Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×

Hebban vandaag

Interview /

Peter de Zwaan: 'Ik wil graag bewijzen dat Cargo fout zat'

Jaren werden zijn thrillers uitgegeven door uitgeverij Cargo, maar tijdens het schrijven van de thriller De Loverman kwam er een kink in de kabel tussen auteur en uitgever. Ze vonden het nieuwe boek ‘prachtig, maar niet commercieel genoeg.’ Zonder commerciële ingrepen wilde de uitgever het boek niet uitbrengen. Misdaadauteur Peter de Zwaan, winnaar en veelvuldig genomineerde van De Gouden Strop, geloofde zijn oren niet en nam een rigoureus besluit: hij vertrok bij Cargo en richtte zijn eigen uitgeverij op.

De Loverman, het boek waarom het allemaal te doen was, is het derde boek dat door Uitgeverij Zwarte Zwaan – in samenwerking met uitgeverij Ellessy – werd uitgegeven. In mei verschenen al twee delen van de bekende Bob Evers-serie, de enige jeugdserie met een fanclub van 60-plussers.


In hoeverre beleeft u de verschijning van uw nieuwe thriller anders, nu u hem zelf heeft uitgegeven. Bent u zenuwachtiger?
Peter de Zwaan: ‘Zenuwachtig zijn heb ik in de loop der jaren wel afgeleerd. Je hebt je best gedaan, het boek is er en nu gaan recensenten en lezers zich er tegenaan bemoeien. Ik moet wel zeggen: ik heb acht keer een nominatie van De Gouden Strop gehad, maar ik denk dat ik met een nominatie voor ‘De Loverman’ blijer zal zijn dan met al de andere. De kans dat het boek een commercieel succes wordt, neemt er door toe en ik wil graag bewijzen dat Cargo fout zat.’

Is er sprake van enige wrok jegens uw vorige werkgever, uitgeverij Cargo?
‘Wrok, nee. Cargo was gelukkig ook geen werkgever, net zomin als ik werknemer was. En de dingen gaan zoals ze gaan. Onder Robbert Ammerlaan stond de auteur centraal. Dit is nu blijkbaar veranderd. Dat mag, en misschien moet het ook wel in deze barre boekenwereldtijden. Wat me wel boos maakt, is dat ik van een collega hoorde dat Cargo de feiten een beetje aan het verdraaien is geweest. ‘Die eigenwijze Peter de Zwaan weigerde een paar kleine aanpassingen te doen, nou, toen hield het op.’ Het herschrijven van een boek (‘Kan er geen medicijnenzwendel in het ziekenhuis in?’ en ‘Kun je Jansen Steur niet een grote, actieve rol geven?’) kun je natuurlijk “een kleine aanpassing” noemen, maar naar mijn gevoel overdrijf je dan. Bovendien: als verkopers de dienst gaan uitmaken (‘Het is niet commercieel genoeg’), maak dan als auteur dat je wegkomt.’

Update 31 oktober 2013 - Lees hier de ingezonden reactie van uitgeverij Cargo.


Wat zijn in het kort uw plannen met Uitgeverij Zwarte Zwaan?
‘Volgend voorjaar verschijnt deel 53 van Bob Evers: Glorierijke missers in La Gloria waarmee de trilogie die begon met deel 51 wordt afgesloten.
Ik ben op het ogenblik bezig met een nieuwe Jeff Meeks. De titel wordt: De Dwergbowler. Deze misdaadroman staat gepland voor najaar 2014.

De Loverman is een spannende sleutelroman rondom de omstreden neuroloog Ernst Jansen Steur. De arts schreef jarenlang verkeerde geneesmiddelen voor en stal medicijnen uit het ziekenhuis. Daarnaast stelde hij tientallen foute diagnoses. Hij vertelde patiënten dat ze alzheimer, MS of parkinson hadden, maar later bleek dat ze helemaal niet ernstig ziek waren. In 2009 kwamen deze schokkende feiten aan het licht en het werd nog erger toen bekend werd dat enkele medewerkers van het Medisch Spectrum Twente – het ziekenhuis waar Jansen Steur zijn fouten beging – op de hoogte waren van het falen van de neuroloog, maar dat hebben verzwegen.

Peter de Zwaan heeft met De Loverman een spannende en intrigerende thriller geschreven, waarbij de basis berust op feiten, maar het verhaal eromheen fictie is. Er wordt genadeloos afgerekend met Ernst Jansen Steur en – vooral – met de mensen die hem zijn gang lieten gaan.



