Hinken op twee gedachten

Claude Cueni (1956) is een succesvolle Zwitserse (scenario)schrijver. De Vaticaanse vergelding is het laatste deel van een cyclus met het thema geld en liefde. In Caesars druïde was het geld van metaal, in Het grote spel ging het om papieren geld, in De Vaticaanse vergelding draait alles om virtueel geld.
De paus heeft de goudvoorraad van het Vaticaan, die traditioneel bij de maffia wordt ondergebracht, verplaatst naar de Islamitische wereld in de hoop hier de wereldvrede mee te kunnen realiseren. (In het boek wordt deze zet pas op pagina tweehonderd uit de doeken gedaan, maar aangezien de uitgever het al in de eerste zin op de achterflap zet, kan het hier moeiteloos worden vermeld.) De paus – ziek, zwak en stervende – heeft op eigen houtje gehandeld en het is aan zijn privéspion Luigi Albertini om de paus te beschermen tegen zijn tegenstanders binnen het Vaticaan en de maffia. Albertini’s wortels liggen in Sicilië. Zijn studie heeft hij te danken aan een oude maffiabaas. Luigi Albertini wordt een speelbal tussen de partijen die een belang hebben om de goudvoorraad in hun bezit te hebben en daarmee een economische ramp te voorkomen.
De Vaticaanse vergelding had een interessant boek kunnen worden, maar helaas wordt de financiële component niet overtuigend genoeg uitgewerkt. Daarnaast is de schrijver tijdens zijn research op de Mithras-cultus gestuit (de verering van de zon, de basis voor alle bestaande religies) en heeft dit gegeven in het boek willen opnemen. Dat maakt dat De Vaticaanse vergelding op twee gedachten hinkt en er ook geen sprake is van een duidelijke plot. Jammer, want Cueni schrijft gemakkelijk en met een betere beheersing van zijn materiaal had het een goed boek kunnen worden. Nu bestaat De Vaticaanse vergelding uit veel te veel nietszeggende hoofdstukjes, zonder dat er af en toe echt wordt uitgepakt en sprake is van diepgang. Locatiewisselingen volgen elkaar in hoog tempo op. Het lijkt erop dat de scenarioschrijver de romanschrijver heeft dwarsgezeten. Cueni lijkt er vooral op gebrand om de lezer niet te vervelen en strooit met genoeg kwinkslagen om af en toe een glimlach los te maken, maar qua psychologie komen zijn personages niet uit de verf. Ronduit potsierlijk is de scène waarin hoofdpersoon Albertini na veertig jaar celibaat eindelijk met zijn jeugdliefde naar bed gaat, maar direct na de daad een college afsteekt over de Vaticaanse mores. Dat is ongeloofwaardig en helaas zijn er meer van dit soort situaties waardoor De Vaticaanse vergelding na lezing geen boek is dat lang beklijft. Jammer, want er had meer in gezeten.