Een boek uitkiezen door alleen naar de buitenkant te kijken? Dus niet de achterflap lezen of recensies over het boek raadplegen op Hebban, maar alleen maar kijken naar de cover van een boek? Dat doet bijna niemand van We Love Lit. Toch was dit de vraag die Helena stelde aan haar clubgenoten van We Love Lit. Onderwerp: de shortlist van de Hebban debuutprijs voor Beste roman 2017. Op die lijst staan zes boeken: Duizend vaders van Nhung Dam, Schuim der aarde van Roxane van Iperen, Mensen zonder uitstraling van Jente Posthuma, Karkas van Femke Schavemaker, Duchamp, een detective van Berend Sommer en De muze en het meisje van Katrijn Van Bouwel. Welke covers vallen volgens ons (niet) op en waarom?

Minder opvallend

Wat direct opvalt, is dat niemand enthousiast is over de omslag van Duizend vaders, Jan S. vindt de typografie een beetje ‘jaren zeventig’. Karkas valt op door de vis op de voorkant, maar niemand zou het boek op grond van de cover kiezen. De titel is slecht leesbaar volgens een aantal We Love Lit lezers. Ook Duchamp, een detective valt niet direct op. Alleen Natalie zou dit boek kiezen omdat het "zo'n heerlijke klassieke uitstraling heeft, vrij naar de omslagen van Dick Bruna (De zwarte beertjes pockets). Het maakt mij nieuwsgierig naar de inhoud.” Anderen twijfelen of dit wel een literair werk is; ze vinden het er meer uitzien als een spannend boek.

Over deze covers zijn wij enthousiast!

 De muze en het meisje is een boek dat wel is opgevallen bij een aantal beoordelaars. Jan K.: "Eenvoudig en kunstzinnig, de schaduw van het skelet vind ik wel mooi verwerkt, raadselachtig.” Sigried: "Sober en toch opvallend. Het maakt me meteen nieuwsgierig naar de inhoud.” Helena: “Subtiel en toch ook contrastrijk met het blauwe silhouet, waar je pas op het tweede gezicht een geraamte in ontwaart. Intrigerend!"

 Over Mensen zonder uitstraling zijn de leden van We Love Lit erg te spreken. Jan S. vindt dat het boek meteen opvalt. "Het is de titel van het boek, gecombineerd met de kleur blauw. De ogen van het afgebeelde meisje zijn niet te zien, maar zijn verborgen onder haar kapsel. Dat maakt je nieuwsgierig. Wat zou er met dat meisje aan de hand zijn? Deze cover geeft het boek beslist uitstraling.” Ook Victor is een fan: het boek heeft volgens hem ‘iets fascinerends’ en Kris vindt het boek opvallen door "zijn eenvoudige, wat kinderlijke en primitieve ‘uitstraling’, die heel goed samengaat met de aparte, intrigerende en in het oog springende titel. Het kleurgebruik (blauw en wit) is ook treffend.”

   Schuim der aarde valt opmerkelijk genoeg zowel in positieve als in negatieve zin op. Sommige leden van We Love Lit melden dat ze dit boek op grond van de kaft ‘nooit zouden oppakken’, het wordt ervaren als ‘documentaire-achtig’. Maar de meerderheid is positief: Harriet: "Als deze 6 boeken naast elkaar in de boekhandel zouden liggen, dan zou ik het eerst Schuim der aarde pakken en dat komt, denk ik met name door dat de titel in het oranje meteen mijn aandacht pakt, het contrast is groot met de rest van de voorkant. Je ziet meteen waar de inhoud van het boek over gaat.” Kris zegt: "Schuim der aarde heeft een stijlvolle, sobere en evenwichtige cover: een mooie zwart-wit foto en dan die krachtige oranje letters van de titel.” Nathalie ziet "direct over wat het zal gaan: diegenen die het het moeilijkste hebben en die over de aarde heen 'schuimen' of heen ‘kruipen’.” Guy: "De foto geeft al duidelijk aan dat het verhaal over straatkinderen gaat. Prima, mijn aandacht en interesse zijn dus al opgewekt. Wil ik meer weten? Dan kijk ik op de achterflap…”

Interview

Helena interviewde Leonard Muggen, producer bij Dog and Pony, de ontwerpstudio die de cover van Schuim der aarde ontworpen heeft.

Helena: Hoe komt een cover in het algemeen tot stand?

Dog and Pony: In principe hebben wij altijd eenzelfde werkwijze. De uitgever brieft ons met zo veel mogelijk informatie over het boek en de auteur en doet soms suggesties voor het soort beeld of de sfeer die hij zoekt. Soms zijn bepaalde scènes in het boek karakteristiek, daar kun je inspiratie uit halen. In dit geval is de setting van het boek, die zinderende zandvlakte in Brazilië, een belangrijke factor in het boek en voor ons een mooi uitgangspunt.

Helena: Wordt het boek zelf gelezen voordat het ontwerp gemaakt wordt?

Dog and Pony: Vaak worden wij voor een cover gevraagd als het boek nog niet af is, dan krijgen wij een aantal fragmenten waar de stijl en de sfeer goed uit naar voren komt. Dat is meestal wel voldoende. In het geval van Roxane van Iperen hebben we haar eerst ook tijdens een evenement uit het boek-in-wording horen voorlezen. Dat helpt natuurlijk.

Helena: Waarom is er voor dit boek gekozen voor een foto op de voorkant?

Dog and Pony: Voor sommige boeken worden wij echt specifiek gevraagd om een illustratie te maken, in andere gevallen kunnen we alle kanten op. In dit geval was het vrij snel duidelijk dat we de sfeer van het boek het best neerzetten met sprekende fotografie. We hebben een enorme hoeveelheid beeld verzameld van landschappen en sloppenwijken, en daarmee zitten schetsen. Uiteindelijk werken sommige beelden dan heel goed en andere helemaal niet. Bij dit beeld van die kinderen, op hun rug gezien, kun je je van alles voorstellen. Gecombineerd met de titel levert dat een intrigerend beeld op.

Helena: Wat kunnen jullie vertellen over de kleur oranje van de titel?

Dog and Pony: Hier zit niet per se een diepere gedachte achter. Het beeld zelf is vrij ingetogen en het is toch een heftig boek, dus dan heb je iets nodig dat contrasteert met de fotografie. In dit geval hebben we dat gezocht in fel kleurgebruik in de typografie.

Helena: Waarom is er gekozen voor een citaat op de cover?

Dog and Pony: Het citaat bovenaan is de wens van de uitgever. Dat werkt commercieel goed. Aan ons de taak om ondanks de hoeveelheid tekst toch een mooi gebalanceerd beeld te houden. Dat is in dit geval goed gelukt.

En jullie?

Welke cover vinden jullie het meest aantrekkelijk? We zouden het leuk vinden om jullie keuze te lezen in de reacties!

Helena