Het onzichtbare leven van Ivan Isaenko: een schaterlach en een dikke traan

Er zijn van die boeken die je, als ze je eenmaal bij de strot te pakken hebben, niet al te snel uit wil lezen. ‘Het Onzichtbare Leven van Ivan Isaenko’ is absoluut zo’n boek.

Intelligent en hilarisch

Het boek is geschreven vanuit het oogpunt van Ivan Isaenko, een 17-jarige jongen die al zijn hele leven in het Ziekenhuis voor Ernstig Zieke Kinderen in Mozir, Wit-Rusland woont. Hij heeft maar één arm, en aan die arm zit een hand met drie vingers. In plaats van benen heeft hij stompjes. Ook zijn zijn gelaatstrekken verlamd, waardoor hij maar één gezichtsuitdrukking heeft en onduidelijk praat. Maar intelligent is hij zonder meer. En hij is hilarisch. Met een enorme dosis humor beschrijft hij het personeel en de andere kinderen in het Ziekenhuis voor Ernstig Zieke Kinderen.

Ivan leest, leert en analyseert

Ivan is net als de meeste andere kinderen in het ziekenhuis het slachtoffer van de rampzalige hoeveelheid straling, die vrijkwam bij de ontploffing van een kernreactor in de buurt van Pripjat, Oekraïne in 1986. Naast een aantal verschillende andere genetische afwijkingen heeft Ivan een aangeboren bindweefselziekte. De meeste kinderen in het ziekenhuis zijn er geestelijk niet al te best aan toe, maar dat geldt niet voor Ivan . Hij leest, leert en analyseert.

Stilzwijgen doorbreken

Ivan vindt dat iedereen een doel verdient in het leven. Zijn doel is om iedereen om zich heen te observeren. Daarnaast heeft Ivan een fascinatie ontwikkelt voor de roodharige tweeling. Dit zijn twee jonge meisjes die altijd alles samen doen, zonder ooit een woord te zeggen. Ivan probeert van alles om hun stilzwijgen te doorbreken. Zo gaat hij op de schoot van een van de zusjes zitten kwijlen, maar dat maakt geen enkele indruk. Daarna doet hij op hun kamer de toiletdeur op slot, zodat ze vast wel om hulp gaan vragen (wat niet gebeurt) en knipt hij zelfs in hun slaap hun lange rode haar af om een reactie uit te lokken. Maar ook dat werkt niet. Het is een van de weinige projecten van Ivan die mislukken.

Therapeuten in behandeling nemen

Een project van Ivan dat wel heel goed lukt, is therapeuten irriteren. Ivan krijgt maandelijks verplichte therapie, iets waar Ivan absoluut geen zin in heeft. Sterker nog, Ivan is van mening dat hij het zelf veel beter kan. Hij leest alles wat hij over klinische psychologie kan vinden en komt tot de conclusie dat de therapeuten, die hij in een hoog tempo verslijt, psychologisch zwaarder beschadigd zijn dan de patiënten in het ziekenhuis. Tegen de tijd dat hij zijn zesde therapeut krijgt toegewezen, vindt Ivan het niet meer dan logisch dan dat hij de rollen omkeert en hij zijn therapeuten in behandeling neemt. Met diverse hilarische dialogen als gevolg.

Polina

En dan komt op een dag de 17-jarige Polina naar het Mozir Ziekenhuis voor Ernstig Zieke Kinderen. Haar ouders zijn onlangs door een auto ongeluk om het leven gekomen en zelf heeft ze terminale leukemie. Ze is alleen op de wereld, maar niet voor lang. Ivan wordt hopeloos verliefd op haar en ze sluiten een hechte vriendschap. Polina geeft Ivan het gevoel dat hij niet slechts een geest is die door de gangen van het ziekenhuis dwaalt. Voor Polina is Ivan de steun in de zware strijd tegen haar ziekte.

Steeds langzamer lezen

Vanaf het moment dat de vriendschap tussen Ivan en Polina zich ontwikkelt, is het verhaal meer dan alleen boeiend en grappig. Het wordt ontroerend. En zodra die ontroering bij mij toesloeg, ging ik steeds langzamer lezen. Ik wilde het boek namelijk niet te snel uitlezen. Het zou dan lijken alsof ik daarmee de zo zorgvuldig opgebouwde personages niet genoeg recht aan zou doen. Ook was ik een beetje bang voor het einde, ik hoopte zó ontzettend op een happy end. Dat happy end bleek er uiteindelijk wel te zijn, maar op een hele andere manier dan ik had verwacht.

Deze recensie is eerder verschenen op http://gelezen.online/