Boekenblog

Het klassieker-genootschap

Volgen Volg jeNiet volgen

231 volgers

Stefan Zweig - De wereld van gisteren

op 28 mei 2016 door Het klassieker-genootschap

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

Het genootschap heeft zich in juli 2016 gebogen over deze autobiografie van Stefan Zweig.
Keuze van Tea

Reacties op: Stefan Zweig - De wereld van gisteren

75360

05 augustus 2016

2016-08-05T23:33:13+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

Wat mij betreft mag je losbranden, Tea. Vertel ons wat je van het boek van Zweig vindt.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75384

06 augustus 2016

2016-08-06T08:56:54+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Deze autobiografie is postuum uitgegeven in 1944, Stefan Zweig pleegde in 1942 samen met zijn vrouw Lotte zelfmoord in Petroplis, Brazilië, hij was toen 60 jaar. Geboren in Wenen, hij kwam uit een welgestelde Joodse familie. Het boek heeft hij helemaal zonder aantekeningen, louter uit zijn herinneringen geschreven als een lange afscheidsbrief. Het begint met een beschrijving van de jaren ruim voor de eerste wereldoorlog, in deze periode lijkt het alsof de zekere tijd, die al honderden jaren bestaat, heel vanzelfsprekend is. Stefan Zweig ontleedt heel zorgvuldig hoe deze situatie ontstaan is, betrekkelijk weinig grote oorlogen, zorgden voor stabiliteit en ook een zekere bezadigdheid. De jeugd werd onderworpen aan een strenge opvoeding, zowel thuis en vooral ook op school en het zijn juist deze factoren die als voedingsbodem gediend hebben voor de ontwikkeling van alle vormen van kunst. De basis was er al, want Wenen stond bekend om zijn voorliefde voor muziek, lekker eten, kortom verfijning en genieten. Heel bijzonder is de manier waarop de auteur, die zich op een aantal plaatsen in Europa vermaakte met andere kunstenaars, uit de doeken doet hoe de aanloop tot de eerste wereldoorlog tot stand kwam. Vooral het gegeven dat in eerste instantie de kunstenaars zich helemaal niet uitspraken tegen het dreigende geweld, ze zagen het niet aankomen. Al die ontmoetingen die Zweig had met schrijvers, dichters , schilders en idealisten worden uitgebreid beschreven en Zweig vertelt over de lange aanloop die hij nodig had om zelf schrijver te worden. Zo heeft hij in het begin van zijn carriere een aantal jaren vertaalwerk gedaan, hierbij deed hij ervaring op en leerde beroemdheden kennen. Mij hebben , een aantal citaten geraakt, ik wil er graag 2 vermelden: Citaat 1: in hoofdstuk De doodsstrijd van de vrede: "‘Laten we de tijd opwachten waar hij ons zoekt,’ zei ik met Shakespeare" Hieruit blijkt een soort fatalisme en toch geen verbittering hierover. Citaat 2: laatste alinea van het boek: "De zon scheen krachtig en helder. Toen ik naar huis terugliep, zag ik ineens mijn eigen schaduw voor mij, zoals ik de schaduw van de andere oorlog achter de huidige zag. Hij is sinds die tijd niet meer van mij geweken, deze schaduw, hij hing bij dag en nacht over al mijn gedachten; misschien ligt zijn donkere vorm ook wel op veel bladzijden van dit boek. Maar elke schaduw is in diepste wezen toch ook een kind van het licht, en alleen wie licht en donker, oorlog en vrede, hoogtepunten en dieptepunten heeft meegemaakt, alleen die heeft waarachtig geleefd". Hieruit proef ik, ondanks alle donkere wolken toch een optimistisch einde, ook al lijkt dit een paradox, het leven eindigt hier. Ik heb met volle teugen genoten van dit boek, vooral door de aansprekende schrijfstijl en het inzichtelijk maken van deze belangrijke, bepalende periode. Het linkt ook aan een aantal andere boeken, zo kwam ik recentelijk een verwijzing naar Zweig tegen in De Wittgensteins-Alexander Waugh. Boek krijgt van mij de volle 5 sterren.

75360

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75525

07 augustus 2016

2016-08-07T11:07:59+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

Helemaal eens Tea, met die prachtige afsluitende alinea. Ik had die voor mezelf ook gemarkeerd als mooi, en ook zeer wezenlijk voor het hele boek.

