Geslaagd debuut van geboren verteller

“Onze geschiedenis begon lang voor mijn geboorte, en die van mijn ouders, op een berg waar het op een middag plotseling stil was geworden na eindeloze dagen die niets anders hadden voortgebracht dan sneeuw. Sneeuw, en ijskoude wind die om de hoofden van mannen huilde en ze uitdaagde om op te geven.”

Anne Moraal (1987) is eindredacteur van het nachtelijke radioprogramma Nooit Meer Slapen. Naast een cursus Creative Writing in New York studeerde ze cultuurwetenschap, waarvoor ze een half jaar in Zuid-Korea doorbracht. Naar aanleiding van haar debuutroman deed ze ook research in Noord-Korea. Honden huilen niet is gebaseerd op een krantenartikel over een Noord-Koreaans restaurant in Amsterdam-Osdorp. Een kort reportagefilmpje over datzelfde restaurant is tevens online te vinden. Met haar roman wilde Moraal in de eerste plaats af van de vooroordelen over Noord-Korea, en slaagt ze er wonderwel in om de mensen achter het masker te beschrijven.

In de korte intro stuiten we meteen op de trieste werkelijkheid van een onbezonnen jeugd in Noord-Korea, waar kinderen het wrede oorlogsspelletje ‘ondermijning van de Grote Leider’ spelen. Een sprong in de tijd en we bevinden ons op de luchthaven van Pyongyang, waar de jonge Jin-kyoung wordt vastgehouden voor een verhoor, de rode draad in deze roman die vooral uit veel andere verhalen bestaat. Jin-kyoung is een van de gelukkigen die door het regime werd uitgekozen voor de eervolle taak om Noord-Korea te vertegenwoordigen in een gloednieuw restaurant in Nederland, en daar het succes van de Revolutie en de Geliefde Leider door te geven. Samen met vijf andere meisjes zal ze naast het opdienen van traditionele gerechten ook zingen en dansen voor de gasten. Hun echte doel is echter tonen hoe een onbeschaafd land als Nederland beter af zou zijn onder streng leiderschap en hen wijzen op het gevaar van kapitalisme. Eens aangekomen in Nederland blijkt het cultuurverschil groter dan verwacht en het restaurant niet het succes waar ze op gehoopt hadden. Bij terugkomst in Pyongyang ontdekken de leiders dat er van de oorspronkelijke negen restaurantmedewerkers maar acht resteren. Een van de begeleiders van de meisjes, Juffrouw So, is verdwenen, iets waar Jin-kyoung duidelijk meer van af weet.

In de opbouw naar de ontknoping laat Moraal niet na de uitvoerige familiegeschiedenis van Jin-kyoungs ouders en grootouders te schetsen, want in een land waar iemands positie integraal bepaald wordt door afkomst is familie alles. Op precies de goede momenten verdiept ze het verhaal met een achtergrond over een van de personages uit het restaurant. Zonder expliciet op de politieke situatie in Noord-Korea in te gaan, sluipt het regime de verhalen van de mensen binnen en zie je dat ieder op zijn eigen manier vecht voor zijn idealen.

Honden huilen niet is een bijzonder goed debuut en Moraal toont zich een geboren verteller. De gelaagdheid in dit boek is buitengewoon, en de vele randverhalen rijk genoeg om er afzonderlijke romans van te kunnen maken. Met verrukkelijke beeldspraak geeft ze alle personages een eigen stem en verhaal waarmee ze je moeiteloos tot op het einde vasthoudt. Uitkijken naar meer van dit!