Zijn boeken ademen sterk de sfeer uit van één-zijn met de natuur en hebben een zekere moraal, zonder belerend te worden. Verder is hij van mening dat schrijvers kinderen de waarheid moeten vertellen om ze zo voor te bereiden op het ‘echte’ leven. Gary Paulsens boeken worden door lezers van elke leeftijd gelezen. Toch richt hij zich voornamelijk op de jeugd. Hij is erg begaan met het lot van de natuur en dat van jonge mensen. Zijn hoop is gevestigd op de jeugd. Volgens Paulsen is de mens passief, lui en dom geweest en heeft het menselijk ras er alles aan gedaan om zichzelf te vernietigen. ‘Als er enige hoop is voor de toekomst’, zo meent Gary Paulsen, ‘dan moet dat van de jongeren komen. Niet van de volwassenen.’

Het eerste boek van Paulsen dat verscheen was Some birds don’t fly, daarna Mr. Tucker.  Paulsens doorbraak als schrijver kwam in 1986 toen zijn boekDogsong een Silver Newbery Honor-prijs kreeg, een boekenprijs in Amerika, die vergelijkbaar is met de Nederlandse Zilveren Griffel. In 1988 kreeg hij dezelfde prijs voor Neergestort (oorspronkelijke titel: Hatchet). In 1990 kreeg Paulsen zijn derde Newbery Honor Book-prijs voor The Winter Room. Zelf vindt PaulsenClabbered Dirt, Sweet grass en Dogsongde beste boeken die hij geschreven heeft.

Gary Paulsen leest graag boeken over historische gebeurtenissen. Zijn lievelingsboek is Moby Dick van Herman Melville. Op de vraag wie hij nog graag een keer zou willen ontmoeten gaf hij als antwoord Stephen Hawking. Dit vindt Paulsen een van de grootste geleerden van deze tijd. Hij is zeer onder de indruk van het verstand van die man.