Tekst: Ellen
Banner: Anne Oerlemans

Waarschuwing vooraf: dit artikel is bedoeld voor de echte liefhebber. Mocht je niks met gedichten, dichten, poëzie hebben, schei dan maar uit met lezen. Vind je het wel aardig, maar meer niet... stop gerust.

Omdat je dit leest, 
is duidelijk
dat dichten je niet bevreest.

Dat komt goed uit
want zonder jou
las niemand - zacht of luid

dit gedrocht van een gedicht
waarvan het lezen
voelt als jicht

in mijn grote teen.

Misschien herinner je je nog het gedicht  Poëziecursus van Herman Finkers waarvan een deel hier te lezen is? Uit het boek Poëzie, zo moeilijk nie? De hele Poëziecursus is hier te lezen en daaruit wordt duidelijk dat het maken van een gedicht inderdaad zo moeilijk nie is. Wie het boekje waar Gigi over( )peinsde, Poëzie HARDOP, bezit, zal beamen dat er minstens 95 Nederlandse gedichten bestaan die lekker, licht, luchtig en/of grappig origineel zijn. Net zoals in Ik wou dat ik twee hondjes was zijn het gedichten die een idee of woord of beeld of situatie 'pakken' om daar vervolgens iets verrassends of origineels mee te doen, zoals op de loop gaan met de verwachtingen van de lezer:

PRUIMEJANTJE

Jantje zag eens pruimpjes hangen
Oh, als eieren zo groot;
De tuinman zag zijn bolle wangen
Sloeg de vuile gapper dood.

John O'Mill

Een gedicht, kortom, is een spel met taal. Altijd. Wat de dichter ook wil duidelijk maken, of overbrengen en of het nu een bloedserieus, of emotioneel beladen onderwerp is, of het maatschappijkritiek bevat of een getuigenis is, een grap bevat of de lezer een andere kant van een waarheid wil laten zien, dat maakt niet(s) uit.. het gebeurt altijd via taal. Of nee, zelfs dat kan je niet als algemeen en altijd geldend kenmerk van een gedicht vastleggen. Dat was al te zien aan het gedicht BEZOEKERS in Gigi's overpeinzing, maar Ted van Lieshout laat met zijn beeldsonnetten zien dat zelfs woorden niet noodzakelijk zijn om (toch) een gedicht - een sonnet, in dit geval - te maken en te ... euh... lezen? 

Maar wat met een sonnet kan, kan natuurlijk ook met een haiku!

Als echte poëzieliefhebber kan het bijna niet anders, dan dat je nu op je stoel zit  of - omdat je dit leest terwijl je staat te wachten tot de bus komt, of aan de beurt bent bij de kassa - op je tenen staat te wippen om zelf een gedicht te maken. Dat is nu PRECIES de bedoeling!! En of het nu een knipselgedicht is, of een letterleengedicht, een prozagedicht (een blokgedicht ala Van Lieshout bv), een sonnet, acrostichon of limerick, met of zonder woorden, rechttoe rechtaan onder elkaar of verspreid over een A5, geschilderd op een muur of met krijt op de stoep geschreven... het maakt niet uit. 

We verzamelen jullie gedichten, en maken daar een mooi artikel - en bij voldoende deelname een net pdf-bestand - van, zodat iedereen dat kan downloaden en bewaren. Zet je bijdrage HIERONDER neer, als het alleen om tekst gaat. Kan het niet anders dan een foto worden, of een document (vanwege een originele lay-out bijvoorbeeld), plaats dat dan eerst 'ergens' op internet en neem dan hieronder de link naar het document, je blog of je foto op. En - gewoon voor alle zekerheid en om misverstanden te voorkomen - zet er dan ook even bij dat wij dat mogen gebruiken in ons artikel en het eventuele pdf-bestand. 

Tenslotte,voor de allerechtste liefhebbers die helemaal tot hier gekomen zijn, nog een Overpeinzing:

bij een blik knakworstjes genoten op 't huwelijk
van Karst Karsten en Gerda van de Westeringh

Dit hemelse gerecht dat zich te lange leste
bevrijd heeft van het keurs waarin het was gekneld,
en bij de gastenschaar, ten feestgelag besteld
de buiken bollen doet in de benauwde vesten

liep eenmaal argeloos en vrolijk door het veld
gehoorzaam aan de hand zijns meesters die hem mestte,
en op een kwade dag met bloedbeluste geste
gekerfd heeft en gekeeld, gepekeld en gepeld.

Het varken is niet meer. Treur niet, genoten. Slik.
Wat hij aan edels droeg, verduurzaamd in een blik,
verheugt nog heden ons die hongeren en dorsten.

Zo zullen eens van u, als van een hoger zwijn
de zielen, stijgend uit den tijdelijken schijn
wentlen in 't eeuwig licht als serafijne worsten.

Kees Stip

Zowel Pruimenjantje als Overpeinzing zijn overgenomen uit Ik wou dat ik twee hondjes was, Nederlandse nonsens-en plezierdichters van de twintigste eeuw bijeengebracht en ingeleid door Vic van de Reijt.

*   Zeer oud-Nederlands woord voor wij

Geïnspireerd geraakt? Je kan hieronder je eigen bijdrage plaatsen. Doen hoor!