Al een week voor de quarantaine, of intelligente lockdown of hoe je onze mondiale huisarrest ook wil noemen, Nederland kwam binnenwaaien, zat ik met mijn gezin door bijzondere omstandigheden in een vorm van thuisisolatie om besmettingen buitenshuis te houden. Omdat ik normaliter werkzaam ben in een vitaal beroep, waarbij mijn hele wezen erop gericht is om anderen te helpen, viel het mij enorm zwaar om plots thuis te zitten en niet al mijn zorg te richten op zieke jongeren. Een jongvolwassen dochter die juist door die bijzondere omstandigheden nog thuis woont, een full blown puber die totaal geen zin heeft om met zijn gezin opgescheept te zitten en een partner die al bijna dertig jaar met me door een deur moet, zitten er helemaal niet op te wachten dat ik nu al die opgekropte zorgverlenerstaken opeens op hen ga botvieren.

Tekst: Gigi
Banner: Anne Oerlemans

Koeken bakken of beter boeken pakken?
Vanaf een afstand, via de telefoon maar ook via social media probeer ik mijn dierbaren te sturen, te adviseren en te ondersteunen om goed en verstandig om te gaan met deze vreemde situatie. Toch blijft het onbevredigend en blijf ik zoeken naar een manier om anderen te helpen. Ik lees op internet dat men koekjes bakt of kookt voor anderen maar ik heb nog nooit een cake ongeschonden uit de oven kunnen toveren en mijn man en kinderen rennen gillend weg naar de sushibar als ik voorstel dat ik eens zal koken. De kans dat ik daar iemand buiten het gezin een plezier mee doe is dus erg klein. Mondkapjes naaien is tegen mijn principes, vanwege de schijnveiligheid en omdat ondeugdelijke mondkapjes het virus nu eenmaal eerder verspreiden dan tegenhouden. Daarbij kan ik nog geen knoop aannaaien. De eerste knoop die ik ooit probeerde vast te naaien zat niet alleen scheef maar tevens aan mijn broekspijp vastgenaaid. Ik moet dus iets anders bedenken om mijn steentje bij te dragen in deze bijzondere tijd.

Twee weken geleden bedacht ik opeens hoe ik een vriendin kon helpen vanuit mijn zelfgefabriceerde cocon, zoals ons huis nu voelt. Vanwege haar leeftijd valt ze in de risicogroep en kan ze geen bezoek ontvangen en moet ook zij veel binnen blijven. Zij is niet gezegend met een uitpuilende boekenkast gevuld met ongelezen exemplaren zoals de tsundoku-schappen in mijn walk-in bookcloset. Zij maakt normaliter veelvuldig gebruik van de bibliotheek, maar onze dorpsbibliotheek is nu gesloten en heeft geen alternatieve oplossing voor de komende weken. De boeken die ze geleend had, waren al uitgelezen voordat de quarantaine periode in ging. Zij zat dus zonder leesvoer en ik heb boeken in overvloed. Ik leen niet graag boeken uit, maar deze leesvriendin is een van de uitzonderingen. Zij kent mijn angst voor vouwen in de rug, ezelsoren en vlekken op de bladzijden en kijkt niet op van alle post-it plakkertjes in vrolijke kleuren die mijn boeken sieren. Zij leest hier gewoon omheen of is hierdoor juist alert op een mooi citaat, een bijzondere metafoor of weet, bij een groen plakkertje, dat er sprake is van intertekstualiteit.

Twee hindernissen te nemen
Een van de hindernissen was snel genomen: bedenken hoe ik de boeken bij haar kon krijgen, zonder direct contact, met het in acht nemen van anderhalve meter afstand. Deze hindernis bleek achteraf eenvoudiger dan ik dacht: ik zette de boekentas neer voor haar deur, belde aan en deed twee grote stappen achteruit. Zij deed de deur open en pakte de tas op en deponeerde deze à la minute weer terug op de stoep. We keken elkaar even verbouwereerd aan waarna zij haar huis binnenliep, mij totaal verbijsterd achterlatend. Enkele seconden later kwam ze tot mijn opluchting terug met haar man die de, tot de rand gevulde, tas moest optillen omdat deze gewoon veel te zwaar voor haar was. Hij vroeg direct of ik de tas gevuld had met stenen in plaats van boeken. Ik moest even uitleggen dat er enkele kleppers, pillen, ja zeg maar bakstenen bij zaten. We hebben verder enkel even naar elkaar gezwaaid en daarna alleen via de mail over de boeken gesproken om te voorkomen dat we elkaar aan de voordeur toch te dicht zouden naderen.

