Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×

Hoe pessimisme op je lachspieren kan werken

op 04 maart 2020 door

Tijdens de Poëzieweek kwam naar voren dat er in onze literatuurgroep een aantal poëzieliefhebbers zitten, maar ook enkelen die deze vorm van literatuur niet direct opzoeken maar er zo af en toe toch van gecharmeerd raken. Een van de schrijvers die ons zou kunnen raken zou Lévi Weemoedt zijn.

Tekstbewerking: Gigi
Banner: Anne

Als rasechte optimist, ja echt, mijn glas is nooit halfleeg maar zeker driekwart vol, krijg ik al een grijns op mijn gezicht van een naam als Lévi Weemoedt. Toen ik deze naam begin 2019 ergens zag staan heb ik direct opgezocht of het een pseudoniem betrof (en dat is zo) en enkele dagen later een klein boekje van deze auteur aangeschaft, Acte van verlating, omdat dit pseudoniem zwartgallige humor in zich meedraagt. Zo vind ik de titel Pessimisme kun je leren ook zo aanstekelijk. Het zet direct een schakeltje om in mijn brein, het werkt op mijn gezichtsspieren en ik ga spontaan glimlachen. Ja, het zorgt ervoor dat ik niet rust voordat ik het bundeltje in huis heb (en dat dit niet helemaal soepel verliep, kun je hier terug lezen).

Blijkbaar werkte deze titel ook bij Tea en Evy op het gemoed want ook zij lieten er niet veel gras over groeien en zochten dit bundeltje op. Als je het eenmaal in huis hebt dan kun je niet anders dan gaan lezen en genieten. Al snel spraken we af dat we onze favoriete gedichten er uit zouden vissen en van ongezouten commentaar zouden voorzien oftewel dat we zouden beschrijven waarom we er zo enthousiast over waren. Omdat Evy ook nog een andere bundel van hem las, heeft zij ook uit Gezondheid! enkele mooie gedichten geplukt.

Mijn eigen enthousiasme begon al bij het voorwoord van Özcan Akyol. Hij stelde deze 'Pessimistische' bundel samen. Als  jonge knul was hij al gecharmeerd van de combinatie van de Weltschmerz en humor die Weemoedt in zijn werk liet zien. Die galgenhumor die Akyol zo trok, daar was ik erg nieuwsgierig naar en ik werd niet teleurgesteld.

          Tea’s ervaring met Weemoedts pessimisme

Dit korte gedicht in ‘uitgebeend poëzie’ treft me omdat het in zo weinig woorden een krachtig beeld oproept van melancholie, achterom kijken en toch als een overwinnaar uit de strijd komen.

Troost

’k Had niet veel sjans.
’k Had niet veel charme.

Maar ’k lig als boek
tóch in jouw armen!

  
Een echte woordkunstenaar is aan het werk geweest om met een schijnbaar eenvoudig gedicht zoveel emotie op te roepen. Hoeveel zou de dichter geschrapt hebben om dit pareltje over te houden? 

TOUR DE FRANCE. EEN NABESCHOUWING

 b9214ba17f7c46de631271163fa02700.jpeg

 
Deze vind ik erg bijzonder vanwege de vorm. De opgeroepen beelden van de wielrenner zie ik als metafoor voor zoveel meer, maar wanneer je er alleen de fietser in ziet, is het ook al een briljant gedicht.

Het hele bundeltje is zeer de moeite waard, echt, ik wist niet dat gedichten zoveel kunnen uitdrukken, ook voor hen (daar hoorde ik ook bij tot voor kort) die zeggen niet zo goed zijn in gedichten begrijpen. Ik durf bijna te zeggen dat dit boekje een opmaat kan zijn naar meer poëzie.

 
e3dad4c257000f08969f599aae513eca.jpeg

 

         Evy’s 'pessimistische' kijk op Weemoedt

Pessimisme kun je leren was mijn eerste kennismaking met Lévi Weemoedt en wat heb ik gelachen. Niet elke pagina is een complete voltreffer, maar tot mijn schaamte moet ik bekennen dat ik enkele keren ben beginnen proesten van het lachen na het laatste woord van een vers.

Ik ben zelf Vlaams, maar mijn schoonfamilie is Drents en zoals zij met de Belgen lachen, lach ik dus ook altijd met Drenten. Het is zo een fijn gevoel als je je dan in een boek gesteund voelt. 

De Drenten

O, het zal hun een zorg zijn
     of de wereld vergaat

als om zes uur het eten
      maar op tafel staat

 

Het gedicht waar ik het hardst om heb moeten lachen is wel echt vrouwonvriendelijk, maar ik vond het gewoon zo goed bedacht! Je begint te lezen en dan denk je dat er iets heel romantisch komt (wat je eigenlijk al moet weten dat het niet zo gaat eindigen, want dat doet het nooit bij Weemoedt), maar dan komt die punchline. Hilarisch én heel toegankelijk. Ik heb deze namelijk aan meerdere mensen laten lezen en eigenlijk kan iedereen er om lachen.

Terugblik in een glas jenever

'k Had een sprookjeshuwelijk,
             achteraf beschouwd.

Maar ik was alleen
             met de heks getrouwd.

 

Er staan verschillende gedichten in met een speciale visuele constructie, en die past soms wonderwel bij het thema. Dat vind ik het mooie aan het gedicht 'Plastisch'. Ik kan het hier niet neerzetten zoals het in het boek staat, maar het is er zeker eentje om te onthouden als je Pessimisme kun je leren gaat lezen.

