De Amerikaanse bestsellerauteur Kristin Hannah schrijft meeslepende verhalen met daarin indrukwekkende gebeurtenissen. Het boek Home Front is oorspronkelijk gepubliceerd in 2012 en nu vertaald naar het Nederlands als De weg naar huis. Het thema dat een grote rol speelt in deze roman is PTSS.

Voor een online leesclub op Hebban werden vijftien lezers ingeloot. Daarnaast sloot een lezer aan met een eigen exemplaar. De boeken kwamen snel binnen en de twee leesweken konden beginnen. Vooraf kwam een eerste vraag online, waarbij de eerste indruk en de verwachtingen werden besproken.

Veel van de lezers waren al bekend met de boeken van Hannah en verwachtten te lezen over indringende thema’s en over goed uitgewerkte personages. Ook ‘Emotionele rollercoaster’ wordt genoemd, omdat dat bij eerdere boeken zo werd gevoeld. En het militaire thema van uitzending en de terugkomst is een onderwerp dat nieuwsgierigheid opwekt.

Na twee weken lezen zijn de boeken uit en de leesclubvragen bekend. Om de dag komt er een vraag online en daarin bespreken we de cover en de titel, de personages, het thema PTSS, de opbouw, de schrijfwijze en het einde, een Amerikaans verhaal, de emoties en een mogelijk vervolg, om te eindigen met het terugkijken naar de verwachtingen en de mogelijk tot het stellen vragen door de leesclublezers zelf. 

De cover en de titel

De cover wordt omschreven als ‘rustig door de kleuren, mooi, prachtig en straalt warmte uit’ en 'past bij het verhaal’. Maar als we de covers bekijken van de Engelse exemplaren komen we tot de conclusie dat daar een cover bij zit die meer aansluit. De donkere kleuren, een helicopter en een geel lint, (die laatste twee komen beide voor in het boek), laten meer zien wat voor boek het is.

Carine: Ik heb een andere cover gezien van de Engelse versie (met een helikopter en een geel lint om een boomtak), die ik wat dat betreft beter vind. Het symbool van de “yellow ribbon” om geliefden welkom thuis te heten.

De titel is tweeledig. Het is letterlijk de weg naar huis vanuit Irak voor Jolene, maar ook de weg terug naar haar leven en hoeveel moeite dat kost. We zijn het erover eens dat het een passende titel is, maar ook de oorspronkelijke Engelse titel Home Front krijgt bijval als passende titel.

Jelka: De titel past perfect bij het boek. Het verhaal gaat precies over dat; De weg naar huis. Het beschrijft niet enkel de fysieke reis naar huis nadat een militair in het leger heeft gediend, maar ook dat er een afzonderlijke weg naar huis is op mentaal gebied. De titel heeft dus een dubbele laag die precies goed bij het verhaal past.

Het verhaal vertelt de problemen die Michael doormaakt als Jolene wordt uitgezonden, de hulp die hij krijgt van zijn moeder en de verwarring bij de kinderen als alles anders wordt. De tweede verhaallijn volgt de missie naar de oorlog in Irak van Jolene en haar beste vriendin en collega Tami. Het laat de strijd zien en de heftige emoties die daarbij komen kijken. Daarna volgt de confrontatie met de terugkeer van Jolene en de problemen waarmee zij en haar gezin te maken krijgen na thuiskomst. Het verhaal van Keith is een losse verhaallijn waarmee PTSS duidelijk wordt gemaakt.

Er is voor de leesclublezers genoeg te bespreken.

De personages

In twee vragen bespreken we de personages in het boek. Eerst nemen we het gezin Zarkades door: Michael, Jolene en de kinderen Betsy en Lulu. In de tweede vraag kijken we naar de overige personages, zoals de beste vriendin, buurvrouw en collega Tami en haar gezin, de moeder van Michael. Ook de cliënt van Michael, Keith komt daarin aan bod.

De lezers zijn het erover eens dat de personages goed zijn uitgewerkt. Er is ook een duidelijk verschil tussen hoe ze zijn, doen en denken aan het begin van het verhaal, en hoe dat is tegen het einde van het boek. De hoofdpersonages maken duidelijk een groei door. Het verhaal is zo opgebouwd dat het begrijpelijk is hoe ze in het begin zijn en hoe ze veranderen

Kuzcotropia: Ik vind de personages in dit boek heel goed uitgewerkt. Je ziet echt wat ze denken en voelen en je ziet ook echt de ontwikkeling per karakter. Dit vind ik heel goed gedaan door de auteur.

