Van de kip en de luis

Wat hebben een rattenvlo, een kabeljauw en een paard met elkaar gemeen? Je zou zeggen 'niet veel', maar ze hebben alle drie op hun eigen manier, samen met nog 47 dieren, waaronder de kip en de luis, meegeholpen aan de geschiedenis, volgens het boek '50 Dieren die de geschiedenis veranderd hebben'.
Elk van de vijftig dieren wordt beschreven in een apart hoofdstuk volgens hetzelfde stramien; hoe ziet het dier eruit, hoe is het ontstaan, wanneer kwam het in contact met de mens, wat heeft het voor de mens gedaan in de geschiedenis en hoe gaat men er mee om in het heden.

Hierdoor ontstaat een verzameling van de meest uiteenlopende dieren, van de luis tot aan het paard. Van sommige dieren is het wel duidelijk dat ze op de één of andere manier hebben meegewerkt aan de geschiedenis van de mens. Het paard bijvoorbeeld, maakte reizen over grotere afstanden mogelijk waardoor mensen met andere culturen in contact kwamen en konden handelen en oorlog voeren. Van andere dieren, zoals de regenworm of de kabeljauw, is het iets lastiger te bedenken hoe zij de wereld voor de mens kunnen hebben veranderd maar dat is juist het interessante aan het boek.
De dieren hebben elk hun eigen hoofdstuk, versierd met illustraties en foto’s. De informatie is helder en duidelijk, nergens wordt het te technisch of ingewikkeld. Wel staan alle dieren kriskras door elkaar en val je dus inderdaad van de kip via de luis in de kabeljauw, maar is dat erg? Ook dat verrassingselement kan het spannender maken om door te lezen, van de dieren die bekend zijn, zoals de hond en de koe, naar dieren waar je het niet van verwacht zoals insecten of kleine parasieten. Al met al een leerzaam boek met interessante weetjes en feiten, leuk om door te lezen of zo eens door te kijken.
Als laatste dier wordt de mens benoemd, en ja, als er één wezen is dat de wereld heeft veranderd is het wel de mens. Aan de ene kant logisch dat die er dus bij staat, aan de andere kant ook weer niet, want in elk hoofdstuk komt de geschiedenis met de mens al voor. Het moet aan het einde van het boek toch wel al duidelijk zijn dat de mens de geschiedenis én een heel aantal dieren heeft beïnvloedt?

Eric Chaline heeft een uitgebreide interesse en over veel dingen geschreven; filosofie, religie, geschiedenis maar ook reizen, gezondheid en sport. Strokes of Genius, over de geschiedenis van sport, won de Lord Aberdare Literary Prize in 2018. Daarnaast zijn er meerdere ’50 die de geschiedenis veranderd hebben’ boeken, bijvoorbeeld over mineralen en machines.
De vertaling is van Robert Sanders en Mylène van der Nagel van Vitataal.