In 2009 kwamen de feiten rondom Jansen Steur aan het licht na onthullingen in De Twentsche Courant Tubantia en op RTV Oost. Was uw eerste gedachte gelijk: hier ga ik een thriller over schrijven?
‘Absoluut niet. Ik was in die tijd bezig met De vuurwerkramp van Harmen Saliger en als ik met een boek bezig ben, gaat alles in deze wereld een beetje aan me voorbij. Ik werd ver na 2009 bijgespijkerd, maar toen had ik De bruiloften van Annika Kommer al in mijn hoofd dus dat ging voor, want wat in de kop zit, moet er op tijd uit.

De Loverman is een sleutelroman geworden; namen zijn gefingeerd, maar de strekking van het op waarheid beruste verhaal blijft hetzelfde. Een bewuste keuze?
‘Een bewuste, en late, keuze. Ik was bij een specialist in het ziekenhuis in Hengelo. Hij bleek te weten dat ik met De Loverman bezig was en hij waarschuwde me. “Het zijn bandieten. Als je niet uitkijkt, lopen ze naar de rechter. Ze weten best dat ze verliezen, maar als ze denken dat ze meer geld hebben dan jij, loop je kans dat ze je kapot willen maken.” Ik heb zijn waarschuwing zeer serieus genomen.’

In meerdere boeken van u lijkt u zich te inspireren op waargebeurde verhalen, zoals de vuurwerkramp en nu de zaak Jansen Steur. Wanneer is zo’n waargebeurd verhaal een goede inspiratiebron voor een thriller?
‘Als het iets in je losmaakt. Als je je erbij betrokken voelt. Zoiets. Precies weet ik het ook niet, maar soms zie ik beelden voor me en krijg ik een serie ideeën. Dan is het tijd om aan het werk te gaan.’


Als plaatsgenoot (De Zwaan woont in Enschede, red.) maakte u de affaire van dichtbij mee. Heeft u mensen in uw omgeving die – direct of indirect – met Jansen Steur te maken hebben gehad?
‘Iedereen in Twente kent wel iemand die met Jansen Steur te maken heeft gehad. Ik ken patiënten die nog steeds geen kwaad woord willen horen omdat ze uitstekend behandeld zijn. Ik ken ook mensen die elke dag een schietgebedje doen: “Lieve Heer, laat Jansen Steur de straat oversteken als ik met mijn auto nader.”
De Loverman was nog niet uit of de telefoontjes en mailtjes kwamen. Het leed is groter dan ik dacht.’

Hoe heeft u zich ingelezen in de zaak Jansen Steur? Heeft u bijvoorbeeld ook met slachtoffers gesproken?
‘Ik heb alles gelezen wat Tubantia heeft geschreven en wat RTV Oost op de website heeft gemeld. Ik heb bovendien veel informatie gekregen van een journalist die nauw bij de zaak Jansen Steur betrokken is. Daar heb ik het bij gelaten. De Loverman is geen documentaire-boek. Het is een misdaadroman gebaseerd op feiten die niet zijn weersproken.’

In De Loverman wordt afgerekend met diverse personen die betrokken zijn geweest bij het in de doofpot stoppen van de handelingen van Jansen Steur. Veel van hen bevinden zich in het verhaal in het buitenland. Is dit in werkelijkheid ook zo? Zijn deze mensen gevlucht zonder gestraft te worden?
‘Nu moet ik even voorzichtig zijn. In De Loverman komen mensen voor die er door een familielid van een slachtoffer van beschuldigd worden dat ze de neuroloog jarenlang zijn gang lieten gaan. Ze gaan dood. De echte betrokkenen leven nog, voor zover ik weet. De mensen die in het buitenland worden vermoord, hebben namen van lieden die niet in Enschede hebben gewerkt.
Zo, genoeg chickenshit. Nee: de moorden in het buitenland dienen een doel dat te maken heeft met de plot. Er meer over zeggen, is de plot verpesten.’