75360

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75402

06 augustus 2016

2016-08-06T10:24:49+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Rotterdam, 8 juli 2016 Beste Stefan, Een digitale brief uit 2016, bijna niets wordt nu meer handgeschreven. Je kunt je voorstellen dat er een hoop veranderd is in ongeveer 75 jaar. De oorlog is in 1945 geëindigd. Hitler pleegde, net als jij, uiteindelijk zelfmoord. Er zijn, na 1941, nog verschrikkelijke dingen gebeurd in de oorlog. De nazi’s hebben op grote en industriële schaal de Joden, zigeuners en homoseksuelen geprobeerd uit te roeien. Bij het lezen van je boek heb ik bewondering gekregen voor je scherpe blik en heldere analyses van de tijdgeest en dat wat het (aan monsters) voort zou kunnen brengen. Ik vind dat opmerkelijk omdat ik namelijk eigenlijk iets anders zou verwachten. Als volgt: je beschrijft een geborgen jeugd. In een tijd met veel zekerheden en een gezin dat leeft in welvaart. Later ontmoet je veel interessante mensen uit de intelligentsia van Europa, in een tijd van grote ontdekkingen en uitvindingen. Einstein, Freud etc. die nog steeds een stempel drukken op ons begrip en denken. Je was zelf ook onderdeel van een cultureel groeiend en bloeiend Europa, je wist op het moment zelf de waarde en de unieke positie die je had, daarvan juist in te schatten. Ik zou verwachten dat iemand zich dan vast klampt aan het verleden, als er een bedreiging ontstaat, zoveel moois zou ik nooit willen loslaten. Dat is ook de kracht van je boek, vind ik, de gretigheid en vreugde om mensen te leren kennen en elkaar te stimuleren in kunst en wetenschap. Je beschrijft het meeslepend en aanstekelijk, terwijl zich donkere wolken samenpakken boven het continent. Ik ben geboren in 1969 in Nederland, ook ik heb het gevoel te leven in een wereld die je beschrijft in je eerste hoofdstuk: De wereld der zekerheid. In mijn leven zijn er geen boeken verbrand en het enige boek dat verboden is, is Mein Kampf van Adolf Hitler. Ik mag mijn mening uiten, heb nooit enorme inflatie meegemaakt en ervaar vrede en stabiliteit als vanzelfsprekend. En daar schuilt meteen hetzelfde gevaar als wat jij in je boek hebt beschreven over jou tijd: als de mensen de waarde van vrede en stabiliteit niet meer op de juiste waarde (zo ongeveer het allerhoogste) kunnen inschatten, loert het gevaar dat we het kwijtraken. Je schreef één van de mooiste regels hierover: “Want de lucht om ons heen is niet dood en leeg, ze draagt de golven en het ritme van de tijd in zich. Ze laat die onbewust in ons bloed doordringen, tot diep in ons hart en ons denken. (…) Misschien hebben wij, ondankbaar als wij mensen zijn, niet geweten met hoeveel kracht en zekerheid die golf ons toen heeft gedragen.” Ik heb je boek graag gelezen. Het is mooi geschreven en geeft een fascinerende blik op het culturele Europa van de eerste helft van de twintigste eeuw. Groeten van een bewonderaar, Jan

+3 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75404

06 augustus 2016

2016-08-06T10:31:59+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Jan, wat een schitterende brief heb je geschreven, net een echte correspondentie! Het gevoel dat jij in deze brief beschrijft heb ik exact zo ervaren

75402

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75405

06 augustus 2016

2016-08-06T10:33:35+02:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Mooi Jan, een brief aan Stefan. Die zal hij erg waarderen. Een mooie manier om dit mooie boek te eren en de schrijver je complimenten over te brengen.

75402

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75428

06 augustus 2016

2016-08-06T13:38:04+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Dank! Tea, jij verwoordt nog beter wat ik ook ervoer tijdens het lezen. Zweig bezit een soort fatalisme, maar dan wat positiever. Hij legt zich neer bij de werkelijkheid, hij probeert het met optimisme te bekijken. Hoewel hij zich heel goed beseft dat wat was, van grote waarde was; vandaar zijn enigszins nostalgische blik. Kortom, iemand in balans. En nu mijn vraag: ik kan dat zo moeilijk rijmen met zijn zelfgekozen dood. Of is dat nu juist wel te rijmen. Ik kwam daar niet uit...

75402

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75435

06 augustus 2016

2016-08-06T14:21:25+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Jan, eigenlijk is het misschien ook te beschouwen van een andere kant. Zweig heeft hoogtepunten en dieptepunten meegemaakt en zich altijd weten te redden. Als voorstander van een verenigd Europa moet hij nu voor de tweede keer inzien dat Europa verscheurd wordt. Citaat laatste pagina "En ik wist: weer was alles wat geweest was voorbij, alles wat tot stand was gebracht vernietigd – Europa, ons vaderland, waarvoor wij hadden geleefd, zou voor veel langere duur dan ons eigen leven verwoest worden. Een andere, nieuwe tijd begon, maar door hoeveel hel en vagevuur moesten wij nog om daar te komen" Ik denk dat hij op deze manier kiest voor de dood om de jaren die hij geleefd heeft af te sluiten zonder verbitterd te zijn en zo niet de kans loopt het toch te worden. Moedig vind ik het.

75402

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75524

07 augustus 2016

2016-08-07T11:06:25+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

Wat een mooie en originele reactie, Jan. Inderdaad zijn er parallellen te trekken tussen toen en nu. De bijna vanzelfsprekendheid van ons goede leven, met welvaart en welzijn. Maar er zijn ook genoeg voorbeelden waar het allemaal fout dreigt te gaan. Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan de oorlog op de Balkan (met de vreselijke kampen), maar ook de etnische en religieuze tegenstellingen die steeds meer opspelen. En de gebeurtenissen in Turkije van de afgelopen tijd baren mij ook zorgen. L'histoire se répète?

75402

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76327

11 augustus 2016

2016-08-11T09:05:11+02:00

Roosje de Vries

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/lukke-boots

190174

Ik ben ook van na de oorlog, maar ik kom uit een familie waar de oorlog diepe kraters in heeft geslagen. Dus eigenlijk laat die oorlog mij nooit los. En ik heb veel moeite om boeken en verslagen uit WOII te lezen. Het lezen van dit boek is eigenlijk wel heel emotioneel. (ik geloof dat dat niet helemaal uit mijn recensie blijkt). Ik heb de laatste jaren wel vaak een 'unheimisch' gevoel: it could happen again. Maar Jan, petje af, mooi gedaan!!

