Van feiten naar gevoel

De man die naar Auschwitz wilde is een boek dat enige doorzettingsvermogen vraagt. De eerste honderd pagina’s beschrijven de oorlogsjaren van Denis Avey in Noord-Afrika. Dit begin vond ik vrij taai: het verhaal is erg feitelijk en bevat veel details over locaties en soorten munitie. Daardoor vond ik het lastig om betrokken te blijven, en ik heb meermaals overwogen om te stoppen met lezen.

Rond pagina 100 veranderde dat. Avey wordt dan gevangengenomen en belandt uiteindelijk in Auschwitz. Vanaf dat moment werd mijn interesse opnieuw gewekt. Het boek laat op indrukwekkende wijze zien welke diepe impact deze periode op hem heeft gehad. Ook beschrijft het wat hem dreef om vrijwillig het kamp te betreden. In het kamp ontwikkelt hij een bijzondere band met Hans, ondanks dat hij weinig over hem weet. Avey kan niets doen om hem te redden, maar probeert hem toch zo goed mogelijk te helpen. Hun relatie is ontroerend en krachtig in zijn eenvoud. Het einde van het boek komt hier op terug.

Na de oorlog wilde men vooral stoere verhalen horen van heldendom en moed. Er was weinig ruimte voor kwetsbaarheid of het bespreken van trauma’s. Dat maakte het voor Avey moeilijk om zijn ervaringen te delen. Het duurde bijna zestig jaar voordat hij erover kon praten. Aan het eind vertelt Avey dat hij nu eindelijk zijn verhaal kan én wil delen, iets wat hij jarenlang niet kon. Die slotwoorden maakten dat ik blij ben dat ik heb doorgezet en het boek heb uitgelezen, ondanks de moeizame start.