Op wie bent u meer boos? Op Jansen Steur of de mensen die hem zijn gang hebben laten gaan?
‘Ik heb niet de boosheid van een slachtoffer, maar ik heb het gevoel dat er na het ernstige ongeluk dat Jansen Steur in 1992 heeft gehad iets in zijn hoofd verkeerd is gaan liggen. Een psychiater moet maar uitmaken hoe verantwoordelijk hij is voor wat hij heeft gedaan. Maar in het Medisch Spectrum Twente in Enschede zeiden collega’s en verplegend personeel: “Die patiënt heeft Jansen Steur-MS.” En dan lachten ze wat. Menigeen wist wat er gaande was en deed niets, in elk geval niet genoeg. Word daar maar eens niet pissig door.’


Verwacht u reacties van de mensen die u in het boek aanpakt of zullen zij zich stilhouden, denkt u?
‘Ik heb de namen niet voor niets veranderd. Voor de verkoop zou het goed zijn als iemand moeilijk ging doen, maar er is geen sprake van smaad. De feiten zijn zoals ze zijn, knappe jongen die ze in deze zaak met terugwerkende kracht weet te verdraaien.’

In De Loverman volgen we drie personages; loverman Elmer Melaan, de eenzame Debby van Selm en oud-wijkagent Ferdinand te Wolde. Ieder van hen kent een getekend verleden en op het eind komen de drie lijntjes ingenieus tot elkaar. Is het lastig om meerdere verhaallijnen samen te brengen tot een gemeenschappelijke climax?
‘Natuurlijk is het lastig. Dat is nou net het leuke van schrijven: lastige dingen tot een goed en geloofwaardig einde brengen. Niets makkelijker dan een boek met één lijn, maar, Jezus, wat een saaiheid, wat een gemakzucht.’

En waarom juist dit drietal; mensen die alle drie al het een en ander hebben meegemaakt?
‘In de tijd dat ik chef kunstredactie van Tubantia was, had ik te maken met een recensent wiens dochter was verdwenen in Ierland. Op vakantie gegaan, zoekgeraakt, nergens een spoor. De droefenis van de man is me altijd bijgebleven. Hij is de Te Wolde in De Loverman. Ik heb iemand gekend die geen cent te makken had (net Geer en Goor, maar dan zonder 250.000 euro honorarium). Ze kreeg toch te maken met een man die dacht dat hij haar kon opvrijen en kaalplukken. Zij werd Debby. Elmer komt uit een hersenkronkel waar iemand als Jansen Steur vast wel iets leuks over zou weten te zeggen. De drie hebben niets gemeen en dat had ik nodig: drie mensen die niets gemeen hebben en wier levens toch met elkaar verweven raken.’

Wat hoopt u te bereiken met dit boek?
‘Dat het gelezen wordt. Als de slachtoffers van Jansen Steur er een vorm van gerechtigheid uit peuren, is dat meegenomen.’

Volgende maand dient de strafzaak tegen de ex-neuroloog. Hoe gaat u dit volgen?
‘Van een afstand, denk ik. De Loverman is af en chroniqueur van Jansen Steur wens ik niet te worden.’

Tot slot, in een reeks vermakelijke columns – te vinden op peterdezwaan.nl en op de Spanningsblog – lazen we onder andere over de weg die bewandeld moet worden om uitgever te worden, met alle strubbelingen van dien. Hierin neemt u geen blad voor de mond en schaamt u zich niet om bepaalde partijen hardhandig aan te pakken. Bent u niet bang dat er door deze columns anders naar u wordt gekeken?
‘Tientallen keren heb ik het van collega’s gehoord: “Peter, je hebt gelijk met wat je schrijft, maar ze pakken je een keer terug, vooral recensenten.” Dat moet dan maar. Niets aan te doen. Ieder zijn eigen grootheid. Een anekdote om het aan te tonen: Ooit was Moszkowicz-senior voorzitter van de jury van De Gouden Strop. Ik had toen een boek waarin ik een jury van een boekenprijs om zeep hielp. Moszkowicz zei: “Als jullie dit boek een nominatie willen geven, loop ik weg.” Ik kreeg geen nominatie. Dit verhaal is me voor waar verteld door een lid van de jury. Ze bloosde erbij en zei dat ze zich nog steeds schaamde.’



Over de auteur

Mads Bruynesteyn

120 volgers
425 boeken
21 favoriet


Reacties op: Peter de Zwaan: 'Ik wil graag bewijzen dat Cargo fout zat'

 

Gerelateerd

Over

Peter de Zwaan

Peter de Zwaan

Peter Johannes de Zwaan (Meppel, 17 augustus 1944) is een Nederlandse publicist ...