Siska Mulder: 'Tijdens het schrijven bouw ik geen airbags in'

Op felle emoties heeft Siska Mulder (1971) overigens het patent. In haar debuutroman Zus laat ze een tweelingzus overlijden, in Doof laat ze een jongetje overlijden, in Na Delphine verdwijnt een vrouw spoorloos, haar man en twee kinderen in vertwijfeling achterlatend. Stuk voor stuk ingrijpende drama’s.  Mulder: ''En nu in Getelde dagen  schrijf ik over een haatdragende vechtscheiding, terwijl de twee kinderen van het ruziënde echtpaar ontvoerd worden. Een onderwerp waar alle extreme emoties in zitten.”

Opvallend is dat de hoofdpersonen in vrijwel alle boeken van Siska Mulder een succesvolle carrière hebben: succesvol in de reclame, de televisiewereld of de politiek, zoals hoofdpersoon Laurens in Getelde dagen.   

''Voor de buitenwereld maatschappelijk geslaagd, ja'', zegt de schrijfster. ''Maar de barsten in het fundament maken het interessant. Laurens en Remie hebben ogenschijnlijk een ideaal huwelijk. Ze hebben twee lieve kinderen, een mooi huis, geld, succesvolle carrières en toch gaat het mis. Als Remie hoort dat haar man is vreemdgegaan met zijn foeilelijke campagneleidster Jolieke wil ze van hem scheiden. De ontvoering van hun kinderen Pelle (8 jaar) en zijn zusje Alex (6 jaar) brengt het echtpaar tijdelijk weer bij elkaar. Het loopt echter op extreme wijze uit de hand.  Laurens en Remie belanden op het punt dat er tijdens hun ruzies te veel gezegd is. Het is niet de bedoeling dat het tot een scheiding komt, maar er lijkt geen weg terug meer. Ze zijn allebei trots en ambitieus, begrijpen elkaars fanatisme tijdens het gevecht dat ontstaat. Dat neemt niet weg dat Laurens zijn vrouw op een enorme manier pakt en dat Remie hem in een later stadium enorm terugpakt.''

Kern 
Het verhaal rolt zich als een film voor je ogen af. Toch zijn er relatief weinig handelingen. In de afzonderlijke hoofdstukken denken de personages veel na over de chaotische en emotionele situatie waarbij veelvuldig gebruik wordt gemaakt van monologue intérieur. ''Dat heb ik heel bewust gedaan. Ik wilde dat je in beider hoofden zit opgesloten. Laurens en Remie zijn constant ten prooi aan heftige emoties en overdenken wat hun volgende stap in de strijd zal zijn. Ik vind dat mooi. Ik heb niet de ambitie om een klassieke politieroman te schrijven, tenzij er een interessant personage in mijn hoofd opkomt dat toevallig dat vak heeft. Speurwerk is niet wat me interesseert. Daarom staat er op mijn boeken ook ‘psychologische thrillers’. Dat is de kern. Ook een familiedrama is gebaseerd op psychologische spanningen. Een fascinerend onderwerp. Ik heb verscheidene plots klaarliggen waarin dit onderwerp voorkomt.''

In Mulders thriller Doof  verdrinkt een jong knaapje. In Getelde dagen  beleven de twee kinderen een traumatische ervaring als zij worden ontvoerd. De schrijfster heeft zelf een zoontje van zes. Is het schrijven over dergelijke afschuwelijke nachtmerries niet het noodlot over je afroepen? ''Doof, waarin dat jongetje verdrinkt, heb ik gelukkig geschreven voordat mijn zoontje geboren werd. Anders zou het wel heel eng worden. Terwijl ik niet geloof dat je het lot kunt bepalen. Ik weet rationeel dat het onzin is. Het moment dat ik bedacht wat de kinderen in Getelde dagen  overkomt, kan ik heel helder terughalen. Ik had toen een aantal dramaseries bekeken en stelde mezelf de vraag: wat het ergste is wat je kan overkomen? Het antwoord was simpelweg: de kinderen. Toen is het idee ontstaan om Pelle en Alex te laten ontvoeren. Gelukkig lijkt Pelle helemaal niet op mijn zoon. Ook uiterlijk gezien niet, dan komt het wel erg dichtbij. Wat niet wil zeggen dat ik toegeef aan de gedachte dat bepaalde onderwerpen te ver gaan. Als ik bij een bepaalde scène denk dat ik er wakker van ga liggen, ga ik hem juist schrijven. Anders wordt het een veilig boek. Tijdens het schrijven bouw ik geen airbags in. Mijn boek wordt het beste als ik de gevoelige en pijnlijke plekken bewust opzoek.''

