De Nederlandse schrijver Jef Last wist heel goed waarom hij vrijwillig zijn leven waagde in de loopgraven bij Madrid, aan het begin van de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939). Als generaal Franco de macht zou krijgen in Spanje, zouden diens bondgenoten Hitler en Mussolini een ideale uitgangspositie hebben voor een tweede wereldoorlog. Voor Last was vechten in Spanje een laatste, ultieme poging om de wereld te redden van de fascisten. Maar in Nederland zag men dat anders: Last en de zijnen waren helemaal geen tegenstanders van Hitler, maar trawanten van Stalin: communisten die in Spanje, en later ook in Nederland, een rood regime wilde vestigen. Zo vertelt de geschiedenis van de ‘Spanjestrijders’ ook veel over die van Nederland in de cruciale jaren voor mei 1940. In De oorlog tegemoet volgen Lodewijk Petram en Samuël Kruizinga op meeslepende wijze enkele van de markantste onder de meer dan 700 Nederlandse vrijwilligers – voor, tijdens en na de Spaanse Burgeroorlog.
