Nog niet zo lang geleden stelde ik (Audrey) jullie een vraag op de twitter-account van We Love YA. Ik vroeg me na de Masterclass van Maria Postema op YALFestNL namelijk af hoe belangrijk vertalers van YA voor jullie zijn! Daar kreeg ik een paar geweldige antwoorden op. Vandaag heb ik die, samen met de mijne, samengevoegd in dit grote denkbeeldige applaus voor de vertalers van onze meest favoriete boeken.

Niet alles zou moeten vanzelfsprekend worden beschouwd of worden vergeten, maar vertalers worden dat soms wel. Ik had er zelf nog niet bij nagedacht omdat vertalingen lezen voor mij iets dagelijks was/is . Ja, vertalers zorgen ervoor dat we anderstalige boeken kunnen lezen in het Nederlands. Maar verder dacht ik er niet bij na. Toch, toen ik het volgende lijstje over de positieve dingen aan vertalers begon te maken, kwamen er toch een paar dingen naar boven waarvoor ik hen toch wel dankbaar ben:

1. Je krijgt een passie voor lezen: als niemand ooit Twilight had vertaald, had ik het nooit kunnen (of willen) lezen na het zien van de film. Tja, het is een cliché, maar toch is het zo. Ik was twaalf en beheerste alleen het Nederlands. Dus wat een geluk dat iemand me heeft laten kennis maken met Edward (!) en Bella. Vroeger haatte ik lezen uit de grond van mijn hart, en kijk nu...
2. Je haat de taallessen plots niet meer: dit is misschien wel een onrechtstreeks gevolg van mijn eerste puntje. Vroeger was ik ook niet zo'n fan van Nederlandse lessen. Toch toen ik begon te lezen (tja, in Twilight) sloeg dat plots opeens om. Ik werd geïnteresseerd in taal, verhalen en verhalen schrijven. Hmm, als je voor het eerst een goed boek leest, dan ben je weg.
3. Je kan een boek lezen: dit is misschien wel de meest voor de hand liggende, maar daarom niet minder waar. Een aantal jaar geleden kon ik nog geen Frans of Engels en dus alleen maar Nederlands. Ik denk dat dit puntje voor veel mensen van toepassing is, want ik bedoel: je kunt niet alle talen van de wereld kennen. En toch, kunnen we het boek lezen. Hier. In België en Nederland. In onze moedertaal.
4. Ze ontdekken soms plot holes in het boek: Elise Kuip, vertaalster van De Kids of Appetite, ontdekte een gat in de plot van de KOA! Ik bedoel: hoe zot is dat? Hoe aandachtig moet je daarvoor het boek niet gelezen hebben en hoeveel moet je niet nagedacht hebben over de woorden en de zinnen. Is het niet magisch dat iemand dat kan? Ik bedoel: applaus.
5. Een slechte vertaling = een slecht boek, volgens @booksndbabbles: Ayla antwoordde dit op de vraag van @weloveya op Twitter en ik geef haar geen ongelijk. De bloed, zweet en tranen van de vertaler zorgen er namelijk voor dat een boek goed is. Een beetje te weinig bloed, zweet of tranen en mensen vinden het boek niets omdat zegswijzen verkeerd vertaald zijn of omdat er niet goed nagedacht is over de vertaling van vloekwoorden of woordgrappen. Een vertaler maakt het vertaalde boek en de vertalers anno 2017 slagen daar verschrikkelijk goed in.
6. Zo begrijp je tenminste wat de moeilijke metaforen betekenen: ik heb het al vaker gehad dat wanneer ik een boek in het Engels lees, ik niet alles meekrijg wat ik wil meekrijgen. Een boek van Jandy Nelson zou ik liever in het Nederlands lezen omdat ik weet dat zij zo'n beeldende schrijfstijl heeft en ik geen enkel woord of zin wil missen omdat ik het niet begrijp. Dankzij vertalers krijg je elk woord mee en kan je met hartenlust genieten...

Na 3 jaar boekbloggen heb ik toch wel iets van: ik heb al zo veel mooie Nederlandse boeken gelezen die van mij soms meer dan 5 sterren kregen. Zo heb ik toch al een paar pareltjes in mijn hart gesloten. En nu pas sta ik er eigenlijk bij stil dat vertalers zoals Maria Postema (Twilight, De Hongerspelen), Elise Kuip (De Kids of Appetite) en Aimée Warmerdam (Ik geef je de zon) en talloze andere vertalers ervoor gezorgd hebben dat ik zoveel van die boeken hou. Ja, natuurlijk heeft de schrijver zijn/haar boek geschreven, maar vertalers hebben ook heel wat bijgedragen aan het vertaalde boek. Zij zorg(d)en ervoor dat het de Nederlandse finesse heeft en dat iedereen het boek vlot kan lezen. Zij zorgen ervoor dat jij als Nederlandse lezer net zoveel van het boek kan houden.

Dus na al die goede vertalingen, mag dit wel eens gezegd worden:

Dank je wel dat jullie jullie job zo geweldig fantastisch goed doen! <3

Dit artikel is geschreven door Audrey.