75402

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75523

07 augustus 2016

2016-08-07T11:01:36+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

Na jullie mooie woorden geef ik bij deze mijn reactie. Die zal beperkt zijn. Momenteel heb ik moeite om juiste woorden te vinden. Ook het schrijven van recensies valt me lastig. Ik weet niet hoe het komt, maar jullie zullen het moeten doen met een summiere reactie. Ik moet toegeven dat ik met enige scepsis begon aan het boek van Zweig. Een autobiografie trok me niet zo. Maar ik bleek erg blij met deze keuze van Tea, want het is alles behalve een wat stoffige autobiografie. Het is misschien ook niet zo zeer een autobiografie. Het is eerder een geschiedschrijving, vanuit een persoonlijke invalshoek, gebaseerd op persoonlijke ervaringen en observaties van Zweig. Het is dermate een geschiedschrijving dat ik hier en daar wenste om wat meer van Zweigs persoonlijke leven te vernemen. Over zijn (twee) huwelijken was bijvoorbeeld vrijwel niets terug te vinden. Wat ik ook jammer vond was het ontbreken van enige vermelding van Joseph Roth en de periode in Oostende in 1936, in andere boeken beschreven. Ik was benieuwd wat Zweig daarover te zeggen zou hebben. Niets dus. Dit alles betekent niet dat ik het boek niet met plezier heb gelezen. Integendeel. Zweig schrijft mooi en met veel liefde. Mooi was om het geloof en/of hoop van hem in een goede wereld terug te lezen, die door de gruwelijke gebeurtenissen van de geschiedenis de kop werden ingedrukt. Uiteindelijk spreekt een gedesillusioneerd man, die desondanks dankbaar is voor het leven. Dat hij niet lang na het schrijven van dit boek zichzelf het leven nam, is na het lezen van De wereld van gisteren niet geheel vreemd. Het boek laat zich lezen als een soort testament, een verklaring. Bijna als een zelfmoordbrief. Voor mij voldoende om binnenkort vol verwachting aan Zweigs roman Ongeduld te kunnen beginnen. Ik geef De wereld van gisteren 4 sterren.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75657

08 augustus 2016

2016-08-08T08:41:09+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Peter, ik heb geen idee waarom Zweig bepaalde delen heeft weggelaten in zijn biografie. Jij hebt al meer gelezen in de boeken die je noemt. Ik ben daar nu ook benieuwd naar.

75523

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76329

11 augustus 2016

2016-08-11T09:08:31+02:00

Roosje de Vries

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/lukke-boots

190174

Ja, Peter, dat had ik ook: waarom zo weinig over zijn persoonlijke leven? Maar het is denk ik niet zijn bedoeling geweest een heel persoonlijk verslag te schrijven. Het gaat hem voornamelijk over zijn kosmolpolisme en de politiek-culturele omstandigheden, of hoe je zoiets ook noemt (bij mij schieten de woorden ook enigszins tekort; ik vind dat je je aardig redt, hoor! :-))

75523

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76499

11 augustus 2016

2016-08-11T20:51:06+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

In zijn voorwoord zegt Zweig daar wel iets over. Dat hij er niet van houdt om zichzelf als hoofdpersoon te zien. Maar dat hij nu bij wijze van uitzondering wel vanuit zichzelf (of liever, zijn eigen herinneringen) te schrijven. Maar uit het boek blijkt eigenlijk zijn terughoudendheid om autobiografisch te schrijven. Misschien dat er later het stempel autobiografie op gezet is, zonder dat Zweig die bedoeling had. Desondanks vond ik het wel jammer om niet iets meer persoonlijks van de schrijver voorgeschoteld te krijgen.

75523

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75891

09 augustus 2016

2016-08-09T07:59:36+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

Ik ben inmiddels ook benieuwd naar de reacties van Gigi en Roosje op het boek van Zweig.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

75941

09 augustus 2016

2016-08-09T12:49:33+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Inderdaad dames, we zijn benieuwd!

75891

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76332

11 augustus 2016

2016-08-11T09:09:55+02:00

Roosje de Vries

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/lukke-boots

190174

Tja, ik krijg geen meldingen van jullie berichten. Dus ik was ook aan het wachten. En ik ben altijd een paar dagen in de week off line.

75891

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76321

11 augustus 2016

2016-08-11T08:55:18+02:00

Roosje de Vries

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/lukke-boots

190174

Vreemd dat ik van jullie op deze pagina geen berichten krijg.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76323

