Auteur
Blogpost:
LeenRaats
Hoe mijn eigen verdriet een plekje kreeg in mijn verhaal 'Verzonnen moeder'
Op het eerste gezicht is de 11-jarige Marthe van Thilo net als andere kinderen. Maar ze draagt een groot geheim met zich mee. Een verdriet waar de kinderen uit haar nieuwe klas zich geen voorstelling van kunnen maken.
De inspiratie voor dit verhaal komt wel van heel dicht bij huis. Ik was 9 toen mijn moeder stierf en ben vaak van school veranderd (drie lagere en drie middelbare scholen, om je een idee te geven). En aan het begin van het schooljaar was er altijd dat verplichte ‘lijstjes invullen’. Voor andere kinderen de normaalste zaak van de wereld, voor mij een pijnlijke herinnering aan de dood van mijn rots in de branding.
Naam, adres, broers of zussen, huisdieren, naam en beroep vader, naam en beroep moeder. Soms moesten we op de eerste dagen van het schooljaar wel zes keer op een dag zo’n lijstje invullen, voor elke leerkracht weer. En telkens deed het pijn. Meestal werden de ingevulde gegevens ook nog eens klassikaal overlopen en met iedereen gedeeld.
Als 12-jarige meermaals op een dag voor een vol klaslokaal moeten vertellen dat je moeder aan kanker is gestorven – en daarbij ook nog eens de nodige gemene opmerkingen van domme kinderen zonder empathie incasseren – dat hakt er goed op in. Het maakte ook dat ik steevast vanaf dag één bekend stond als ‘dat kind waarvan de moeder is gestorven’. Waar gescheiden en nieuw samengestelde gezinnen nu de normaalste zaak van de wereld zijn, maakte het niet hebben van een ‘normale’ gezinssituatie je anno jaren ’90 nog tot een instant-freak.
Ik begreep niet waarom we dit telkens weer moesten doen. Hadden ze geen dossier van ons op school – of kon die eerste leerkracht waarvoor we dat gedaan hadden, de gegevens niet aan de anderen doorgeven? Waarom moest ik in godsnaam de hele dag door tegen mensen vertellen dat ik geen moeder had?
Het is met deze situatie dat dit verhaal begint. Marthe doet iets waar ik zelf weleens over fantaseerde, maar nooit deed omdat ik wist dat het toch uit zou komen: ze doet alsof haar moeder nog leeft. Zo heeft ze weer even een moeder – een verzonnen moeder.
Natuurlijk is dit een fictief verhaal. Ik ben Marthe niet, net zomin als ik mijn andere personages ben. Maar je stopt als schrijver altijd wel iets van jezelf in je verhaal en personages, en in Marthe heb ik heel wat oude gevoelens een plek kunnen geven.
Hopelijk maakt dat haar ook herkenbaar voor vele anderen, die er troost uit kunnen putten. En met een beetje geluk leest er een leerkracht mee die vanaf nu besluit om zijn of haar klassen geen zinloze lijstjes meer te laten invullen die voor sommige kinderen pijnlijk en confronterend zijn.
Lees verder op mijn site
