Meer dan 5,4 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
    Vincent Baumgart Auteur

Blogpost: Vincent Baumgart

Mannelijke schrijvers en de vrouw die nooit de hunne werd

Lezend in Flaubert's Parot van Julian Barnes is me iets opgevallen. Barnes voert een academicus op die een zoveelste biografie over Flaubert wil schrijven. Een biografie lijkt op een visnet, stelt Barnes; de mazen zijn even belangrijk als het touw, wat betekent dat een biografie slechts een beperkte selectie is van een oneindige werkelijkheid. Maar nu wordt het echt interessant, want Barnes presenteert verschillende chronologische lijsten met gebeurtenissen in Flauberts leven.

Een van die gebeurtenissen is zijn verliefdheid als vijftienjarige op Elisa Schlesinger, de 26-jarige echtgenote van een welgesteld man. Hij volgt haar ongemerkt tijdens haar wandelingen met haar hond, en geeft vorm aan zijn verhitte gevoelens door de hond op dezelfde plaats te kussen als Mme Schlesinger eerder heeft gedaan. Dat was waarschijnlijk bovenop zijn kop, meent Barnes. ‘De herinnering aan Mme Schlesinger achtervolgde Flaubert de rest van zijn leven.’

Flaubert is niet de enige die bleef zitten met een onvervulde liefde. Ook Louis Paul Boon smachtte zijn hele leven naar zijn nichtje Elsje, blijkens zijn gebundelde essays, die hij in de krant publiceerde onder de titel 'Boontjes'. Hij speelde ooit met haar, en de bron van zijn overkokende nostalgische verlangen kan niet meer zijn geweest dan enkele ontmoetingen met Elsje als tien- of elfjarige.

Dan is er F.B. Hotz, die uitgebreid en mistroostig schrijft over zijn mislukte ontmoetingen met een waarschijnlijk 13-jarig meisje dat hij 'het kikkerbekje' noemt. Hij observeerde haar vanuit een zomerhuisje, maar durfde niets te ondernemen.

Hier is een fenomeen aan het werk. Is de onbeantwoorde, – maar met name ongeziene - jeugdliefde de motor van de mannelijke schrijver?

De onopgemerkte verliefdheid is in de jeugd een eerste bewijs van hevig falen. Er staat veel op het spel, er moet iets gebeuren, maar de jonge artiest in spé heeft niet het repertoire om zijn wensen in daden om te zetten, noch het zelfvertrouwen om een afwijzing te riskeren. Op dat moment ontwaakt de schrijversziel in het verwarde gemoed, want via de taal ontdekt de jongeling dat hij macht heeft over de fantasie, terwijl de werkelijkheid nog te groot voor hem is. Het eerste gedicht laat niet lang op zich wachten. Ook Carmiggelt heeft eens geschreven dat hij zijn liefdesverlangen in sonnetvorm placht uit te drukken.

Enkele jaren later volgen meestal avonturen die wel tot het zo gewenste resultaat leiden, maar die kunnen nooit het gemis en de machteloosheid compenseren die de schrijver tijdens zijn eerste onmogelijke verliefdheid heeft doorgemaakt.

Dus blijft hij boeken produceren. Elke nieuwe roman moet de wereld vertellen: ‘Ik was dan wel onopgemerkt en versmaad, maar ik stel heus wel iets voor.’ Helaas voor de schrijver is zijn eerste muze dan vaak al verlept of dood.

Lees verder op mijn site

Reacties op: Mannelijke schrijvers en de vrouw die nooit de hunne werd

De Groene Sprinkhaan - Vincent Baumgart Jouw boekenplank Jouw waardering
Jouw recensie   Schrijf een recensie
? Onze partners