11 augustus 2016

2016-08-11T08:57:34+02:00

Roosje de Vries

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/lukke-boots

190174

Toen de wereld nog mooi was.... Dit is een bundel met essays over Zweigs leven door hemzelf geschreven; een soort van autobiografische stukken, maar de nadruk ligt op zijn leven als schrijver, als kosmopoliet met relaties over de hele wereld, vooral in Europa. Het is als één boek geschreven, aan het eind van zijn leven. Slechts op een paar plekken in deze stukken komen strikt persoonlijke zaken aan de orde: het gezin waar hij uitkomt; zijn eerste vrouw en zijn tweede vrouw - en zij worden beiden maar een keer genoemd -; de laatste keer dat hij in Oostenrijk is om zijn oude, zieke moeder te bezoeken is in november 1937, vlak voor de inval van Duitsland in Oostenrijk (Anschluss, 13-3-1938). Deze bundel is postuum gepubliceerd in 1944, na de zelfmoord van Zweig en zijn vrouw in Brazilië, en dat gegeven bezorgt me koude rillingen. Het is een verontrustend boek, een ooggetuigenverslag van iemand die het zelf allemaal heeft meegemaakt en aan den lijve ondervonden heeft. Twee wereldoorlogen maakte Zweig mee, die uit een geassimileerd joods gezin kwam. Hij schildert het Oostenrijk van de Habsburgers, die 700 (!) jaar regeerden, het grote Oostenrijk, de Dubbelmonarchie en de genoeglijkheid en de gemoedelijkheid van Wenen en het leven van de mensen. Hoe wisten zij niet dat dat spoedig totaal voorbij zou zijn, dat de volgende eeuw zoveel leed zou brengen. Het is huiveringwekkend om te lezen. Want wij, lezers anno 2016 weten hoe verschrikkelijk het zou worden. WOI was verschrikkelijk, WOII was nog verschrikkelijker. Wat ik hier oa geleerd heb, is dat Duitsland en Oostenrijk verschillen als dag en nacht; ik ben zo’n beetje opgevoed in de opvatting dat beide landen over een kam geschoren konden worden, zeker in de oorlog. Zweig kende bijna heel intellectueel en creatief Europa: schrijvers, kunstenaars, componisten, kunstverzamelaars, journalisten. Zelfs met Vincent van Gogh (!) heeft hij gesproken. Hij sprak verschillende talen, hij was een gevierd schrijver, hij was bescheiden, minzaam, a-politiek en a-religieus. Het grappigste maar ook een zeer verontrustende verhaal vond ik, geloof ik, over Richard Strauss, de componist, voor wie Zweig een libretto schreef voor de opera ‘Die schweigsame Frau’. Dat is in Hitler-Duitsland één keer opgevoerd. Strauss hoorde met Wagner tot de lievelingscomponisten van Hitler en zijn kliek. Maar dat een jood het libretto had geschreven - en diens naam kwam ook op de aanplakbiljetten een aankondigingen - , dat was onmogelijk; daarom werd de opera afgelast, ondanks het enorme succes bij het publiek (pp. 355 e.v.). ‘In exil’ in Londen kwam hij bij de doodzieke Freud over de vloer en maakte hij nog kennis met de opkomende Spaanse schilder Salvador Dali. Maar dat zijn maar een paar beroemde namen van de talloze beroemdheden met wie Zweig omging. Hij beschrijft het ontstaan van WOI en de opkomst van Hitler tot het uitbreken van WOII met Engeland precies en de huiver sloeg bij mij toe; het werd me kil om het hart. Lyrisch is hij over het graf van Tolstjoi, dat eigenlijk geen graf is, maar een heuvel van gras omzoomd met bomen, die Tolstoi zelf nog geplant heeft. Een van de zaken die Zweig zelf niet te geloven vindt, is dat Hitler ook op geassimileerde joden joeg. Pogroms waren natuurlijk in de loop der eeuwen schering en inslag geweest. Maar de jodenvervolging in WOII gold álle joden; ook die joden die zich in taal, in sociale omgang, in religie totaal geassimileerd hadden, die dus niet meer te onderscheiden waren van de rest van de bevolking. Dat had zich in de geschiedenis nog niet voorgedaan. Zweig voelt zich overal in de wereld thuis maar op het moment dat hij weet dat hij niet meer kan terugkeren naar Oostenrijk, zijn huis in Salzburg, vlak tegenover Hilters buitenhuis in Berchtesgaden, slaat de heimwee toe en die gaat waarschijnlijk ook niet meer weg. Deze bundel essays eindigt met de oorlogsverklaring van Engeland aan Duitsland, nadat Chamberlain de ‘peace for our time’ niet meer kon waarmaken; Hitler had hem zo’n rad voor ogen gedraaid, dat Engeland niet meer anders kon dan een ongewilde oorlog ingaan. Alle vreemdelingen, dwz zij die Duitsland en de door Duitsland bezette en bedreigde gebieden, uit lijfsbehoud ontvlucht waren, wilden weg: Amerika, Zuid-Amerika, waar dan ook. Zweig verhaalt niet meer hoe hij en zijn tweede vrouw de wijk namen naar Brazilië en hoe het leven daar voor hen was. Ik realiseer me dat Zweig al het plan had zelfmoord te plegen toen hij dit boek schreef. Dus is t ook n soort van testament. Hij was niet heel jong meer. En zag hij er enorm tegenop eventueel na Hitlers val weer opnieuw te beginnen in een Oostenrijk dat in niets meer leek op dat van 'vroeger'. De stijl van Zweig is wat ‘meanderend’, het gaat op en neer, hij weidt hier uit en daar enorm uit. Dat beproefde zo af en toe mijn concentratie behoorlijk. Soms dacht ik al lezende: wat ging dit stuk ook weer over? Wat is het onderwerp ook al weer? Zijn beschrijving van mensen is heel goed, heel grappig, lyrisch soms. De beschrijvingen over de aanloop en afloop van WOI en van Hitlers opkomst zijn huiveringwekkend. Ziet hij duidelijke oorzaken? Voor WOII bijvoorbeeld de zware herstelbetalingen aan Duitsland, opgelegd in het vredesverdrag van Versailles, maar ook het niet goed functionneren van de Volkenbond, die na WOI opgericht was door de toenmalige Amerikaanse president Woodrow Wilson; het Verdrag van Versailles werd nl door het Amerikaanse Congres niet geratificeerd (oeps, dat wist ik niet, of dat ben ik vergeten). Zweig schrijft zo vaak dat hij zo bescheiden is en dat hij de roem niet zoekt, dat hij zo onpolitiek is dat het me wel een beetje gaat tegenstaan. Dit boek is zeker een aanrader. Een beetje zitvlees is wel nodig, voor mij althans; de stijl was mij hier en daar té meanderend. 4 uit 5 sterren.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76335