De andere hindernis die ik vooraf moest nemen was ingewikkelder. Ik moest uit mijn collectie lievelingetjes de juiste boeken kiezen. Welke boeken zouden bij haar passen? Natuurlijk weet ik wel een beetje wat haar leessmaak is, zeker sinds we ruim een jaar samen in een kleine fysieke leesclub zitten waarbij ik, vanwege mijn drukke leesplanning, altijd mag bepalen welk boek we gaan lezen. Toch is het moeilijker om uit je eigen collectie boeken een pakket samen te stellen waarvan je hoopt dat de ander er de komende quarantaineweken leesplezier van zal hebben. Kies je de boeken die je zelf fantastisch vond? Of juist een boek dat ooit de publieksprijs won? Een boek dat door de boekenjury van De Wereld Draait Door gekozen werd als boek van de maand?

Wandelen door mijn kast
Ik maakte een denkbeeldige wandeling door mijn kast en koos hier en daar een boek. Ik koos klassiekers, zoals Van muizen en mensen en Jane Eyre, die ik onlangs las. Ook koos ik voor boeken die onlangs verschenen zijn, zoals Pastorale. Stephan Enter raakte mij een aantal jaren geleden al enorm met Grip en deed dit vorig jaar opnieuw met zijn Pastorale. Ik was enorm gecharmeerd door zijn beeldspraak en metaforen, de prachtige natuurbeschrijvingen en het intense gevoel van een zomer in de jaren tachtig. Ik heb nog nooit zo mooi en helder een beschrijving van een vlieg in beeld gekregen dan bij het lezen van de eerste bladzijden van Pastorale. Ook Een ladder naar de hemel van John Boyne verscheen vorig jaar en ik las het onlangs samen met een groep Hebbanisten waarbij we onder de indruk waren van de manier van schrijven van Boyne. Hij schrijft niet op die opvallende manier van Enter met bijzondere beeldspraak of spectaculaire zinnen of citaten die je zou willen inlijsten. Het zijn ook niet de indringende dialogen die je over tien jaar nog zijn bijgebleven. Toch weet deze schrijver je te boeien en mee te slepen in het verhaal waardoor het je niet lukt om het boek naast je neer te leggen als je eenmaal begint met lezen. Het boek heeft een bepaalde spanning die je ziet bij een thriller, zonder dat het een thriller is. Juist door deze spanning had ik het idee dat dit misschien wel het boek was dat heel goed bij mijn vriendin zou passen. Waarom ik dan ook koos voor het Engelstalige The Immortalists is, omdat ik denk dat haar Engels beter is dan dat zij denkt. Ik hoop dat ze dat uitprobeert want het verhaal is zo bijzonder met heel wat om over na te denken tijdens het lezen. We zullen zien of ze het aandurft. Ik zocht nog meer boeken die me op de een of andere manier geraakt hebben in de afgelopen jaren of weken.
Hieronder het de titels die ik in het pakket gestopt heb. 

• Pastorale - Stephan Enter
• Grip - Stephan Enter
• De tweeling - Tessa de Loo
• Sleuteloog - Hella S. Haasse
• The immortalists - Cloe Benjamin
• Jane Eyre - Charlotte Brontë
• Het smelt - Lise Spit
• Kolja - Arthur Japin
• Van muizen en mensen - John Steinbeck
• Een ladder naar de hemel - John Boyne

Hoi Gigi,
Ik ben begonnen met het boek Een ladder naar de hemel. Ik ben nu bij bladzijde 130 en ik vind het echt boeiend. Grappig dat je bij elk boek een soort aanbeveling geeft.

