Hebban Recensent
Blogpost:
Katy
Eerlijk waar: de lezer is niet dood.
Voor mij persoonlijk is mijn moeder is degene geweest die me tot lezen heeft aangezet, haar honger naar kennis was groot en zij stilde die door het lezen van literatuur en het ontwikkelen van artistieke vaardigheden. Wij werden thuis voorgelezen, we werden meegetroond naar de bibliotheek en aangemoedigd om boeken door onze handen te laten gaan en in ons op te nemen. In die zin heb ik geluk gehad. Het had echter anders kunnen lopen. Mijn moeder had boeken onbelangrijk kunnen vinden of we hadden het op de één of andere manier slechter kunnen hebben thuis waardoor er simpelweg geen tijd was om ons naar de bib te sleuren. Dan was ik nooit geweest wie ik nu ben, dan had ik één van die jongeren kunnen zijn die luidop zegt: “Lezen? Waarom zou ik?”. Dat ik vandaag de dag nog mezelf nog steeds verlies in verhalen is haar verdienste, maar ook die van mevrouw Vandegoor, mijn leerkracht Nederlands in het eerste jaar secundair. Met één simpele opmerking tijdens de les heeft zij me ertoe gebracht om eerst poëzie te gaan lezen en daarna zelf te schrijven. Ik was zo’n kind met duizend verhalen in het hoofd (nu nog steeds), zo’n kind dat in de les vaak afdwaalde en vertoefde in een andere wereld. Literatuur en het schrijven vormde een uitlaatklep en een alternatief voor de soms minder prettige realiteit. Mevrouw Vandegoor was degene die me zei dat ik gevoel had voor taal, dat ik er wat mee moest doen. Meer had ik niet nodig. Ik heb er wat meegedaan, ik las en ik schreef, voornamelijk voor mezelf, soms voor een beperkt publiek en ik doe het nog steeds.
Ik zou willen dat alle kinderen een leerkracht hadden zoals zij, eentje met aandacht voor de behoeften van de leerlingen, eentje die opmerkzaam is. Ik zou willen dat ik zelf te allen tijde die leerkracht kon zijn. Want ja, mevrouw Vandegoor, uiteindelijk studeerde ik Nederlands en journalistiek en kwam ik in het onderwijs terecht. Ik doe mijn best, maar ik zie ook hoe talloze collega’s met een oprechte passie voor hun vak, verdrinken in het papierwerk, ontmoedigd raken en opgeven. Ik zie hoe er daarmee voor leerlingen kansen verloren gaan en ze door de mazen van het net glippen. Ik steun Boogers wanneer hij zegt dat we leerkrachten nodig hebben die hun passie op de juiste manier weten over te brengen en dat we op een andere manier naar het literatuuronderwijs moeten kijken en meer rekening moeten houden met hoe leerlingen zelf denken over literatuur. Daarin heeft hij honderd procent gelijk, maar de leerkrachten moeten daarvoor ook de nodige ruimte en vrijheid krijgen vanuit het onderwijs zelf dat vaak te veel regels en andere verwachtingen oplegt.
Onlangs las ik zelf ‘Suikerspin’ van Derk Visser en kon me niet van de indruk ontdoen dat dit het soort boek is waar een groot deel van de leerlingen op de school in de grootstad waar ik lesgeef zich in zouden kunnen herkennen. Personages die aansluiten bij hun leefwereld en de toegang vormen tot het aanwakkeren van de leeshonger. In plaats daarvan staan er vaak boeken op het programma die weliswaar tot de klassiekers behoren, maar waar zij weinig mee hebben. Lezen wordt een ver van hun bed show. Daar moeten we iets aan doen. Ik heb zelf ‘Ziggy’s’ in de klas gehad, die net zoals het meisje in Boogers voorbeeld een verrassend talent bleken te hebben, maar uit een milieu komen waar dit niet aangemoedigd wordt. ‘Ziggy’s’ die me een paar schooljaren later opzochten en zeiden: “Kijk wie ik nu ben, dat is dankzij u.” Ik antwoordde dan steevast: “Nee, dat is alleen dankzij jezelf.” Ik heb een middel aangereikt, dat is mijn job, het doel hebben ze zelf bereikt. Tot mijn spijt zullen er ook wel ‘Ziggy’s’ zijn geweest waarvan ik nooit geweten heb dat ze een ‘Ziggy’ waren. Ik hoop dat ze ergens onderweg wel iemand zijn tegengekomen die hun talent niet alleen herkende, maar ook erkende.
Alex Boogers schrijft dat hij zijn best doet om de ‘vergeten’ lezer te vinden. Hij is niet dood. “Eén lezer die tegen de stroom in het verhaal vindt, waardoor plots het licht in zijn of haar hoofd naar binnen schijnt. Voor mij is dat genoeg.” Wel Alex, voor mij ook.
Lees verder op mijn site