11 augustus 2016

2016-08-11T09:22:07+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Deels eens Roosje, zitvlees absoluut niet!

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76348

11 augustus 2016

2016-08-11T10:01:47+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Mooi verslag! Nu ik jou stuk lees; schiet me de volgende gedachte binnen: Zweig beschrijft inderdaad de wereld van gisteren en niet zijn leven. Er komen nauwelijks persoonlijke zaken aanbod (dat blijkt uit het maar éénmaal noemen van vrouw één en twee). Ook neemt hij inderdaad nergens (politieke) stelling, althans: hij schrijft er niet over. Zou hij toch hiermee geprobeerd hebben een zo objectief mogelijke beschrijving van zijn tijd neer te zetten en niet zozeer een autobiografie? Verklaart dat het ontbreken van veel persoonlijke details of eigen mening? Peter schreef het inderdaad ook al. Het is meer een geschiedenisboek dan een autobiografie. Ik ben, denk ik, tijdens het lezen er steeds van uitgegaan met een biografie te maken te hebben. Peter, Roosje, bedankt; voor mij verhelderend.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76360

11 augustus 2016

2016-08-11T11:04:36+02:00

Roosje de Vries

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/lukke-boots

190174

Dat denk ik ook. Het is wel een persoonlijk verslag, het gaat over zijn leven, maar meer 'journalistiek' zal ik maar zeggen, geen persoonlijke autobiografie. Maar misschien zijn wij dat niet meer zo gewend, zo'n soort boek. Wij zijn erg gewend aan het 'persoonlijke'. Kijk Facebook en zo en je kunt je natuurlijk afvragen hoe persoonlijk die media zijn.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76361

11 augustus 2016

2016-08-11T11:09:32+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Ja, precies.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76367

11 augustus 2016

2016-08-11T11:29:43+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Ik denk dat het boek dat hij geschreven heeft minder interessant zou zijn wanneer hij uitvoerig verslag gedaan zou hebben van zijn persoonlijk wel en wee, hij heeft de tijd beschreven in het kader van bepaalde groepen waarvan hij deel uit maakte, vond ik erg aantrekkelijk om te lezen. En nodigt tevens uit om verder te lezen.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76405

11 augustus 2016

2016-08-11T14:01:29+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Dan zijn we het dit keer aardig eens geloof ik. Ben benieuwd of Gigi misschien nog met iets anders komt...

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76409

11 augustus 2016

2016-08-11T14:10:33+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Ja, op naar de volgende! Ik heb jouw boek klaarliggen Jan, ik popel, is weer heel iets anders!

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76458

11 augustus 2016

2016-08-11T18:13:32+02:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Ik heb eerst mijn stuk geplaatst en ga nu pas hier lezen. Ook ik was verbaasd dat hij minder over zijn persoonlijke beslommeringen, en dan bedoel ik zijn gezin en zijn familie, schreef maar toch is het boek erg persoonlijk geworden. Dat vind ik bijzonder aan dit boek. Hij beschrijft wel heel sterk zijn gevoel bij alles wat hij meemaakte waardoor het toch een persoonlijk document is. Mooi gezegd: de wereld van gisteren en niet zijn leven. Dat klopt wel. als je de ondertitel bekijkt dan is het goed te vatten. Ik ga vanavond alle commentaren lezen want ik heb alleen even gescreend nu. En natuurlijk Truman Capote verder lezen :-)

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76485

11 augustus 2016

2016-08-11T20:00:46+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

Grotendeels eens met jullie. Alleen noemt Roosje het een bundel. Ik weet niet waarop jij dat baseert, Roosje, maar naar mijn beleving is De wereld van gisteren gewoon direct als één boek geschreven. Ik kreeg de indruk dat Zweig - wellicht al van plan om uit het leven te stappen - zijn visie op de recente geschiedenis wilde geven, in het licht van de relatieve onschuld die de wereld definitief kwijt was.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76489

11 augustus 2016

2016-08-11T20:25:16+02:00

Roosje de Vries

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/lukke-boots

190174

Je hebt gelijk, Peter. 'Bundel' is geen goede term hier. Het is als één boek geschreven. En ik realiseer me nu ook dat Zweig wellicht al t plan had zelfmoord te plegen toen hij dit boek schreef. Dus wellicht is t ook n soort van testament. Hij was niet heel jong meer. En wellicht zag hij er enorm tegenop eventueel na Hitlers val weer opnieuw te beginnen in een Oostenrijk dat in niets meer leek op dat van 'vroeger'.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76498

