Vrolijk stemmend trouwboekje

Deze bundel van Bert Staal omvat tweeënvijftig huwelijksaanzoeken in dichtvorm. Stuk voor stuk bestaan ze uit korte, vijfregelige teksten zonder noemenswaardige interpunctie. Alle eindigen met een en dezelfde zin: ‘Wie wil er met mij trouwen’ (WWEMMT).

Eentonig? Allerminst. De lezer wordt direct getroffen door de ongebruikelijke inhoud. De ontboezemingen in de annonces zijn allesbehalve die van de normaliter uitnodigende soort. Als een hij of zij al op zo’n aanzoek reageert dan heeft die freaky voorkeuren. Zodoende hoeft voor degene die zich aangesproken voelt de afsluitende regel niet met een vraagteken te eindigen.

Het aantal gedichten biedt de mogelijkheid tot het consumeren van slechts een poëem per week, een heel jaar lang. Een bedaard savoureren. Na het eerste gelezen te hebben zal nieuwsgierigheid echter het pleit winnen. Ook het ijzeren ritme van de gekozen vorm zet daartoe aan: het gebroken rijm waarbij de tweede en de vierde regel rijmen versterkt de cadans in het gedicht en van het gedicht binnen het geheel van de bundel. De lezer wil er nog een. En nog een.

Als een geboren woordjongleur rijgt de schrijver dit tot een wonderlijk en hypnotiserend totaal aaneen. Ondanks dat in dit light verse, het ‘plezierdichten’, de nodige invloeden doorklinken (een Kees Buddingh’, een Daniil Charms, een Drs. P, een Hans Dorrestijn, een Gerrit Komrij, to name a few) spreekt Staal met geheel eigen stem. Waarin, als men zich er eenmaal in ondergedompeld weet, zich iets verrassends openbaart.

Onder het oppervlak proeft men bedenkingen van de dichter op de hedendaagse obsessie met het individualistische en het maakbare. In de reeks schaamteloze ontboezemingen vallen stuk voor stuk tegenhangers te bespeuren van de geretoucheerde zelfportretten op sociale media. Instagram geldt hierin als het summum. In contrast met deze plastic wereld wordt in deze bundel de ik–personen, degenen die buiten de boot vallen, de kneuzen, de deplorables, een podium geboden. De ene club is ingesnoerd door conventies, de andere kent de vrijheid van geen gêne.

Dat gebeurt op zo’n virtuoze en hilarische wijze dat men kan spreken van niet minder dan een verrijking en een sensatie. Vanuit het hier geboden perspectief verbreedt Bert Staal slagvaardig onze horizon.

Dat hij erin slaagt met deze materie –in potentie een mijnenveld- moeiteloos overeind te blijven tekent zijn talent en vakmanschap. Tijdloos en van deze tijd: voor ieder die de wereld met open vizier tegemoet treedt zal dit boek zich telkens weer als een opsteker presenteren.