 

          Evy las nog een Weemoedt bundel

Gezondheid!, de nieuwe verzenbundel van Weemoedt is qua sfeer zeker gelijkaardig aan Pessimisme kun je leren, maar toch weer heel anders. Het melancholische en zwartgallige gevoel blijft, maar het is minder 'haha-grappig'. Hieronder lees je de twee gedichten die me het meest bij zijn gebleven, door de combinatie humor en de kern van waarheid die er zo mooi in verpakt zit. Toch zijn ze heel verschillend.

Het ritme in Controle is zo mooi. Weemoedt houdt het tempo erin zonder gejaagd over te komen, waardoor het gedicht erg prettig leest. De boodschap is verhuld in beeldspraak en daardoor moet je het eigenlijk een paar keer lezen om alle details goed in je op te nemen. Vooral tijdens het lezen van de eerste alinea kon ik een glimlach niet verbergen.

Controle

'U heeft een gebit als een achterstandswijk,'
zei de tandarts vanmorgen. 'Dat zie ik gelijk:
links staan nog wat pandjes, verzakt en vernield,
rechts tel ik twee krotjes, waaruit coke wordt gedeald. 

Alles draait hier om drugs, de misdaad gaat rond
prostitutie tiert welig: pikzwart en hoogblond
lonken meiden naar auto's, keiharde muziek,
davert stampend naar buiten, het geluid is fysiek.

Ik kan niet goed schatten hoe lang dit al duurt
maar alles is groezelig, grauw aan die buurt.

En u wordt misschien somber van wat ik nu zeg,
maar dit poets je niet zomaar in één avond weg!'

 

House warming is een mooie weergave van hoe sommige koppels naar de buitenwereld toe overkomen. Erg treffend. 

House warming

We dronken een glaasje
        bij Louise en Bart.

Alles klopt
        aan dat huwelijk.

Behalve een hart.

 

c85ed828e34349bdd8c7f273d58795d9.jpeg  

          Gigi’s weemoedige blik op deze Pessimistische bundel

Deze man gaat hoogstwaarschijnlijk heel anders door het leven dan ik, vermoed ik, denk ik zo, het zou zo kunnen zijn. Toch, zijn humor ligt mij wel. Ik had de neiging om telkens als ik een mooi of grappig gedicht las, dit voor te lezen aan mijn gezinsleden wat mij het ene moment wel en het andere moment niet in dank werd afgenomen. Mijn zoon vindt zoiets wel aardig maar blijft op dit moment de voorkeur geven aan gamen. Mijn dochter is er na twee gedichten wel weer klaar mee. Gelukkig doet mijn man daarna nog alsof hij luistert en lacht hier en daar eens waardoor dit soms gelijk valt met een door mij gedeclameerd gedicht. 

Zoals altijd vind ik het weer moeilijk om een keuze te maken maar Weemoedt helpt mij want hij schrijft een aantal fijne kleine gedichten die eenvoudig te plaatsen zijn. Tea hielp al met een derde favoriet te plaatsen En Evy met een vierde.

Het eerste gedicht dat me trof:

Bio

In de
Natuurwinkel
sta je
al gauw

naast een
zure
meervoudig
onverzadigde
vrouw

 

Ik moest hier enorm hard om lachen omdat de eigenaresse van de natuurwinkel waar ik wel eens kom, zo perfect past in het plaatje dat hier geschetst wordt dat ik Weemoedt ervan verdenk dat hij wel eens bij ons in het dorp in onze biowinkel vertoeft. Elke keer als ik daar naar buiten loop, mopper ik over die zure vrouw achter de toonbank en ja, misschien geldt het ook wel voor de twee andere mensen die ik ooit ben tegengekomen in die winkel. Nog erger, zij denken dus hoogstwaarschijnlijk hetzelfde over mij. 

Het volgende gedicht is Oer-Weemoedig en toch ongelooflijk grappig

Jeugd vliegt uit

Ik vergeet het wel eens in mijn biografie
maar niet alles is triest in herinneringen!

‘k Had twee héél zelfstandige ouders, die
op mijn zestiende al de deur uit gingen.

Ze vonden werk, jong geluk, een nieuw kind of drie:
‘k was zó blij voor hen! Ik kon wel zingen!

 

Waarom raakt mij dit zo? Het is mooi, ironisch, weemoedig, een weemoedig levensverhaal in zes zinnen. Ik denk dat het de zelfspot is die mij raakt, mij kippenvel bezorgt en tevens laat lachen.

Ik had nog wel vier gedichten willen toevoegen maar dan werd het toch echt te veel van het goede. Gelukkig koos Tea voor Tour de France, die ik niet durfde te kiezen vanwege de vorm. Evy koos precies het gedicht dat ik enorm fantastisch vond, Terugblik in een glas jenever. Alleen de titel van het gedicht vond ik meer dan hilarisch maar het mooist vond ik hieraan dat ik met dit gedicht mijn gedichtverafschuwende puberzoon aan het grijnzen kreeg. Ik had het gedicht graag tweemaal geplaatst maar dat doe ik toch maar niet.

  • Zoals jullie kunnen zien, hebben wij drieën, de toch niet heel fanatiek poëzie-minnenden, enorm veel plezier aan de gedichten van Lévi Weemoedt beleefd.
    Las jij deze bundel(s) al? Zo ja, wat was jouw favoriete gedicht? Zo nee, wat houdt je nog tegen?



Reacties op: Hoe pessimisme op je lachspieren kan werken

Meer informatie

Gerelateerd

Over

Levi Weemoedt

Levi Weemoedt

Lévi Weemoedt, pseudoniem van Izaäk Jacobus van Wijk (1948), is schrijver van tr...