Blogpost:
Bohse
Profielen (1)
Ik wees eerst naar mijn oudste dochter.
‘Jou heb ik aangemaakt als Laura Watersteyn. Je bent negenentwintig, afkomstig van Haarlem, maar je woont sinds je twaalfde in een kneuterig dorp in Friesland met een naam die geen normaal mens behoorlijk uit zijn strot krijgt. Je bent blond, sexy, hebt een vriendje en een scooter, en je was altijd al gek van lezen. Je bent hondstrouw, maar toch word je een beetje beschouwd als de snol van de buurt, want jouw rokjes zijn te kort en daar wordt niet mee gelachen ginds in Friesland, en al zeker niet als je op die scooter zit. Vijf sterren, heel af en toe een halve ster minder.’
‘Jij,’ wees ik dan naar mijn zoon, ‘heet Sander Verhofstraeten, je woont in een peperdure loft in het centrum van Gent vlakbij de Coupure, je bent vierenzestig, kalend, met een buikje en een aarzelende aanleg voor prostaatproblemen. Je kan úren luisteren naar Ville de Lumière of Capitaine Abandonné van Gold, want je bent langer blijven hangen in de Franse pop van de jaren tachtig dan goed voor je is. Je bent ongetrouwd gebleven omdat de literatuur jouw gade is voor het leven. Je hebt alles gelezen wat los en vast zit, van Baudelaire over Gerard Walschap tot Kluun en Helen Fielding, dus jouw oordeel is zo goed als waterdicht. Je bent een verfijnde epicurist en af en toe wat aan de homo-erotische kant. Vier sterren als standaard. Soms viereneenhalf, maar met mate te gebruiken in jouw geval.’
Vervolgens wendde ik me tot mijn puberdochter:
‘Jij, kindje, heet Sjoffel Vruchtgebruik. Je komt uit Driehuizen bij Alkmaar, je hebt een obsessie voor krasloten en piercings, je was tot voor kort een meisje, maar nu slaat de twijfel toe en als alles goed gaat en je valt niet meer van je geloof, ga je volgend jaar onder het mes.’
‘Sjoffel Vruchtgebruik, wat is dat in hemelsnaam voor een naam?’
‘Nederlandse namen zijn overwegend belachelijk, Vlaamse vooral kleinsteeds of Gallisch van origine, maar samen zijn ze wel goed voor een theoretische actieradius van meer dan 20 miljoen lezers en dáár praten we over. En val me niet in de rede, het is zo al moeilijk genoeg om alle ballen in de lucht te houden! Goed, je bent zeventien en-’
‘Ik ben ook zeventien.’
‘Ja en? Als recensent heb je dus precies dezelfde leeftijd, da’s net makkelijk om te onthouden, hou je kop, ik bewijs je een dienst. Welnu, kind, ooit zal je je ervaringen als transman - spoiler alert, die operatie gaat dus gebeuren - neerpennen in een beklemmend relaas over fascistische rol- en verwachtingspatronen. Verder heb je een bloedhekel aan Geert Wilders en maandstonden.’
‘Ewww, pa!’
‘Ja, sorry hoor dat ik het allemaal een beetje aannemelijk probeer te maken. Alles staat of valt met de geloofwaardigheid van het personage. O, en voor jou worden het doorgaans vijf sterren in de beoordelingen, vooral zodra ik iets schrijf dat in de buurt komt van The Twilight Saga. Dan concludeer je steevast dat mijn verhaal nét iets meer vaart heeft en dat het ook is geschreven met een pak meer branie en bloedvergieten. Het is je trouwens altijd weer een raadsel hoe ik zo trefzeker de tragiek en bekommernissen van jouw generatie in amper twee of drie zinnen kan vangen.’
‘Jij,’ tikte ik mijn vrouw vervolgens af, ‘heet Martha Claps-Lathouwers. Je bent een lelijk mormel, een takkewijf, een feeks van een vrouw en al vijftien jaar weduwe van beroep. Je hebt je man genadeloos het graf ingewerkt met je bazige, vernederende manier van doen, geen spaander heb je van hem heel gelaten, tot hij uiteindelijk van pure ellende met een touw naar de zolder is getrokken. Je bleef zelfs weg van de uitvaartplechtigheid, je hebt eigenlijk nooit fatsoenlijk begrepen wat voor een moordkerel hij was. Maar je vindt troost in je boeken, die mettertijd jouw enige vrienden zijn geworden. Je bent nu bijna zeventig en periodiek heb je last van onverteerde schuldgevoelens en aambeien - een gevalletje van poetic justice zullen we maar zeggen. Je bent dol op kaas - de soort maakt niet uit - en op liedjes van Perry Como, al snappen jouw drie verweesd achtergebleven kinderen nog altijd niet waarom. Je drinkt vijf à acht martini’s per dag en je woont weggestopt achter een duin in Middelkerke aan de West-Vlaamse kust. Vijf sterren. Voor elke publicatie.’