In hoge mate spanning verhogend zijn de vrouwelijke personages die Siska Mulder laat opdraven van wie je niet precies weet wat ze van plan zijn. Buurvrouw Wies verandert van een vriendin van Remie in een razende furie, maar zal ze ook iets met die boosheid gaan doen? Campagneleidster Jolieke is boos omdat ze door Laurens aan de kant  wordt gezet en het is onduidelijk of zij op wraak zint. De jonge au pair Elise loopt stil en broeierig rond in huis. Is zij een tikkende tijdbom? En dan is er nog Antia, de nieuwe opdringerige buurvrouw van Remie die het privé aanlegt met Laurens. Wat zijn haar achterliggende motieven?  

Bijkomstig probleem is dat alle vrouwen een verhouding met Laurens hebben of zeggen te hebben. Mulder: ''Het komt op zijn pad en hij gaat erin mee. En in alle gevallen worden de vrouwen een probleem voor hem. Dat zorgt voor de nodige confrontaties en spanning.''

Thema's 
Woede, wraak, vriendschap, onmacht, communicatie, het zijn thema’s die het werk van Siska Mulder beheersen. Zelf brengt zij het terug tot de essentie: ''Ik beschrijf in veel van mijn boeken hoe mensen zich gedragen in een noodsituatie. Van tevoren weet je niet hoe je zult reageren. Degene die denkt dat hij verlamt, wordt juist kalm en handelt. Terwijl degene die te boek staat als rationeel onverwacht door het lint gaat. Ik maak in mijn boeken de situatie voor de hoofdpersonen extreem en dan bedenk ik wat er met hen gebeurt. Dat heeft tot gevolg dat mijn personages veranderen. Aan het einde van het boek zijn het andere mensen dan in het begin. Personages moeten zich ontwikkelen. Wat mij verder in hoge mate interesseert is de onmacht van mensen om goed met elkaar te kunnen communiceren. En ik vind het spannend als de duistere kant van de mens naar boven komt. Dan wordt het spannend. Zodoende ben ik erachter gekomen dat de thriller voor mij de beste vorm is. Op elke bladzijde hangt een bepaalde dreiging in de lucht. Je voelt dat het fout gaat.''  

Emoties genoeg voor de lezer, maar hoe zit het met de schrijfster? ''Tijdens het schrijven laat ik me niet helemaal meevoeren door de dramatische gebeurtenissen. Het is meer alsof iemand mij overdag een heftig verhaal heeft verteld, waar ik ’s avonds als ik eraan terugdenk alsnog door word geraakt. Ik vertoon een verlate reactie. Na afloop valt wat er tijdens het schrijven is gebeurd als een baksteen bovenop me. Dan voel ik het ook echt. Maar niet op het moment dat ik schrijf. Dat kan ik me niet permitteren. Er is één iemand die zijn hoofd erbij moet houden, haha, dat is de schrijver. Vergelijk het met een psychiater. Die kan ook niet elk moment in huilen uitbarsten als hij met een vechtscheiding geconfronteerd wordt. Ik ben de psychiater van mijn personages.''

Over herschrijven kan Siska vol enthousiasme praten. ''Ik ga eindeloos door.  Het stadium van schaven en aan zinnen werken, vind ik altijd heel fijn. Ik heb totaal geen probleem met herschrijven. De eerste versie van Getelde dagen  werd door de uitgever bestempeld als 'een schoon manuscript'. Ik kende de term niet, maar ik had wel door dat het goed zat. En toen ben ik gaan trekken, of bepaalde elementen wellicht toch voor verbetering vatbaar waren. Na herlezing kwamen mijn uitgever en redacteur alsnog met scherp commentaar, dat ook weer andere wijzigingen noodzakelijk maakte. Uiteindelijk heb ik nog best veel veranderd. Ik ben juist blij met kritische opmerkingen. Ik wil gewoon hard aangepakt worden. De masochistische kant van de schrijver, haha.”

''Ik werk bijna niet meer voor tijdschriften. Ik heb me nu toegelegd op het schrijven van boeken. Ik schrijf gewoon fiks voort. Ik heb nog vijf plots liggen en voordat ik het weet, bedenk ik weer een nieuwe. Er is één thriller die ik nu absoluut wil gaan maken. Ik weet de titel, wat er gaat gebeuren, de hoofdpersoon. Haast is niet het goede woord, maar ik sta te popelen om aan dat nieuwe boek te beginnen.''