11 augustus 2016

2016-08-11T20:50:30+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Ja, dat schrijft hij op de laatste pagina, ik heb dat citaat hier ergens aangehaald.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76513

11 augustus 2016

2016-08-11T23:12:12+02:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Ook ik heb het boek wel gelezen als een laatste document voordat hij zelfmoord pleegde. Dat hij dit nog op papier wilde zetten voordat hij die stap nam, als een afscheidsbrief waar andere mensen ook lessen uit kunnen leren. Alleen stopt zijn verhaal in het boek iets eerder dan het moment dat hij uit het leven stapt. Mogelijk dat dit ook komt omdat het laatste deel van zijn leven, die laatste jaren, meer persoonlijke herinneringen had en minder Europese herinneringen. Dat hij niet letterlijk wilde schrijven over de stap die hij ging nemen en de weg daarnaar toe.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76590

12 augustus 2016

2016-08-12T12:43:38+02:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

@Roosje, jij beschrijft dat hij vaak aangeeft dat hij bescheiden is en dat het je een beetje ging tegenstaan. Ondanks dat er veel eigenschappen van Zweig mij erg bevielen, zijn vergevingsgezindheid, zijn neutraliteit, zijn enorm grote kennis en zijn prachtige beschrijving van zijn gevoelens over de oorlog, kreeg ik ook op en gegeven moment het gevoel dat het valse bescheidenheid was. Dat hij als student al opviel door zijn gedichtenbundel moet toch al iets zeggen. Dat je in het begin nog het idee hebt dat het meer geluk dan wijsheid is dat kan ik nog begrijpen. Maar op een gegeven moment weet je dat je goed bent en dat mensen je bewonderen. Dan is het gek als je als schrijver verrast blijft als een volgend boek, libretto of iets anders zeer lovend wordt ontvangen. Ik denk ook dat hij perfectionist was. Als hij zijn maaksels nog als proef opstuurde en nog niet tevreden was dan vond de lazer het al perfect. Toch denk ik dat hij tot het laatste toe zelf nog niet tevreden was over zijn stukken en elke keer iets afleverde 'onder voorbehoud', zoals hij ook over dit boek bij voorbaat al zegt dat alles uit zijn geheugen gehaald wordt en dat hij geen aantekeningen of naslagwerk heeft. Hij bouwt al in dat er mogelijk commentaar komt. Ik denk dat hij ondanks zijn grote werken, zijn grote successen, van nature onzeker was. De oorlog met het verdrijven van Joden uit zijn geliefde geboorteland en eigenlijk uit Europa heeft zijn zelfvertrouwen vast geen goed gedaan. Ik merk dat ik erg geneigd ben hem zijn valse bescheidenheid te vergeven(*_*)

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76594

12 augustus 2016

2016-08-12T13:08:36+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Zou dit een typisch voorbeeld kunnen zijn van loci communes kunnen zijn? Volgens Paul Claes in Echo's Echo's pagina 115 onderaan, staat hier iets over. Het is een voorbeeld van een cliché, bescheidenheidstopos.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76596

12 augustus 2016

2016-08-12T13:23:53+02:00

Roosje de Vries

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/lukke-boots

190174

Kan beide; of een combi daarvan. Topos vd bescheidenheid lijkt me heel goed denkbaar; perfectionisme van Zweigs kant idem dito. Ik vond het een heel goed boek en ik kreeg er ook de rillingen van, maar er zijn toch ook vaak wel zaken in een boek die mij een soort van tegenstaan. Dat kan natuurlijk ook aan mij persoonlijk liggen.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76599

12 augustus 2016

2016-08-12T13:29:42+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Dat had ik totaal niet, ik heb iedere dag een hoofdstuk met aandacht gelezen en kon me volledig inleven in de tijd en de persoon en dit zal ongetwijfeld per lezer verschillen. Het was het eerste boek dat ik las van hem, maar nogmaals, nodigt enorm uit tot meer van Zweig en beginnen met Roth, net Job gekocht.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76689

12 augustus 2016

2016-08-12T19:26:13+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

In oktober verschijnt Roths Biecht van een moordenaar, bij LJ Veen klassiek.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76690

12 augustus 2016

2016-08-12T19:26:52+02:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

@Tea, zo ver was ik nog niet in Claes maar ik heb het er even bij gepakt. Dat zou het heel goed kunnen zijn. Zoals @Roosje zegt zou het zeker ook een combinatie kunnen zijn. Hij schreef ook dat zijn uitgever zo precies was, dat er nooit een fout in de boeken stond, hij leek daar erg verguld mee te zijn. Ik was dan ook erg geïrriteerd dat ik een boek las waarbij de uitgever daar slordiger mee omging. Ik had een boek met geregeld tikfouten en een enkele keer zelfs een deel van een zin die dubbel geplaatst werd.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76691

12 augustus 2016

2016-08-12T19:31:53+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

Ik voel ook wel wat voor die valse bescheidenheid. In De wereld van gisteren presenteert Zweig zich tussen de regels door zich toch als een erudiete en geslaagde persoon, die met veel groten der aarde uit die tijd is omgegaan. Hoe dan ook straalt dit op de persoon van Zweig af.

