Debutant Erik Rozing: 'Debuteren is een kwestie van een lange adem hebben'

Vertel eens iets over jezelf en je debuutroman. 

'Het schrijven van De psychiater en het meisje, mijn debuutroman, deed ik naast mijn werk als psychiater. Ik werk nog steeds als psychiater en wil daar ook zeker mee doorgaan, al ben ik wel van plan om meer tijd vrij te maken voor mijn volgende roman. Mijn debuut sluit tamelijk nauw aan bij de wereld waarin ik werk, de psychiatrie, de GGZ, en hoewel het een roman is en geen autobiografie, heb ik er wel veel ervaringen in kunnen verwerken van de periode dat ik zelf in opleiding was tot psychiater. Hierdoor is het uiteindelijk een erg persoonlijk boek is geworden, meer dan ik voorzag toen ik eraan begon.'

'Vanuit het perspectief van de psychiater is er naar mijn idee nog veel te weinig geschreven.'

Waarom denk je dat de wereld op jouw debuut zit te wachten? 
 
'Er zijn gelukkig steeds meer patiënten, ervaringsdeskundigen, die hun ervaringen delen door een boek te schrijven – boeken die ik graag lees omdat ze tot meer inzicht leiden in wat het voor iemand betekent om een psychische stoornis te hebben, maar die ook bijdragen aan een toename van kennis en een beter begrip voor psychiatrische problemen, waardoor het stigma dat hier nog steeds aan verbonden is verder afneemt. Maar vanuit het perspectief van de psychiater is er naar mijn idee nog veel te weinig geschreven, en dan bedoel ik in een romanvorm waarin de lezer niet alleen een inkijkje krijgt in de psychiatrie, en leest over wat een borderline persoonlijkheidsstoornis is, of een psychose, maar ook toegang heeft tot wat er zoal omgaat in de psychiater als behandelaar van deze klachten, als mens, en het contact met patiënten die deze klachten nou eenmaal hebben, die daar niet voor gekozen hebben, en die tegelijkertijd ook veel meer zijn dan alleen de drager van een diagnose, en de interactie die er dan tussen deze twee ontstaat in de spreekkamer.'

Wat verwachtte je van je debuut?  

'Ik had dus geen idee wat ik ervan kon verwachten als het boek eenmaal in de winkel lag, hoe concreet het schrijven voor mij ook was, dat wat erna zou komen is altijd wat abstract gebleven, en is dat eigenlijk nog steeds. Omdat het een nogal persoonlijk boek is en ikzelf eerder wat introvert ben, heb ik me wellicht ook geen al te grote inspanningen getroost om me daar een voorstelling van te maken. In de praktijk valt het gelukkig enorm mee, in de zin dat het boek het goed doet en er inmiddels al een vierde druk is, maar belangrijker, of wat ik elke keer weer heel bijzonder vind, is om persoonlijke reacties te horen van lezers, soms collega’s, en soms ook mensen die de moeite nemen om me te laten weten dat ze zelf last hebben van borderline problematiek en dat ze Stella, het meisje, zo herkenbaar neergezet vinden – voor mij is dat een van de grootste complimenten die ik heb gekregen.'

'De brief zal uiteindelijk niemand overtuigen, dat is wat de eerste regels doen.'

Hoeveel brieven heb jij naar uitgeverijen geschreven om ze van jouw boek te overtuigen?   

'Veel. Een uitgeverij kan maar een paar schrijvers per jaar laten debuteren en moet heel selectief zijn. Maar de brief zal uiteindelijk niemand overtuigen, dat is wat de eerste regels doen, wat de eerste bladzijde van je manuscript doet. Of niet.'

Welke tips kun je aanstormende auteurs op dat gebied geven?
   
'Ik heb nog maar één boek geschreven dus voor betrouwbare tips zou ik graag naar meer ervaren schrijvers willen verwijzen. Wat voor mijzelf gewerkt heeft is dat ik het schrijven zelf zo veel plezier en voldoening geeft, dat ik er zo in op kan gaan, dat het voor mij geen probleem is om daar andere dingen voor opzij te zetten, om er veel tijd voor vrij te maken, waarmee ik ook gelijk wil zeggen dat het schrijven en het debuteren voor mij in ieder geval een kwestie is van een lange adem hebben. Als ik niet bereid ben om het manuscript tien of twintig keer te herschrijven, totdat ik er echt tevreden over ben en overtuigd dat het iets toevoegt aan alles dat al geschreven is, kan ik dan een lezer vragen daar zijn geld en tijd in te investeren? Ik denk het niet.'

Moet je een lange adem hebben om te debuteren, of is het een kwestie van de juiste mensen kennen en netwerken?   

'Dat eerste in ieder geval. Als je geen goed manuscript hebt, kun je wel alle juiste mensen kennen, maar dan heb je daar nog niets aan. Wat voor mij wel werkte is om contact te hebben met andere schrijvers, het helpt om een wat realistischer beeld te krijgen van het debuteren en om enthousiast te blijven bij tegenslagen. En soms blijk je in je eigen netwerk al mensen te kennen die je goeie, eerlijke feedback kunnen geven over wat je hebt geschreven. En al gaat het er uiteindelijk om dat je je eigen stijl vindt, hielp het mij in het begin om begeleiding te krijgen in de vorm van schrijflessen, waarbij je de juiste technieken aanleert, begrijpt hoe perspectief werkt, feedback ontvangt op wat je schrijft, etc. - in het ideale geval door een schrijver die je zelf graag leest, ook dat zorgt ervoor dat je enthousiast blijft.'  

Wat verwacht jij van een uitgeverij?  

'Ik verwacht een professionele samenwerking en dat is precies wat ik bij Meulenhoff ook altijd heb mogen ervaren. Ik ben erg blij met mijn uitgever en redacteur, zonder hen was dit boek er niet in zijn huidige vorm gekomen. Datzelfde geldt voor de bureauredacteur, de medewerkers van de publiciteit, de verkoop, de marketing - ik had geen idee hoe een uitgeverij in elkaar steekt en wat er allemaal bij komt kijken.'

'Als ik een boek echt graag wil schrijven, doe ik dat ook als het niet wordt uitgegeven.'
 

 
Hoe ga je met afwijzingen om?   

'Afwijzing is niet leuk. Punt. Wat maakte dat ik doorging, is dat het schrijven zelf mij heel veel voldoening geeft. Een klassieke vraag, of misschien inmiddels al een cliché, is of je liever schrijft of dat je liever een schrijver bent. Ik ga voor dat eerste. Dat betekent dat als ik een boek echt graag wil schrijven, dat ik dat ook doe als het niet wordt uitgegeven.'

(c) Auteursfoto: Pim van der Zwaan