Dossier /
Dossier Harlan Coben
Harlan Coben (1962) werd geboren in Newark, New Yersey. Hij groeide op in Livingston. De familie Coben was een Joodse familie met een passie voor lezen. ‘Onze familie werd overheerst door boeken,’ vertelde Coben in een interview met Crimezone. ‘De muren van onze kamer waren helemaal gevuld met boekenkasten. Natuurlijk ook spannende boeken. Ik heb dus de kans gehad om al vrij vroeg voor mezelf te bepalen wat ik wel of niet leuk vond. Zo heb ik nooit veel opgehad met puzzeldetectives in de geest van Agatha Christie. Er is een misdaad, iedereen is verdacht en dat hoor je dan uit de mond van een slim persoon. Ik houd meer van boeken waarin de beweegredenen onderdeel zijn van een verhaal. Ik ben zelf niet geïnteresseerd in de dood van een volstrekte vreemde in een raar oud kasteel…’
Voordat hij bij het reisbureau van zijn grootvader ging werken, studeerde hij Politieke Wetenschappen. Coben: ‘Ik ben niet zo iemand die zegt dat hij op de rand van de zandbak op zijn vierde jaar al dacht dat hij later schrijver wilde worden. Dat wilde ik namelijk helemaal niet.’
Maar Harlan Coben ging werken als reisleider aan de Costa del Sol en maakte hier zoveel mee dat de twintiger veel inspiratie kreeg om een roman over te schrijven. De roman werd niets, maar toen hij eenmaal was begonnen, wist de jonge Coben wel dat dit hetgeen was wat hij de rest van zijn leven wilde doen: schrijven.
In 1990 zou hij dan toch debuteren met de standalone Play Dead (een romantische thriller). Een jaar later gevolgd door Miracle Cure (een medische thriller). Beide boeken werden niet het succes waar Coben stilletjes op had gehoopt en hij bedacht dat het beter was om met een seriepersonage aan de slag te gaan. Dit werd de sympathieke sportagent en antiheld Myron Bolitar. Vier jaar na zijn tweede boek verscheen Deal Breaker (NL: Vals spel, 1995) waarin Bolitar voor het eerst zijn opwachting maakte.
Coben: ‘Ik wilde een wijsneus als detective. Niet zo’n eenzame, verzuurde man, een loner die een misdrijf op zijn eigen manier oplost. Nee, ik wilde een man met vrienden om zich heen, zoals Myron met zijn vriend Win. En hij moest ook een goede relatie met zijn ouders hebben. Ook iets wat al die andere detectives niet hebben.’
Na Deal Breaker verschenen er nog zes thrillers in de Myron Bolitar-reeks voordat Coben er – tijdelijk, zo bleek later – een punt achter zette. De serie was in Amerika redelijk succesvol maar had nog niet de weg bereikt naar het grote publiek en de bestsellerlijsten.
‘Myron en ik hadden allebei een pauze nodig,’ legt Coben desgevraagd uit. ‘Ik wilde geen personage als Sherlock Holmes of Hercules Poirot die misdrijven oplossen maar zelf nooit veranderen. Ik ging me ook afvragen hoeveel crisissen een persoon kan doormaken zonder compleet gek te worden of niet meer realistisch te zijn. Dat wilde ik voorkomen. En mijn ego begon ook op te spelen. Ik wilde mezelf bewijzen dat ik ook iets anders kon schrijven.’
Break-out book
Zijn eerste boek na de serie was Tell No One (NL: Niemand vertellen, 2002) en dit was direct een schot in de roos. Het werd Cobens eerste New York Times bestseller, en tot op de dag van vandaag zijn best verkochte boek. De Franse regisseur Guillaume Canet maakte er in 2006 een succesvolle film van die werd genomineerd voor 9 Ceasar Awards. Zelfs in Engeland was Ne le dis à personne een van de meest succesvolle producties. Ook werd er lange tijd gesproken over een Amerikaanse remake van de film, maar Coben heeft een vrij eenvoudig beeld van Hollywood: ‘Je moet het zo zien. Je rijdt door de woestijn richting een groot hek met prikkeldraad. Je gooit het boek er overheen, zij gooien het geld naar je toe en ieder rent zijn eigen kant uit. Dat is Hollywood. Hoe meer je betrokken raakt, hoe groter de teleurstelling is. Je hebt het daar gewoon niet voor het zeggen.’
De remake kwam er tot dusver ook niet. Wel is de Franse film met Engelse ondertiteling sinds korte tijd ook in de VS te zien.
Het succes van Tell No One in Amerika bleef niet onopgemerkt en betekende tevens de internationale doorbraak van Harlan Coben. De sterrenregens in de Vrij Nederland detectivegids en op Crimezone.nl en de restyling van de boeken door de uitgeverij zorgden er mede voor ook Nederland warm gingen lopen voor de Amerikaan. Inmiddels worden zijn boeken uitgebracht in meer dan veertig landen en zijn er wereldwijd al ruim 50 miljoen exemplaren verkocht.