Hoi Lynn,
Een goede keuze! Ik weet niet wat het is met dit boek. Onlangs gaf jij aan bij ons kleine leesclubje dat je literatuur associeerde met mooie maar moeilijke zinnen. Dit boek heeft juist niet die spectaculaire mooie zinnen of hele moeilijke woorden maar toch trekt de auteur direct je aandacht. Net als bij De tolk van Java zit ook hier iets bijzonders in het perspectief en in de opbouw van het boek. Je zult het wel merken.

 
Op elk boek heb ik een Post-it briefje geplakt met enkele steekwoorden, hele korte aanwijzingen om haar een idee te geven welk soort boek het betreft. De achterflap leest ze nooit. Zo schreef ik ook over Sleuteloog dat het een link had met De tolk van Java, het boek dat we onlangs samen lazen in onze leesclub, maar ik schreef erbij dat het absoluut minder bloederig en gruwelijk is.

Hoi Gigi,
Heb zojuist Een ladder naar de hemel uitgelezen. Een prachtig boek! Ik had de neiging meteen weer vooraan te beginnen. Ik ga het in ieder geval een tweede keer lezen. Welke zal ik nu kiezen? Ik heb een paar bladzijden van De tweeling gelezen maar dat pakt me niet direct. Misschien omdat ik de geschiedenis al ken en het dus niet verrassend is.

Hoi Lynn,
Natuurlijk is de geschiedenis van WOII bekend maar de auteur heeft een bijzondere manier gevonden om dit in beeld te brengen. Al vrij vroeg in de roman zit een bijzondere plottwist die van groot belang is voor het verhaal maar ik denk dat je nog niet zover gekomen bent. Ik wil niet te veel verklappen want dan is de lol er vanaf. Ik vond het boek heel erg mooi juist vanwege… nee dat vertel ik niet. Mijn advies is om het nu even te laten liggen en het in een later stadium toch opnieuw op te pakken om verder te lezen.

Als je later toch nog start met De Tweeling, let dan vooral op de dubbelingen die genoemd worden in de tekst. Als je er alert op bent kom je ze heel vaak tegen. 

Tot nu toe is ze enorm blij met haar boekenpakket en ben ik enorm blij dat ik iets heb kunnen doen voor een ander. Op dit moment corresponderen we via de mail over de boeken die ze leest. Zij geeft mij aan welk boek ze leest en wat ze er van vindt. Ze vraagt advies over wat haar volgende boek zou moeten zijn. Zelfs deze mailcorrespondentie over de boeken, nog lang geen leesclub, is plezierig en geeft ons afleiding.

Hoi Lynn,
Ik heb nog even nagedacht over het boek dat ik je als tweede zou aanraden om te lezen. Pastorale is een heel ander boek dan Een ladder naar de hemel. Wat leuk is aan dit boek is dat je veel zult herkennen van de periode waarin het afspeelt. Ook zit er een kleine link in met De tolk van Java zoals ik al schreef op het briefje. Daarnaast zijn het de prachtige zinnen die mij opvielen. De ene keer beschrijft hij de natuur zo mooi, de andere keer juist de mens heel treffend met al zijn tekortkomingen. Vooral in het laatste geval weet ik zeker dat jij om dezelfde uitspraken moet grinniken. Ik zie het nu al voor me. Ik hoop dat je er net zo van geniet als ik deed enkele maanden geleden. 

O ja, voor ik het vergeet. Als je begint met Pastorale, let dan ook even op het aantal dieren (vooral insecten) dat genoemd wordt. Als je er op let is het extra mooi.

Nu denk ik al na over een volgend boekenpakket. Ik meld hier nog niet welke boeken dat zijn want het moet natuurlijk wel een verrassing blijven en het zou zomaar kunnen dat zij dit artikel gaat lezen.

* Welk pakket zou jij samenstellen voor je vriend(in)? Je oma? Je zieke collega? Je eenzame overbuurman? 

Dit is mijn manier om toch nog een (bak)steentje bij te dragen aan de hulp voor de ander in deze tijd. Klein maar fijn.