Rixtje: De personages in het boek zijn heel erg goed uitgewerkt, je krijgt echt het gevoel dat je ze kent, zowel Jolene & Michael als de kinderen, het voelt alsof ze je buren zouden kunnen zijn. Ook de gevoelens die tijdens het verhaal gevoeld worden door hun zijn zo goed omschreven dat ik het ergens zelf mee voel.

Anita: Het personage Jolene is prachtig uitgewerkt. Voor een goed begrip van haar en om je in te kunnen leven in haar doen en laten was het nodig te weten hoe haar jeugd was, haar opvoeding. Deze achtergrond maakt duidelijk waar ze vandaan komt.

MissMiller: Michaels karakter is ook goed uitgewerkt, ik vind zijn groei mooi om te lezen. Hoe hij eigenlijk alles kwijt is (behalve zijn werk) en langzaam weer ontdekt wat er echt toe doet in het leven. Ook juist door zijn werk als advocaat.

Naast het gezin Zarkades zijn er personages die een grote of kleine rol spelen in het boek. Bij de vraag wie van deze personages op sympathie kan rekenen komen Jolene’s collega Tami en Michael’s moeder Mila naar voren. Maar ook fysiotherapeut Conny en buurjongen Seth worden genoemd. Bijzondere mensen die wat betekenen in de levens van de Zarkades en kleur geven aan het verhaal.

Gerlinde: Mila, de moeder van Michael. Omdat ze er altijd was voor het hele gezin, en omdat ze Jolene heel goed begreep. Ze steunde zowel Jolene als haar zoon, en sprak hen beide aan op hun gedrag. Ze was een beetje de sleutelfiguur en de lijm die het gezin aan elkaar hield en was steun en toeverlaat voor de meisjes.

Ingrid: Tami is wel mijn favoriete bijpersonage, omdat Jolene helemaal zichzelf kon zijn bij haar. 

Marte: Ik had bewondering voor Mila, de moeder van Michael, voor de manier waarop ze meteen klaarstond voor het gezin. En ook hoe ze haar schoondochter behandelde alsof ze haar dochter was.

Rixtje: Dat moet Conny zijn. Ik zie hem helemaal voor me en zeg nou zelf zo'n fysiotherapeut willen we toch allemaal? Je voelt gewoon de liefde waarmee hij Jolene helpt al vanaf het eerste moment.

Mweer: Tami is mijn favoriete personage. Haar karakter komt zo mooi naar voren en is aanvullend op Jolene. Ook vind ik het mooi hoe haar rol in haar eigen gezin en haar band met haar gezin wordt neergezet.

PTSS

Het boek De weg naar huis heeft als hoofdthema PTSS, het post traumatisch stress syndroom, iets waar veel veteranen mee te maken krijgen als ze terugkeren uit een oorlogssituatie. De manier waarop dat is uitgewerkt in het boek krijgt alle lof van de leesclublezers. Door het verhaal van Keith te vertellen, wordt duidelijk wat de symptomen van PTSS zijn en wat de consequenties zijn als er niets mee wordt gedaan. Bij Jolene worden de symptomen voor de lezer zichtbaar, maar de weg naar de onderkenning en de aansluitende behandeling is lang. Het maakt indruk hoe Hannah het thema verwoordt en het probleem inzichtelijk maakt.

Deveney: Het is echt verweven in het boek. Je leest over hoe iemand zich voelt, wat het voor impact heeft op het gezin en ook hoe anderen er tegenaan kijken. Ik vond het heel heftig om te lezen, want dit is een trauma voor het leven.

Marjolein: De combinatie van het verhaal van Keith en het verhaal van Jolene geven een mooi beeld van alle verschillende componenten van PTSS. [..] Het doet echt iets met je zenuwstelsel en daar zijn we ons als mensen die in vrede opgroeien echt veel te weinig van bewust.

Arielh: Ik wist wel het een en ander af van PTSS, maar hoe het dan is voor naasten en wat het echt met een mens doet, daar was ik wel benieuwd naar. Dat komt gelukkig toch wel naar voren in dit boek!

