Week van de Debutant | Drie debutanten aan het woord over hun debuten
In het debutenaanbod van 2025 is voor iedereen wat wils te ontdekken. Zo schreef Siep Hendriks met Voordat we slapen een griezelig boek over een geheimzinnige sekte en de verdwijning van een jong meisje. Eline van Wieren debuteerde met Popcorn donut kaassoufflé, over de relatie van een meisje met haar eigen lichaam en voedsel. En volgende week komt Paula Heeger met Volgeboekt: een feelgood die zich afspeelt op Terschelling. We spraken de drie uiteenlopende auteurs over hun debuten.
Hoge en lage verwachtingen
De verwachtingen van Hendriks waren hoog en laag tegelijkertijd. Aan de ene kant verandert alles: er is opeens een boek. Tegelijkertijd blijft het grootste deel van het proces (het kopen en lezen van het boek) voor de auteur onzichtbaar. Dat heeft ook wel iets moois, vindt Hendriks: 'Het boek is namelijk écht uit je eigen handen als je het voor de laatste keer bij je redacteur inlevert.'
Heeger dacht vooraf dat ze het doodeng zou vinden en heel zenuwachtig zou zijn. Het idee dat iedereen haar boek opeens zou lezen, een verhaal dat eerst alleen maar in haar hoofd zat, vond ze haast niet te bevatten. Inmiddels is ze gespannen. Logisch, aangezien ze zo naar het debuteren toeleeft. Maar ze vindt het niet doodeng. In plaats daarvan is ze vooral trots op haar boek.
'De lezersrecensies zijn toch een beetje het applaus, of de ongemakkelijke stilte waar je een lach had verwacht.' – Eline van Wieren
Van Wieren probeerde vooral zo min mogelijk verwachtingen te hebben van tevoren. Haar doel was om een 'heel boek' schrijven. En dat is gelukt. Natuurlijk droomde ze stiekem van bepaalde mijlpalen, zoals een bespreking in de podcast Boeken FM. Die is er nog niet, maar ze houdt hoop. En in de kern draait het daar niet om, vindt ze, maar om de mensen die het boek lezen en de tijd nemen om haar een bericht te sturen.
Het belang van lezersrecensies
Tijdens het schrijven van haar boek hield Van Wieren de woorden dicht bij zich en koos ze zorgvuldig een paar mensen die mee mochten lezen. 'Als je een verhaal voordraagt op een podium krijg je direct reactie vanuit het publiek,' zegt ze, 'bij een boek is dat minder zo. De lezersrecensies zijn dan toch een beetje het applaus, of de ongemakkelijke stilte waar je een lach had verwacht.'
Ook Hendriks laat maar een kleine kring mensen in zijn schrijfproces toe, die hun ongezouten mening over het boek geven. Daarna laat hij het boek los, en gaat dus niet op zoek naar lezersrecensies voor bevestiging of goedkeuring. Want, zegt Hendriks: 'Lezersrecensies zijn voornamelijk een plek voor de lezers.'
In Heegers geval is het iets anders. Lezersrecensies spelen voor haar een heel grote rol. Ze geeft zelf boekentips op Instagram en is BookTokker, dus haar boek wordt ook naar bloggers en TikTokkers gestuurd. Voor een Nederlands debuut is online aandacht belangrijk, legt ze uit. Zo weten mensen dat het boek überhaupt bestaat tussen vooral ál die Engelse boeken.
De eerste reacties
Bij debuteren horen ook reacties. Mensen die je niet kennen, vinden opeens iets van je verhaal. Heeger kreeg daar al mee te maken voor haar debuut uitkwam. Door haar schrijfvlogs gingen nieuwe mensen haar volgen, die vervolgens ook weer haar boek vooruitbestelden. 'Iemand zei dat ik als een digitale vriendin voel,' vertelt ze, 'en vertelde mijn boek ook te willen lezen om me te steunen.'