Het succes zit ‘m volgens de auteur in verhalen die over gewone mensen gaan. ‘Ik schrijf niet over een seriemoordenaar die zonder reden mensen afslacht of samenzweringen die uiteindelijk bij de president van Amerika uitkomen. Ik schrijf over mensen zoals jij en ik… mensen die hun uiterste best doen om hun American dream te leven. En op het moment dat die droom afsterft, dan kom je in de rijpe arena terecht van drama en verwoesting. De meeste mensen proberen echt goed te doen, maar nog steeds gaan er dingen fout. Kleine dingen die zorgen voor een sneeuwbaleffect.’
Zijn break-out¬ book werd in rap tempo opgevolgd door vier andere stand-alone thrillers. Stuk voor stuk internationale bestsellers. En toen deed Harlan Coben iets wat niemand nog voor mogelijk leek…
De terugkeer van Myron
Promise Me uit 2006 betekende na zes jaar de onverwachte terugkeer van alter-ego Myron Bolitar. In een interview met Gijs Korevaar in datzelfde jaar vertelt Coben: ‘Ik heb voor een boek altijd een idee over het begin en het einde. Dat gold ook voor het einde van de serie. Ik had een prachtig idee, maar het paste totaal niet bij Myron. Dat idee werd Tell No One. Maar ik wist dat Myron terug zou komen. Ik was er als schrijver nog niet klaar mee. Maar dan moest ik eerst een goed verhaal voor hem hebben.’
Dat werd dus zes jaar later en in die tijd heeft de klok – ook voor Myron – niet stilgestaan. ‘Myron wordt ouder,’ aldus Coben. ‘Aan de ene kant wordt hij wat milder. Aan de andere kant sceptischer. Hij is in de loop van de tijd een totaal ander mens geworden. Voor mij als schrijver is dat een enorme uitdaging, voor de lezer is het interessanter.’
Maar dat de uitdaging voor een schrijver soms ook een worsteling kan zijn, daar weet Coben ook alles van. ‘Elke keer als ik een boek af heb is er een stemmetje in mijn hoofd die zegt: Nou dat was het dan. Je hebt het gehad. Dit is het einde. Zoek nu maar een echte baan. Dat blijkt dan meestal achteraf weer mee te vallen. Maar wat ik niet bemoedigend vind, is dat elk boek me zwaarder valt dan het boek daarvoor. Het wordt steeds harder werken. De volstrekte onbevangenheid van vroeger is een beetje verdwenen. De berg waar ik tegenop moet is elke keer gigantisch hoog. Ik heb helaas ook geen klein lederen boekje waarin ik allerlei ideeën heb opgeschreven.’
Ondanks die worsteling lukt Coben ook niet om rustiger aan gaan doen. Hij lijkt drukker dan ooit. Eén boek per jaar deed hij al, maar vorig jaar tekende hij ook nog even een contract voor drie Young Adult-boeken. Onlangs verscheen Shelter, de eerste uit een serie met Mickey Bolitar – het neefje van – in de hoofdrol. Hiermee is er weer een droom van de auteur in vervulling gegaan.
‘Als ik terugkijk op de boeken die mij inspireerden of me nog bijstaan, zijn dat altijd de boeken die las toen ik tussen de twaalf en vijftien jaar oud was. Ik hoop maar dat ik de auteur ben waar veel kinderen het later over zullen hebben.’
Het volledige Harlan Coben Dossier maakt deel uit van de heruitgave van Laatste kans in de Crimezone Collection.
Bronnen:
HarlanCoben.com (official website)
Interviews met Harlan Coben (o.a. Kees de Bree, Gijs Korevaar en Monique Brandt)
Wikipedia.com
Harlan Coben
Laatste kans
Jaren nadat Myron Bolitar zijn glanzende sportcarrière heeft moeten afbreken vanwege een geblesseerde knie, krijgt hij weer heel wat tegenslag te verduren. Zijn vaders hartaanval doet Myron in één keer beseffen dat zijn ouders niet onsterfelijk zijn. En Emily, die ooit zijn grote liefde was, neemt contact met hem op, met de mededeling dat haar dertienjarige zoon Jeremy doodziek is en zo snel mogelijk een beenmergtransplantatie moet ondergaan.
Myron wil niets meer met Emily te maken hebben. Dus wil hij ook die ene passende donor die Jeremy zou kunnen redden en die spoorloos is verdwenen, niet voor haar zoeken. Totdat hij hoort dat Jeremy zijn eigen zoon is. Dan gaat hij eropuit, op zoek naar een man die een eeuwigheid geleden in het niets lijkt te zijn opgelost. Wat hij op het spoor komt is een machtige familie die vastbesloten is de kaken stijf op elkaar te houden.
Laatste kans van Harlan Coben is de derde titel in de Crimezone Collection en vanaf deze week voor € 7,95 verkrijgbaar bij Bruna of op Bruna.nl.
