Enno de Witt maakte voor Hebban een overzicht van wat er dit jaar in het boekenvak gebeurde. Vandaag het vierde deel: Never the twain shall meet? 

Online verkopen – retail in vaktaal – snoepen een steeds groter deel van de fysieke winkels af en nog steeds hebben die geen antwoord. Niet dat er geen pogingen worden gedaan om clicks & bricks harmonieus en wie weet zelfs wel synergetisch met elkaar te verbinden. Bruna deed het met een webwinkel en een platform, Bliyoo, dat al snel een zachte dood stierf. Libris is druk bezig met de integratie van online en offline. En afgelopen zomer was daar ineens Bookaroo, een initiatief van Daniël van der Meer en Toine Donk, de mannen achter uitgeverij Das Mag. Nooit verlegen om een fijne stunt, maar ditmaal bleek dat ze toch iets teveel hadden afgebeten.  

Das Mag bond ooit de strijd aan met bol.com en dat levert in het boekenvak steevast een miljoenmiljard sympathiebonuspunten op.

Das Mag bond ooit de strijd aan met bol.com en dat levert in het boekenvak steevast een miljoenmiljard sympathiebonuspunten op. Toen beide heren ook nog met een plan kwamen om de lezer uit de klauwen van de grootste boekhandel los te wrikken en met behoedzame doch dwingende hand terug te leiden naar de boekhandel van steen en cement was het gejuich niet van de lucht. ‘Laat dreunen nu de wanden!’ De redding was nabij.  

Het idee achter Bookaroo was eenvoudig. Bestellingen werden als het ware in een veiling gezet, waar boekhandels ze konden claimen en uit eigen voorraad leveren. Gebeurde dat niet, dan leverde distributeur CB Logistics, voorheen Centraal Boekhuis, in Culemborg. Kritiek was er al snel. Zo vonden veel boekhandelaren, die hevig op hun marges moeten letten, het maar niks dan Bookaroo van iedere bestelling vijf procent in eigen zak stak. Het was ook lang niet iedereen duidelijk wat eigenlijk de toegevoegde waarde was. Vaak hadden ze zelf al een webshop, waar klanten boeken konden bestellen die in de winkel werden afgehaald. Precies hetzelfde als wat Bookaroo beoogde.  

Vlak voor de zelf gestelde deadline haalde Bookaroo het aantal van tienduizend bestellingen waarop was ingezet. Daarna werd het al snel stil, tot in november bekend werd gemaakt dat ze de moeite en tijd die het kostte hadden onderschat en dat het project werd overgedaan aan Bazarow, een idealistisch online platform dat zich de komende maanden wil bewijzen.  

Zo gaat de al jaren durende speurtocht naar het samenbrengen van online en offline verkopen onverminderd en met grote koppigheid door, en niet alleen door Bazarow. In dat licht is ook de recente samenwerkingsovereenkomst tussen Hebban en Libris te bezien. Libris heeft bovendien een nieuwe functionaliteit op de site, ‘zoek een boek’, waarmee de bezoeker de voorraden van zestig procent van de Libris- en Blz.-winkels kan doorzoeken, om het vervolgens op te gaan halen dan wel thuis te laten bezorgen. Als de boekhandel in kwestie daar tenminste aan doet. Het grote nadeel is natuurlijk dat lang niet iedere winkel meedoet. Een andere lastige is dat als plus van het systeem wordt genoemd dat je zo een boek kunt vinden dat niet regulier meer leverbaar is, maar misschien nog wel ergens in een boekhandel staat of ligt. Alleen gaan dat soort verzoeken al uitstekend via de besloten Facebookgroep Tips uit het boekenvak. En is nog lang niet zeker dat er ineens een exemplaar opduikt.  

Zo komt vanzelf de grootste boekhandel van Nederland in beeld. Handig, overzichtelijk en snel. Bol.com is zich bovendien aan het ombouwen van een winkel tot een intermediair tussen koper en verkoper. Nu al hebben verkopers van tweedehands en ook boekhandelaren zich aangesloten, je zou je zomaar een wereld, of althans Nederland, kunnen voorstellen waarin boekhandelaren een leuke fysieke winkel combineren met online omzet draaien bij een bedrijf dat jaar in jaar uit laat zien dat het daar heel, heel, heel erg goed in is.