76321

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76456

11 augustus 2016

2016-08-11T18:08:40+02:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Hierbij mijn overpeinzingen. De wereld van gisteren, herinneringen van een Europeaan van Stefan Zweig Omdat ik zelden, of eigenlijk nooit, een biografie lees wist ik niet goed wat ik van dit boek moest verwachten. Wat me direct opviel was de schrijfstijl. Zweig schrijft in prachtige zinnen, zeer gedetailleerd, en toch heb ik geen moment het gevoel dat hij een woord te veel zegt. Ik krijg echt een beeld van Wenen en de liefde van Zweig voor die stad en zijn land komt hierin sterk naar voren. Hij krijgt het voor elkaar om 4 bladzijdes lang te schrijven over de ongemakkelijke mode van de 19e eeuw en het blijft me amuseren. Zweig schrijft afwisselend leuke anekdotes (zoals op blz 86 een prachtig stuk over onwetende tante die trouwde) en zware onderwerpen waardoor ik het ene moment met een glimlach op mijn gezicht zit te lezen terwijl ik het andere moment samen met hem buikpijn heb. Er wordt veel gerefereerd aan andere boeken, schrijvers en kunstenaars. Ook Madame Bovary komt op een gegeven moment voorbij. Het is leuk om te lezen dat hij deze mensen allemaal gekend en gesproken heeft en ze ook enorm bewonderd. Op blz 76: zag ik een vergelijking met de jaren van onschuld, hoe de opgroeiende kinderen vast geroest zaten in de opvattingen van hun ouders... Ook vertelt hij heel mooi enkele anekdotes die je laten glimlachen, zoals op blz 86 een prachtig stuk over onwetende tante die trouwde. Later Bijzonder hoe Zweig vanuit zijn geheugen alles zo mooi en gedetailleerde kan beschrijven waarbij hij geregeld humor niet schuwt. De naïviteit die hem zelf overvalt als het gaat over de oorlog maar die hij ook bij anderen signaleert. Wat mij, vooral aan het einde van het boek, opviel is dat er over de oorlog, kunst, schrijven, beroemde en minder beroemde schrijvers en kunstenaars geschreven wordt. Zijn schrijverscarrière, zijn boeken, zijn persoonlijke verzameling, de mensen die hij bewonderd worden beschreven. Dat hij mensen die achteraf met Hitler samenwerkten nog altijd kan blijven vergoelijken omdat hij ze kende van voor die tijd en weet dat ze goed van hart zijn. Wat ik bijzonder vond is dat hij in het hele boek nauwelijks iets over zijn familie of zijn gezin vertelt. Ik had dit wel meer verwacht aangezien het boek beschreven wordt als autobiografie. Al met al vond ik het een prachtig boek dat we nog dagen bezig hield. De boeken die ik vlak er voor en daarna las vielen mij tegen qua inhoud of schrijfstijl. Daarom krijgt Zweig van mij 5*****.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76470

11 augustus 2016

2016-08-11T18:54:02+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Volgens mij is Zweig inderdaad vergevingsgezind. Een sympathieke man is het beeld dat ik eraan overhoud.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76487

11 augustus 2016

2016-08-11T20:04:03+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

En nogmaals, persoonlijk vond ik het jammer dat Zweig geen enkele passage heeft besteed aan Joseph Roth, wiens schrijfkwaliteiten hij hoog had zitten en wie hij financieel ondersteund heeft, waarschijnlijk omdat hij Roth als schrijver zo kon waarderen.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76501

11 augustus 2016

2016-08-11T21:02:09+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Ja, had ik ook leuk gevonden als Roth toch ook genoemd werd in het boek. Het is niet de minste schrijver van zijn tijdgenoten...

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76502

11 augustus 2016

2016-08-11T21:03:45+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Zou hij redenen gehad kunnen hebben? Is er iets gebeurd tussen hen?

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76548

12 augustus 2016

2016-08-12T10:10:07+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Misschien toch omdat de ontmoeting met Roth plaats vindt nadat hij gevlucht is voor de nazi's. Dus niet meer in Zweigs Wereld van gisteren (Oostenrijk). Als ik me goed herinner schrijft hij vrijwel niets over de periode na vertrek uit Oostenrijk. Hij noemt alleen Brazilië een keer, meen ik me te herinneren.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76552

12 augustus 2016

2016-08-12T10:37:21+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Nee, dat klopt niet. Hij beschrijft een ontmoeting met Freud en Einstein in Engeland, dat is ook na zijn vertrek uit Oostenrijk. Hmmm... Peter een idee?

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76588

12 augustus 2016

2016-08-12T12:32:57+02:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Wanneer ontmoette hij Roth? En welk jaar stopt het verhaal van het boek? Dat laatste was toch in '39?

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76601

12 augustus 2016

2016-08-12T13:30:19+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Hij ontmoet Roth in Oostende in 1936.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76686

12 augustus 2016

2016-08-12T19:12:02+02:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Toch gek dat hij er niets over zegt, niet?

