Meer dan 5,8 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Maar welk verhaal is waar?

Wim1954 02 november 2022
Maar welk verhaal is waar?
Hernan Diaz - Vermogen
De in Argentinië geboren en in Zweden opgegroeide auteur Hernan Diaz, heeft het grootste deel van zijn leven in Amerika doorgebracht, en beschouwt zich daarom als een Amerikaanse schrijver. Dat land heeft hem persoonlijk en literair gevormd.
Zijn eerste boek ‘In the distance’ (In de verte) uit 2017 was finalist voor de Pulitzerprijs en de PEN/Faulkner Award, en speelt zich af in de kolonisatietijd in de negentiende eeuw. Diaz’ tweede boek ‘Trust’, onlangs vertaald door Harm Damsma en Niek Miedema en onder de titel ‘Vermogen’ uitgegeven bij Atlas Contact, gaat ook over een deel van de Amerikaanse geschiedenis: de roaring twenties in New York en de beurskrach van 1929, maar lijkt in het geheel niet op zijn eerste roman.

‘Vermogen’ omspant meer dan een eeuw en vertelt het verhaal van de onmetelijk rijke beursspeculant Andrew Bevel. Rijk geworden door handige speculaties op de beurs (manipulaties?) en megarijk door tijdens de beurskrach van 1929, toen de prijzen op het laagst stonden, aandelen te kopen van bedrijven die Amerika weer groot zouden maken. Make America Great Again! (Waar hebben we dat meer gehoord?). En dat enkel op basis van eigen inzicht en inspiratie. Maar let op! Andrew Bevel heeft nooit bestaan. Hij is een personage, geheel verzonnen door en ontsproten aan de verbeelding van Hernan Diaz.
Ook Bevel’s echtgenote Mildred wordt uitgebreid beschreven. Aangezien een noodzaak om (buitenshuis) te werken ontbreekt houdt zij zich bezig met kunst, literatuur en muziek. Ze ondersteunt uitvoerenden en instellingen financieel, met behulp van Andrew Bevels eindeloze kapitaal. Met haar loopt het slecht af.
Aangezien het echtpaar Bevel een teruggetrokken bestaan leidt met weinig sociale contacten, is er volop ruimte voor roddels, achterklap en wilde verhalen in hun omgeving. Smullen dus voor een auteur, en Diaz gaat ook volop los.

Al met al een mooi gegeven voor een roman. Maar Diaz zal Diaz niet zijn als het niet anders moet. In een interview heeft hij ooit aangegeven graag in te spelen op de verwachtingen van lezers, om ze vervolgens op het verkeerde been te zetten.

In ‘Vermogen’ wordt het verhaal van Andrew en Mildred Bevel dan ook niet één keer verteld maar liefst vier keer. Het boek valt dan ook in vier delen uiteen. Het eerste deel omvat de (sleutel)roman ‘Effecten’ geschreven door ene Harold Vanner, die het leven beschrijft van de rijke speculant Benjamin Rask en zijn vrouw Helen. Het tweede deel ‘Mijn leven’ is een soort autobiografie van Andrew Bevel, niet eens geheel voltooid wat regelmatig staan er nog uit te werken suggesties. In het derde deel maken we kennis met Ida Partenza, die op hoge leeftijd terugkijkt op haar jeugd, waarin ze door Andrew Bevel wordt ingehuurd om, in een reactie op de in zijn ogen smaadroman van Harold Vanner, het juiste verhaal van Mildred en Adrew Bevel op te schrijven. Hij geeft aan waar het over moet gaan en zij moet er een goed lopend verhaal van maken. De ‘female touch’ inbrengen. Het vierde deel tenslotte is het eigen dagboek van Mildred Bevel, dat Ida Partenza terugvindt in het huisarchief dat ruim 50 jaar na dato wordt opengesteld voor het publiek, nadat de woning van Andrew en Mildred Bevel is omgebouwd tot een Bevel Museum. Onthullend!

Vier keer hetzelfde verhaal. De lezer ervaart verwarring, nieuwsgierigheid én verrassing. Welk verhaal moet je nu geloven? Welke versie is nu waar? Beconcurreren de verhalen elkaar of vullen ze elkaar aan? Krijgt je als lezer het totale plaatje te zien, of blijf je in verwarring achter? Dit is het spel dat Hernan Diaz graag en met verve speelt.

Om in tijden van fake-news, gemanipuleerde waarheden en complottheorieën een zo gelaagde roman uit te brengen verdient hulde. ‘Vermogen’ is een uiterst actuele roman die het verdient om gelezen te worden.

Wim Maasakkers


Hernan Diaz – Vermogen. Vertaald door Harm Damsma en Niek Miedema. Atlas Contact, Amsterdam. 436 blz. € 24,99.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Wim1954

Gesponsord

Een roman die bijna uit zijn voegen barst van emotie met een prachtige schrijfstijl en onvergetelijke personages, een verhaal dat je telkens weer zult willen herlezen.