‘Hm,’ deed mijn vrouw, ‘en je bent zeker dat dit een fictief personage is?’
‘Wat zeg je?’ vroeg ik terwijl ik mijn neus diep in mijn steekkaarten stak. ‘Ja, natuurlijk, schat. Ok, wie heb ik dan nog op mijn lijst? O ja - jij, ma, heet Dessabour El Amrani, je bent een Antwerpse Marokkaan van de derde generatie die Nederlandse taal en cultuur is gaan studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Je bent gek op het Rifgebergte en… - verdomme, wat had ik alweer gevonden op Wikipedia? - …ja, hier: chebakia. Je bent pienter en ruimdenkend, maar conservatief als het op je acht zussen en vijf tantes aankomt. Je bent ook een gelovige knul, maar al bij al blijft het in het redelijke, daar hebben ze in die universiteit wel voor gezorgd. Viereneenhalf sterren. Heel soms slechts vier of zelfs nog een halve ster lager, want je durft de lat extreem hoog te leggen. En opgepast: je reageert nooit, maar dan ook nooit als er ergens in het verhaal sprake is van varkensvlees of vrouwenrechten in Saudi-Arabië - ik wil de discussies op het forum overzichtelijk houden.’
Ik keek naar beneden, naar onze golden retriever die naast een tafelpoot vredig lag te sabbelen op een Dentastix.
‘En wat jou betreft,’ waarschuwde ik hem, ‘ook voor jou wordt het hoog tijd dat je hier eens iets anders doet dan me de oren van mijn kop vreten - iedereen moet zijn toegevoegde waarde bewijzen in dit gezin. Voortaan heet jij dus Sylvie De La Rivière. Je komt uit een onduidelijke lijn van Franse Hugenoten die drie eeuwen geleden uit Frankrijk werden geknikkerd met behulp van het Edict van Fontainebleau, om na de nodige omzwervingen net onder ‘s-Hertogenbosch aan te spoelen. Je weet bijgevolg wat ostracisme betekent zonder dat je dat woord moet opzoeken op het internet. Je bent gevoelig en belezen, en behept met een naïef joie de vivre. Je bent nog steeds op zoek naar je prins op het witte paard, want eerlijk gezegd ben je ook akelig klef en romantisch. Je verwijst daarom aldoor naar sprookjes in je waarderingen, ook al ben je een eind in de dertig en begint de tijd behoorlijk te dringen voor die prins. Soms heb je angstaanvallen, iets waarvoor je lichte kalmeringsmiddelen neemt, maar het wordt gelukkig nooit een verslaving. Je houdt van honden en balspelletjes - dat lijkt me twee keer een inkoppertje in jouw geval - en van topwijnen uit de Loirestreek.’
Ik bedacht opeens dat we de hond hadden laten castreren toen hij twaalf maanden was en maakte snel een bijkomende aantekening op zijn steekkaart.
‘Trouwens, er is iets gebeurd in je tienerjaren waarvoor je je lijkt te schamen, een of ander ingrijpend seksueel trauma, maar daar ben je inmiddels min of meer overheen. Soelaas vind je vooral in geurkaarsen, geparfumeerde briefwisseling, topjes die de navel vrijlaten en verrassende plotwendingen. Viereneenhalf sterren. O, en geen zorg, jouw account zal ik wel beheren in jouw plaats.’
Ik keek op.
‘Ziezo, dat was het.’
‘En het verhaal?’ vroeg mijn vrouw.
‘Welk verhaal?’
‘Nou, dat allereerste verhaal van jou dat we verondersteld worden te beoordelen op het forum.’
‘Dat moet ik nog schrijven.’
‘Wat?!’ Vijf paar ogen keken me verbijsterd aan. Ook de hond verhief zich half van de vloer, gealarmeerd door de collectieve kreet ergens boven zijn kop. Stom beest.
Ik keek stroef terug.
‘Jezus, ik dacht toch dat dat duidelijk was: éérst de fictieve profielen, dán het verhaal en onmiddellijk daarna de jubelende recensies. Dat noemen ze organiseren en stroomlijnen. Het is essentieel om de zaak van bij het begin methodisch aan te pakken. Methodiek, daar komt het op aan.’
Ik zweer het, met een gezin als het mijne blijf je bezig om de zaak uit te leggen.
Stelletje halvezolen.