'Mijn tip: zeg tegen iedereen dat je aan het schrijven bent. Je weet nooit wat er dan kan gebeuren.' – Paula Heeger
Van Wieren blijft het elke keer bijzonder vinden dat mensen zich zo herkennen in het verhaal van Kato, de hoofdpersoon in Popcorn donut kaassoufflé. Omdat ze zelf ook dik zijn, zich niet herkennen in het gemiddelde vrouwelijke hoofdpersonage of worstelen met een eetstoornis of een depressie. En waar ze ook blij mee is, zijn de reacties van mensen die zeggen dat ze door haar boek anders naar dikke mensen kijken. Van Wieren: 'Dat geeft me een heel krachtig gevoel.'
De reacties die je krijgt, zijn verbonden aan het genre dat je schrijft. Dat ondervond Hendriks, die zegt: 'Er kwam toevallig laatst iemand naar me toe die me vertelde dat dit haar eerste thriller ooit was, en dat het heel veel met haar heeft gedaan. Dat betekent zó veel voor me; uiteindelijk wil je, als auteur, dat je werk anderen roert zoals het jou roert, en dat lukt blijkbaar!'
Nieuwe schrijfprojecten
Zo’n debuut smaakt natuurlijk naar meer. Hendriks is inmiddels druk bezig met een tweede horror-thriller. Een standalone, met nieuwe personages en een nieuwe setting. Ook is het een andere aanpak van horror. 'De personages in mijn nieuwe thriller zijn ontzettend aan elkaar gewaagd,' legt hij uit. 'Oh, en het wordt enger! Veel enger!'
Bij Heegers wordt het dat niet; zij schrijft immers feelgood. Momenteel werkt ze aan haar tweede roman, die zich afspeelt in Friesland en te maken heeft met haar eigen familiegeschiedenis. En ze is bezig met een literaire roman, al weet ze daar nog niet de precieze invulling van.
En Van Wieren? Die vindt het veel te fijn dat haar nieuwe verhaal voor nu nog even helemaal van haarzelf is. 'Dus,' zegt ze, 'ga ik daar nog lekker niets over vertellen.'
Tips voor toekomstige debutanten
Misschien droom jij ook wel van je eigen debuut. Voor ambitieuze schrijvers hebben de drie debutanten dan ook handige tips. Zo vertelt Van Wieren wat haar heeft geholpen tijdens het schrijfproces. En verrassend genoeg is dat breien: 'Ik schrijf al jaren en door in een nieuwe hobby weer beginner te zijn, kon ik die onderzoekende houding ook meenemen naar het schrijven.'
'Uiteindelijk wil je, als auteur, dat je werk anderen roert zoals het jou roert.' – Siep Hendriks
Hendriks vindt het vooral belangrijk dat een debutant het in de weken rondom het debuut rustig aan doet. 'Debuteren is een emotioneel overweldigend iets, zeker als je er al langer van droomt. Zorg dat je eerst zelf op een fijne plek zit voordat je gaat bekijken wat de rest van de wereld van je boek vindt,' is dan ook het advies.
Heegers is het daarmee eens: 'Focus op jezelf en vergelijk je niet met anderen. Er is ruimte voor iedereen, ook voor jou. Dus zeg tegen iedereen dat je aan het schrijven bent. Je weet nooit wat er dan kan gebeuren.'
Debutant leest debutant
Los van de debuten van Siep Hendriks, Eline van Wieren en Paula Heegers verschijnen er in 2025 nog meer opmerkelijke debuten. Naar welk boek zijn zij zelf eigenlijk benieuwd? Als BookTokker heeft Heegers meer dan genoeg tips. Ze kijkt erg uit naar Wie ik ben van Levi Jacobs, dat klaarligt om gelezen te worden. Het verticale meisje van Felicia Viti overrompelde haar. 'Bruisend, somber en sexy,' vertelt ze.
Van Wieren las afgelopen maand Nachtschade van Emma Laura Schouten. Een fantastisch debuut, volgens haar. 'Schouten opent de deuren naar de donkere kamer waar migraine vaak plaatsvindt, en laat de lezer binnen in die kamer.'
En Hendriks? Die tipt weer het boek van Van Wieren. 'Oh, en De meidenmethode van Lotte van Eijk. Dat wordt ook sowieso super.'