Kom Atir kom

Uit de stal van Uitgeverij de Brouwerij | Brainbooks van uitgever Henriette Faas was ik al een keer eerder verwend met een uitermate bijzonder historisch reisverslag, namelijk De reizen van Olafur Egilsson. Ik heb daar vorig jaar een post aan gewijd. Een absolute aanrader, maar voor vandaag een ander boek. De afgelopen dagen heb ik me ondanks ons razend drukke gezinsleven af en toe kunnen onderdompelen in Kom Atir Kom van schrijfster Agnita de Ranitz. Ik leg zojuist het uitgelezen boek weg en bedenk me dat de slaapkamer van mijn zoontje Elias een dierenrijk, jungle-achtige thema kent. Op zijn slaapkamerdeur prijkt een sticker van een giraf en naast zijn met lianen en aapjes beklede jungle-tent-bed hangt aan de muur het hoofd van een pluche giraf met daarnaast een ingelijste tekening van een giraf. Hoe toepasselijk.

In Kom Atir kom beschrijft Agnita de Ranitz het gereconstrueerde boeiende en hartverwarmende verhaal over de avontuurlijke en reis van Zarafa, een giraf die de Pasja van Egypte schonk aan Karel X, de koning van Frankrijk in 1825 in een periode van spanningen tussen het Ottomaanse Rijk en Griekenland. De reis begint in Alexandrië per boot met de oversteek naar Marseille en gaat, na een overwintering in de Franse kustplaats van daaruit in het voorjaar van 1827 te voet verder naar Parijs. U hoort het goed, te voet. Zarafa maakt de oversteek per boot met Hassan, de hoofdverzorger en diens hulp, een vrijgekochte Soedanese slaaf genaamd Atir.
Het gedeelte van de bijna 900 km dat door Frankrijk met de voet afgelegd moet worden is georganiseerd door de zoöloog Etienne Saint-Hilaire, een gerenommeerde Franse wetenschapper op leeftijd.
Verder bestaat het resterende reisgezelschap daarnaast ook nog eens uit een aantal andere personages zoals een tolk, nog een andere begeleider maar ook dieren, zoals bijvoorbeeld de koeien die meegaan voor de melk die Zarafa te drinken krijgt.

Het boek laat zich makkelijk lezen en voelt als een ‘feel-good’ roman. De auteur laat je heerlijk meedeinen op het ritme van de voetreis. Deze reis te voet, door bloemrijk beschreven landschappen, brengt het gezelschap tevens langs dorpen en steden in Frankrijk waar hen grote, vaak uitzinnige menigten opwachten om een glimp op te vangen van Zarafa, maar ook Atir is door zijn donkere huidskleur en ware bezienswaardigheid. De hoofdstukken worden harmonieus afwisselend verteld vanuit de gedachtengangen van de oudere Saint-Hilaire en de jonge Atir. Hiermee laat de auteur je over dezelfde gebeurtenissen meekijken vanuit de tegenovergestelde perspectieven en interpretaties van deze hoofdpersonages. Na een ietwat moeizaam begin in de relatie, groeit er tijdens de reis toch een warme en bijzondere vriendschap tussen deze twee mannen. Mannen die uit compleet verschillende en tegenovergestelde werelden komen. Ook zijn een aantal hoofdstukken vanuit Saint-Hilaire geschreven in de vorm van warmhartige brieven die hij schrijft naar zijn achtergebleven echtgenote Angelique. Hij vertelt haar over zijn initiële bedenkingen over Atir, zijn ontmoetingen en etentjes met burgermeesters en andere gastheren, zijn positief veranderende mening over Atir en natuurlijk alle andere eigenaardige gebeurtenissen tijdens zijn reis door het landschap van Frankrijk.

Een magistraal en waargebeurd reisverhaal waarin de auteur Agnita de Ranitz, door grondig onderzoek gedaan te hebben, geen steen omgekeerd heeft gelaten om te komen tot dit overheerlijke boek.