Spoetnik grijpt je bij je lurven

Neem een goed opgeleide, links georiënteerde Amsterdammer en plaats hem in de Spoetnikstraat, een vrij onfrisse volksbuurt in Helmond. Op hoeveel manieren dat allemaal fout kan gaan, is te lezen in Spoetnik, de nieuwste roman van Martijn Neggers.

Een scootmobiel met Hollandse hits

‘Naait-em, kut, mee oe mogge,’ is het antwoord dat Joris van de Werff krijgt, als hij zijn buurvrouw op zijn eerste ochtend in de Spoetnikstraat goedemorgen wenst. Ze komt rochelend met al haar overgewicht in een scootmobiel voorbij rijden, terwijl de radio in haar mandje Hollandse hits door de straat laat klinken.

Joris is tweeëndertig jaar, heeft geen band met zijn overgebleven familieleden en zijn vriendschappen blijken ook niet bestand tegen zijn verhuizing naar Brabant. Hij is docent maatschappijleer en geschiedenis en in Helmond kan hij eindelijke een vaste aanstelling op een middelbare school krijgen.

Gaston van de Postcodeloterij

Vastbesloten als hij is, doet Joris zijn best om contact met zijn buurtgenoten te maken. Hij probeert een praatje aan te knopen met de buurmannen die meerdere keren per dag shagjes op het bankje voor zijn huis roken. Hij gaat naar de buurtborrel en doet zijn best om zijn nymfomane buurvrouw te begrijpen. Niets helpt. De buurt zit niet te wachten op een Amsterdammer met een harde G.

De situatie wordt niet bepaald beter, als opeens Gaston van de Postcodeloterij met een grote cheque voor zijn deur staat. De straat had namelijk gezamenlijk afgesproken dat ze hier niet aan mee zouden doen, dus Joris wint in zijn eentje de straatprijs. Al snel heeft hij boze buurmannen op zijn stoep staan. Zij eisen dat hij het geld met hen deelt. Als Joris dit beleefd weigert, is het hek van de dam. De buurt zet alles op alles om hem weg te pesten.

Hilariteit, wanhoop en eenzaamheid

De isolatie in zijn straat speelt Joris al snel parten, waardoor het op school ook niet best gaat. Hij heeft een aantal onhandelbare leerlingen waar hij geen vat op krijgt en ook bij zijn collega’s kan hij geen aansluiting vinden. Langzaam maar zeker zakt Joris weg in een uitzichtloze depressie.

Spoetnik is een aaneenschakeling van hilariteit, wanhoop en eenzaamheid. Het verhaal grijpt je bij je lurven als je het leest, doet het de hele wereld om je heen vergeten. Voor je het weet ben je zelf Joris van der Werff, de sympathieke underdog die zo ontzettend graag een nieuw thuis wil en zo zijn best doet om aardig gevonden te worden. Ik heb het boek in twee avonden met ingehouden adem uitgelezen. Ik moest en zou weten of het wel goed met Joris af zou lopen.

Spoetnik is een pageturner

Martijn Neggers kruipt met zijn rake teksten en intieme blik in het radeloze hoofd van Joris, volledig onder je huid. Spoetnik mag dan wel niet het genre thriller zijn, maar een pageturner is het absoluut. Nog meer dan de meeste thrillers die ik in het afgelopen jaar heb gelezen.

Als je dit jaar maar één boek kunt lezen, laat het dan vooral Spoetnik van Martijn Neggers zijn. Je zult er geen moment spijt van hebben.

Deze recensie is eerder verschenen op http://gelezen.online/