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76688

12 augustus 2016

2016-08-12T19:23:55+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

Over de relatie tussen Zweig en Roth vond ik op internet een lang en interessant artikel. Daarin staat dat Zweig en Roth vanaf 1927 een briefwisseling onderhielden. Het artikel eindigt met: " Aan Friderike, met wie hij altijd contact is blijven houden, schreef Zweig een afscheidsbrief, gedateerd 22 februari 1942, in het Engels: Ik stuur je deze regels in mijn laatste uren ... Ook schrijft Zweig: Remember the good Joseph Roth en (…), hoe blij ik altijd voor hen was, dat zij deze beproevingen niet meer hoefden mee te maken." Het volledige artikel is te lezen op: https://www.crescas.nl/artikel/xaz/stefan-zweig-en-joseph-roth/ In het artikel wordt ook afgevraagd waarom Roth in De wereld van gisteren niet genoemd wordt door Zweig. Het antwoord komt niet echt. Misschien was Zweig te zeer ontzet over de teloorgang die zijn vriend Roth had doorgemaakt, ondanks alle hulp die Zweig hem had gegeven.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76694

12 augustus 2016

2016-08-12T19:45:07+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Peter, toch mooie aanvullende informatie die je gevonden hebt. Er is veel te bespreken deze keer, ik ben tevreden met deze kennismaking met Zweig en de bespreking hier tot nu toe. Veel aspecten.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76695

12 augustus 2016

2016-08-12T19:47:37+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

Dankzij jou Tea!

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76699

12 augustus 2016

2016-08-12T19:56:20+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

De eer is aan allemaal, erg leuk al die verschillende invalshoeken en ook de keuzes van ons vind ik heel verrassend, de rest van dit jaar krijgen we veelbelovende en vooral verrassende titels.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76731

12 augustus 2016

2016-08-12T22:22:33+02:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

@Peter, dat is een leuk stuk. Ik heb er stukken uit gelezen, ik heb het nog niet van begin tot het eind gelezen. Maar wat een informatie over Zweig en Roth. Ook de foto's en tekeningen en boekomslagen zijn leuk om te zien.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76734

12 augustus 2016

2016-08-12T22:38:13+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

De briefwisseling tussen Zweig en Roth is in het Duits blijkbaar in boekvorm uitgegeven. Het zou interessant zijn als die ook in het Nederlands zou verschijnen.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

211292

25 augustus 2017

2017-08-25T14:44:09+02:00

Peter de Wolff

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/20200529_175025%282%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/peter1761

121702

Ik heb eerder via het Joseph Roth Genootschap gevraagd of hiervan een Nederlandse vertaling zou kunnen verschijnen. Ik heb enige tijd geleden van Els Snik begrepen dat zij bezig is met de vertaling van de briefwisseling tussen Roth en Zweig.

76734

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76735

12 augustus 2016

2016-08-12T22:42:50+02:00

Gigi Leestgraag

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/image%28819%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/gigi-leestgraag

195796

Ja, dat zou zeker mooi zijn.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76736

12 augustus 2016

2016-08-12T22:53:33+02:00

Tea.

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/imagesUT80TQ7M%284%29.jpg

https://www.hebban.nl/!/jupiter

123896

Interessante relatie hadden die twee, zou ik ook graag willen lezen, eventueel dan toch maar in het Duits.

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76814

13 augustus 2016

2016-08-13T15:19:58+02:00

Jan Haas

https://static.hebban.nl/files/images/thumb/berlijn.jpg

https://www.hebban.nl/!/jan-haas

127953

Mooi artikel, goed gevonden. Ook Keun wordt genoemd!

76456

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

76544

12 augustus 2016

2016-08-12T09:48:54+02:00

Roosje de Vries

https://static.hebban.nl/style/img/avatar_preset_1.png

https://www.hebban.nl/!/lukke-boots

190174

Ik heb mijn verslag een beetje aangepast aan de hand van onze bespreking hierboven. Samen lees je meer! Dat is ook mijn ervaring in mijn fysieke leesclub.

+1 niet meer leuk × vind ik ook leuk

Het klassieker-genootschap

Vrijwel elke maand wordt er hier een klassieker uit de wereldliteratuur gelezen en besproken. Iedereen is van harte welkom om één of meerdere boeken mee te lezen en zich te mengen in de discussie daarna.

De keuzes komen op meerdere manieren tot stand. Nieuwsgierig geworden? Kijk in onze agenda welke boeken de komende tijd gelezen gaan worden.
In de “lijst van gelezen boeken” vind je een overzicht wat we zoal door de jaren heen lazen.

Kom rustig kennismaken in ons praatcafé. Dit is ook de plek waar je met vragen over ons genootschap terecht kan.

Het klassieker-genootschap werd in augustus 2015 opgericht door enthousiaste lezers hier op hebban.

klassiekergenootschap@gmail.com

Bekijk de website

Gerelateerd

De wereld van gisteren Stefan Zweig

228

Wil ik lezen

Wil ik lezen
Nu aan het lezen
Gelezen
Verwijderen
Favorieten
Verlanglijstje
In bezit
Uitgeleend

Challenges

Nieuwe plank maken
Loading
De wijzigingen zijn opgeslagen

Over

Stefan Zweig

Advertentie

Het klassieker-genootschap

Stefan Zweig - De wereld van gisteren

Reacties op: Stefan Zweig - De wereld van gisteren

Het klassieker-genootschap

Meer informatie

Agenda van het klassieker-genootschap

Ons Praatcafé nummer 5

Lezen we nu

China

Charles Dickens

Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland

Engeland, Ierland, Noord-Amerika

Frankrijk

Japan

Italië

Harry Mulisch

Nederland

Rusland

Scandinavië

Spanje, Portugal

William Shakespeare

Tsjechië

Vlaamse klassiekers

Zuid-Amerika, Midden-Amerika

Gesloten praatcafés

Gerelateerd

De wereld van gisteren Stefan Zweig

Over

Stefan Zweig