Blogpost:
lisa2008
Boekrecensie - Hersenschimmen J. Bernlef
Het boek is geen aanrader als je op zoek bent naar spanning en sensatie; het verhaal kan af en toe best saai en langdradig zijn. Dit is bijvoorbeeld wanneer Maarten terugdenkt aan zijn werk en aan zijn collega’s. Je hebt dan weleens de neiging om die stukken van het verhaal over te slaan. Je kunt je af en toe ook onbewust aan Maarten gaan ergeren, bijvoorbeeld wanneer hij zich afvraagt waar de hond is gebleven en ze hem vertellen dat Vera hem aan het uitlaten is, waarna hij vervolgens dezelfde vraag later nog een keer stelt. Dit gaat dan vervolgens twee bladzijden lang zo door.
Maarten kan hier echter niks aan doen. Dementie kan elk persoon overkomen; ook jezelf, en dat is best een enge realisatie. Het boek heeft een beetje een open eind. Maarten wordt wakker en hoort een vrouwenstem zeggen dat Maarten en Vera weer naar buiten kunnen kijken door het gerepareerde raam, en dat de lente op begint te komen. Het is niet een boek waarbij aan het eind de ontknoping van het verhaal te vinden is, maar zo als op de achterkant staat beschreven: “Het boek laat zich lezen als een detective, maar terwijl in een detective tenslotte alle stukjes in elkaar passen, raken ze in Hersenschimmen steeds meer uit hun verband.”
In het verhaal speelt de winter een belangrijke rol voor Maarten. De winter wordt door Maarten verklaart beschuldigd voor zijn vergeetachtigheid; Maarten heeft immers een hekel aan het seizoen. Het feit dat de winter een tijdperk is waar Maarten een hekel aan heeft, geeft gelijk een negatief beeld over het boek. Je leest dan eigenlijk acht dagen die zich afspelen in een sobere tijdperk voor de hoofdpersoon wat, jou als lezer, ook in een droevige stemming brengt.
Ten slotte de realiteit die, zoals al verteld is, niet te vinden is in het boek. J. Bernlef laat de dementie verlopen als een sneltrein waarin het proces van de ziekte op een snelle wijze wordt verlopen. Vooral in de laatste twintig bladzijden, waarin de schrijver het laatste stadium van de dementie probeert weer te geven, is dit terug te vinden. Er wordt dan ook een langdradig proces afgerond als het gaat om de vergeetachtigheid van Klein. Maar als het gaat om het proces van de dementie zelf, dan loopt het boek te snel vooruit, onrealistisch dus. Wel kan worden gezegd dat er hogere kwaliteiten aanwezig zijn in dit boek. Je kunt je namelijk goed inleven met de hoofdpersoon en zo dus beleven hoe het is om met dementie te maken te hebben.
Lees verder op mijn site
