstakels, als vijanden, maar dat je ze ook kunt zien als puzzels. Puzzels die nu eenmaal soms niet op te lossen zijn. Het is een keuze die je, al dan niet onbewust, maakt. De afgelopen presidentscampagne is er een stuitend voorbeeld van. Betogers gaan over het algemeen met de best bedoelingen op pad, maar het leidt nogal eens tot extremen, tot polarisatie. Terwijl een poging om ook de puzzel van de tegenpartij te leggen je doorgaans verder brengt. Met vergeet in Amerika weleens dat het een heel continent is, met heel veel diversiteit. Zoals in Europa een Zweed en een Italiaan, een Nederlander en een Bulgaar zich ook behoorlijk onderscheiden.’

Milde waarschuwingen

Er zijn veel milde waarschuwingen verborgen in het boek. Maar ze zijn heel natuurlijk verweven, er niet bij de lurven bijgehaald. Hill is zelf een tijd verslaafd geweest aan games, trok zich bij elke tegenslag volledig terug in de virtuele wereld.

‘Toen ik begon met lesgeven, al in de laatste klas van de middelbare school, zaten wanneer ik binnenkwam de leerlingen met elkaar te praten, te geinen. Een actieve bubbel. De laatste jaren is het wanneer ik binnenkom volledig stil, iedereen is bezig op telefoon of tablet. Er is geen kameraadschap meer. Dat baart me zorgen. Maar tegelijkertijd maak ik zelf ook veel gebruik van de sociale media. Via twitter kun je heel direct met je lezers communiceren. Je moet je wel blijven realiseren dat je voornamelijk met gelijkgestemden in gesprek bent. Juist door het beperkte aantal tekens ben je sterk geneigd om het bericht zo in te pakken dat men alleen maar kan instemmen. De gebeurtenissen in de wereld teruggebracht tot “breaking news”. De vorm van het medium legt beperkingen op. Ik heb dat letterlijk weergegeven in het boek. De opportunistische studente Laura maakt gebruik van het imaginaire IFeel. Een medium dat slechts een aantal emoties kent. De nuances ontbreken.’

De rol van de media in De Nix is groot, op z’n zachtst gezegd dubieus, zeker waar het betreft de verslaggeving op tv. Alles draait om de opbouw van imago, om manipulatie, om opportunisme.

‘Uit een onderzoek is zojuist gebleken dat mensen die het nieuws lazen hoofdzakelijk op Clinton hebben gestemd, terwijl mensen die het nieuws van de tv haalden, voor Trump kozen. De tv is geen dialoogmedium. Zenders zijn het meest winstgevend wanneer het nieuws in hapklare brokken wordt geserveerd en mensen datgene te horen krijgen wat ze kunnen beamen. Misschien heb ik om de complexiteit van onze wereld maar enigszins te kunnen benaderen, om de verborgen wonden te kunnen laten zien, zoveel pagina’s nodig gehad.’