Blogpost:
Ruud Gras
Fred M. Donner: Muhammed and the Believers: at the origins of Islam.
Het boek geeft een overzicht van het leven van Mohammed en volgt de beweging die hij heeft veroorzaakt gedurende een aantal generaties. Donner kiest hiervoor een uitgesproken positie. Hij stelt (en probeert te bewijzen) dat gedurende het leven van Mohammed en gedurende de periode tot aan de tweede fitna de beweging een oecumenisch karakter had. Dat wil zeggen dat ook Christenen en Joden, mensen van het boek, zich bij de beweging konden aansluiten. Daarnaast stelt Donner dat de motieven van Mohammed en zijn opvolgers met name religieus zijn geweest en niet zoals sommige andere wetenschappers stellen sociaal of politiek gericht. Mohammed ging er van uit dat de laatste dag, het dag van het oordeel nabij was. Hij wilde zoveel mogelijk mensen dan ook aansporen om zich te gedragen naar God's wil en zich zo klaar te maken voor het laatste oordeel. Donner heeft ervoor gekozen om niet alle elementen van de traditionele beschrijving van Mohammed en zijn volgelingen over te nemen. Hij heeft getracht uitsluitend feiten te gebruiken en niet de elementen die rieken naar legendevorming. Daarbij maakt hij gebruik van alternatieve bronnen als munten, gebouwen en landschappen. In dat opzicht valt hij te kwalificeren als een (lichte) revisionist.
Het boek is uiterst leesbaar, helder geschreven. Naast het leven van Mohammed beschrijft hij de snelle expansie van de beweging na zijn dood, de leiderschapsproblemen, de beide burgeroorlogen (fitna's) en uiteindelijk de overgang van de beweging naar een religie. In een paar delen worden er nogal veel personen genoemd, wat het lezen dan even bemoeilijkt. Maar in het algemeen ordeel ik erg positief, een goed geschreven boek over het ontstaan van de Islam, vanuit een origineel standpunt opgezet. Verwacht geen uitgebreide levensbeschrijving van Mohammed, deze is slechts redelijk summier opgenomen.