Schrijfwijze & opbouw

Als antwoord op de vraag over schrijfwijze komen enkel positieve geluiden: 'Prettig, heerlijk, fantastisch, meeslepend en ontroerend, vlotte en beeldende schrijfstijl en de dialogen zijn realistisch'. Het is duidelijk dat Hannah de lezers met haar wijze van schrijven heeft weten te overtuigen.

Ingrid: Meeslepend en ontroerend. Vlotte en beeldende schrijfstijl. De personages zijn heel goed uitgewerkt. Roman over liefde, verlies en veerkracht. Hartverwarmend, maar soms ook rauw.

Kuzcotropia: Deze schrijfstijl vind ik zo mooi. Het neemt je mee in het verhaal, weet emoties precies vast te leggen en laat karakters echt goed uitkomen. Ik wilde niet meer stoppen met lezen.

Het boek is opgebouwd in 2 delen waarin het leven van Michael en Jolene voor en na de uitzending is uitgewerkt. De extra verhaallijn rondom Keith en het werk van Michael zorgt voor de nodig achtergrond rondom PTSS en vult het verhaal van de Zarkades familie aan. De opbouw wordt als ‘fijn’ en ‘prettig en natuurlijk’ ervaren. Ook de proloog wordt genoemd als sterk punt, omdat het inzicht geeft in het karakter van Jolene.

Carine: Het boek heeft 2 delen, “Van een afstand” en “Soldatenhart”. Dit past heel goed bij de inhoud. Het eerste deel vertelt zowel over de letterlijke afstand (als Jolene wordt uitgezonden) als de figuurlijke (binnen de relatie tussen Michael en Jolene). Het tweede begint met de thuiskomst van Jolene, na het ongeluk. Hierbij moet iedereen in het gezin om leren gaan met het “soldatenhart”, zoals PTSS ook wordt genoemd (blz. 349). Maar voor mij staat die term ook voor de moed, die hiervoor nodig is.

Jelka: De afwisseling met het werk van Michael naast het verhaal over het gezin en de uitzending, maken het verhaal compleet. Op deze manier leer je Michael ook kennen en zie je goed welke verandering en groei hij doormaakt.
Deveney: Het boek start met een proloog en toen ik deze las, had ik echt een brok in mijn keel. Jolenes gevoel bij haar jeugd sijpelt door in de rest van het verhaal. Om die reden vind ik het een sterk begin. 

Emoties

In de vraag over de schrijfwijze werd al aangegeven dat het een meeslepend verhaal was. Het is niet zo gek dat er bij de lezers een traantje weggepinkt werd gedurende het verhaal. De weg naar huis is een boek vol emotie, zowel met humor als met drama. Als we beschrijven wat het meeste indruk heeft gemaakt dat worden de afscheidsceremonie, het helikopterongeluk, de ongelukkige uitspraak van Michael en zijn toespraak in de rechtbank genoemd en ook de brieven van Tami. Maar er zit nog veel meer in het verhaal dat de lezers wist te raken.

Anita: Het verhaal heeft mij zeker geraakt. Ik heb het hele palet aan emoties voorbij voelen trekken. Ik heb gelachen om de spitsvondigheid van Betsy en hoe zij steeds de vinger op de zere plek wist te leggen. De tranen prikten in mijn ogen toen Michael de bom liet vallen onder hun huwelijk. Heel emotioneel om te lezen hoe het hele gezin, ieder op zijn eigen manier, op zoek was naar de weg naar huis.

MissMiller:  Ik denk dat ik de manier waarop Michael het bleef proberen en bleef volhouden het indrukwekkendst vond.

Marjolein: Het afscheid van Jolene bij Tami in het ziekenhuis maakte diepe indruk, evenals de reactie van Michael op haar nachtmerries als ze weer thuis is en het moment dat Jolene uiteindelijk naar de psychiater gaat en haar mond opendoet. Toen stonden bij mij ook de sluizen open haha.

Rixtje: Zeker weten! Heb af en toe echt een traantje weg moeten pinken.

Arielh: Het verhaal heeft mij echt weten te raken met zeker wat tranen waardoor het lezen niet meer lukte.

Marte: Ja, dit was absoluut een verhaal dat me raakte - het ontroerde me, deed me glimlachen en riep eigenlijk een keur aan emoties op.

