Tweestrijd

Ik ben in tweestrijd wat dit boek betreft.
Wat Proulx in dit boek heel goed doet, is het effect in beeld brengen van de boskap in Noord-Amerika. En nee, dit is niet direct een climate change novel. Het gaat over het effect van de boskap op de cultuur van zowel de Westerse kolonist als die van de Indiaanse bevolking. Voor de Westerse kolonisten lijkt het in dit werk vooral een manier om rijk te worden, om de American Dream te realiseren. Voor de Indianen is het het verlies van hun leefgebied, en daarmee van de levenswijze en vaak het leven zelf.
Daarnaast kan het niet anders dan ook het effect van het verdwijnende bos op in eerste instantie de plaatselijke ecosystemen te beschrijven, de verarming van de grond, de erosie, de bosbranden, de aardverschuivingen, de uitwissing van diversiteit, en ten slotte ook het effect op het klimaat in het algemeen.
De uitwerking van deze dubbele thematiek is zo krachtig door de subtiliteit en nuance. Door een verhaal te vertellen dat enkele eeuwen in beslag neemt en vele personages omvat, wordt een veelzijdigheid aan perspectieven en perspectiefverschuivingen zichtbaar. Doorheen de eeuwen zijn er altijd mensen geweest die hun leven wijden aan de bescherming van de bossen, en mensen die voor winst al het andere opzij zetten. Maar de meesten nemen een positie in ergens tussen deze uitersten in.
Deze diversiteit aan posities, drijfveren en manieren waarop tot actie wordt overgegaan worden in kaart gebracht door de families van twee oervaders te volgen van 1693 - 2013. Hieruit volgt mijn hoofdzakelijke kritiek. Er zijn te veel personages die meestal te vluchtig worden geraakt. Wanneer het me hier en daar lukte om me betrokken te voelen bij een personage, was diens rol enkele pagina's verder weer afgelopen. Hierdoor verloor ik met vlagen mijn interesse voor het boek. Dit is ook de enige reden waarom ik dit boek niet zou aanraden aan de meeste mensen, ondanks mijn enthousiasme voor de uitwerking van de thematiek.