De wortels van het feminisme en de emancipatie van de vrouw.

Cécile en Elsa, strijdbare freules is een waarheidsgetrouwe, goed gedocumenteerde historiografie.
In deze dubbel biografie wordt in een alleszins leesbare schrijfstijl, die ondanks hier en daar rijkelijk gelardeerd is met gecompliceerde, moeilijke bewoordingen, een uitgebreid en aangenaam verhaal verteld.

Het verhaal begint bij de ouders gravin Anna Nahuys en jonkheer Jan de Jong van Beek en Donk. Uit dit huwelijk worden drie kinderen geboren:zoon Jan de Jong van Beek en Donk (1863-1935), en de twee dochters Cécile Wilhelmina Elisabeth Jeanne Petronella (19 april 1866) en Wilhelmina Elisabeth Petronella Cornelia (22 juli 1868). De kinderen worden opgevoed volgens de methode van Friedrich Fröbel.
Op het moment dat Cécile trouwt met Paul Goekoop (25 augustus 1890) vanaf pagina 103 splits het verhaal op in twee aparte delen te beginnen met Cécile en na pagina 287 komt de nadruk te liggen op Elsa.

Dat de twee freules totaal anders opgevoed zijn, niet op de gebruikelijk manier, is bijzonder te noemen; hoe anders leerde en leefde zij. De kijk op hun leeftijdsgenoten die niet van adel zijn of een andere christelijke overtuiging hebben is zeker intrigerend te noemen. Het feit dat Cécile zich hard maakt voor vrouwenkiesrecht en haar feministische gedachtegoed maken van haar een freule die niet vergeten mag worden. Haar bijdrage aan de Nationale tentoonstelling van Vrouwenarbeid (1895-1901) en haar boek 'Hilda van Suylenberg' zijn van een groot historisch belang. Zonder Elsa's inbreng zou Cécile niet in staat zijn geweest zo'n belangrijke stempel op onze Nederlandse geschiedenis hebben kunnen geven. En ook zeker niet te vergeten de oprichting van de 'Bond ter Bestrijding eener Gruwelmode' wat de voorloper werd van de huidige Vogelbescherming.

Vele bekende namen passeren de revue, de vriendschap met de tweede vrouwelijk dokter; Catharina van Tussenbroek , het huwelijk van Cécile met Adriaan (Paul) Goekoop, Elsa haar man Alphons Diepenbrock zijn vrienden Gustav Mahler en Willem Mengelberg. Aletta Jacobs, Dokter Kneipp, Hubert von Heyden, Cato Pekelharing, Wilhelmina Drucker, Henriette Roland Holst-van der Schaik,Koningin Wilhelmina en Regentes Emma, Louis Couperus. Allemaal zijn zij in meer of mindere mate van belang in de levens van de freules

Ook veel maatschappelijke thema komen aan bod . Het fin de siècle was een roerige tijd er veranderende veel voor de bevolking; de industriële revolutie gaf een heel nieuw aanzicht in de wereld; treinen, machines, de fiets! Maar toch moest er nog veel getreden worden voor o.a. gelijke rechten bij trouwen, die man die alles te zeggen kreeg en de vrouw handelsonbekwaam werd, kiesrecht, emancipatie, scheiden, opvoeding, de denkwijze op medische en psychologische gronden.

Wat een enorme stempel heeft Cécile op het feminisme en de emancipatie van de vrouw gezet en daar zelfs haar eigen geluk voor heeft verloren. En Elsa die zich totaal wegcijferde voor de Kunst van haar man.
Mede door deze dames is de geschiedenis van Nederland een beetje veranderd ten goede van de vrouw.

In de bewoording van Elisabeth Leijnse: een panoramisch doorzicht in de geschiedenis, van fröbelonderwijs naar de eerste universitaire studie voor vrouwen, van sociaal-liberalisme naar feminisme, van fin de siècle naar modernisme, van pacifisme naar katholiek nationalisme, van Eerste naar Tweede Wereldoorlog. .. De dagboeken van Elsa zijn indringend, analytisch en tegelijk empathisch, soms genadeloos. De brieven van Cécile zijn meeslepend, direct, hartstochtelijk, soms agressief. Dagboeken en brieven geven een kijk op de sociale psychologie van hun tijd...

Dit boek is een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in geschiedenis en dan met name in het feminisme en emancipatie.