Het boek in maximaal tien woorden

Op een boek staan vaak quotes van lezers, of andere auteurs. Dus komt de vraag aan de leesclublezers: Hoe zou jij het boek omschrijven in maximaal tien woorden?:

• Rixtje: Meeslepende pageturner in een wereld van oorlog,liefde en verdriet
• Carine: Prachtig, emotioneel verhaal over helicopterpilote in Irak en haar thuisfront
• Ingrid: Een meeslepende en ontroerende roman over liefde, verlies en veerkracht
• Jelka: Een lekker lezende roman over strijd, hoop en liefde
• Arielh: Verhaal over het terugvinden van jezelf en eindelijk thuiskomen
• Deveney: Een verhaal waar geen enkele emotie onaangeroerd blijft
• Marte: Weer een mooie, ontroerende en meeslepende 'Kristin Hannah'
• MissMiller: Een prachtig verhaal over moed, strijd, verbondenheid en thuiskomen
• Marjolein: Een rauw, emotioneel verhaal over moed, elkaar verliezen en vinden
• Kuzkotropia: Hoop houden na trauma, rouw en levend verlies
  
• Anita: Tussen oorlog en liefde krijgt thuis een nieuwe betekenis
• Marieke: Een bijzonder verhaal dat indruk maakt en blijft nazinderen

Verwachtingen

In de laatste vraag kijken we terug naar de verwachtingen die we vooral bij het boek hadden. Zijn die uitgekomen of niet? 

‘Mijn verwachtingen overtroffen’ en ‘meer dan uitgekomen’, maar er is ook enige terughoudendheid bij lezers die meer van Hannah lazen en die bij voorgaande boeken net wat meer werden geraakt.

Deveney: Na het lezen van de preview had ik hoge verwachtingen van het boek. Ik verwachtte emoties en een verleden dat in het hedendaagse leven nog een rol speelt. De emoties heb ik gekregen. Zelden raakt een boek me al zo snel.

MissMiller: Ik denk dat de verwachtingen overtroffen zijn. Ik had wel verwacht dat het verhaal me zou weten te raken (dat gebeurde ook bij als de wolven huilen), maar ik had niet verwacht dat het me een traantje zou laten wegpinken aan het einde van het boek.

Anita: Ik las al twee eerdere boeken van Kristin Hannah: De vergeten vrouwen en de nachtegaal Dus de lat lag hoog. Ik verwachtte weer een rollercoaster aan emoties en dit is uitgekomen. Wel moet ik zeggen dat de eerder gelezen titels nét wat meer indruk op mij hebben gemaakt. En dan vind ik het moeilijk te duiden waar dit aan ligt. Misschien omdat er voor mijn gevoel in de andere boeken iets meer vaart zat?

Jelka: Mijn verwachtingen zijn gedeeltelijk uitgekomen. Dat het boek over moeilijke emoties zou gaan, is zeker waar en komt goed en duidelijk naar voren. Wat echter niet echt is gelukt is om die emoties mijzelf echt te laten raken. Waar ik bij een vorig boek van Kristin Hannah (over vriendschap en het overlijden na ziekte) rollende tranen had, is dat hier niet het geval geweest en daar had ik hier stiekem wel op gehoopt. 

Conclusie en sterren

Na het beantwoorden van de laatste uiteenlopende vragen van de leesclublezers over leesdips, boekentips en notitie-tags, is het tijd om de leesclub af te sluiten. 

Het was een interessante en leerzame leesclubs, met mooie antwoorden op de tien gestelde vragen. Een emotioneel verhaal met het thema PTSS in de herkenbare stijl van Kristin Hannah is de leesclublezers goed bevallen.

Er zijn twaalf recensies geplaatst. Met vier x 5 sterren, één x 4,5 sterren, zes x vier sterren en één x drie sterren, is de leesclub afgesloten met een mooi gemiddelde van 4,3 sterren voor De weg naar huis.

Gerlinde (3 sterren) : Een harde en soms eenzame weg terug naar huis, terug naar de mensen die je graag ziet

Marte ( 4 sterren): Een mooi en aangrijpend verhaal dat laat zien hoe ingewikkeld het leven soms is

Rixtje (5 sterren): Dit is een van de mooiste boeken die ik ooit gelezen heb!

Deelnemers, dank voor jullie inzet en enthousiasme en graag tot een volgende keer.

Marieke Scheers

Leesclubcoördinator De weg naar huis - Kristin Hannah