In de volgende delen ligt de nadruk op de Nieuwe en de Nieuwste Tijd. Vier ijkpunten geven de lezer in dit deel extra houvast. Als eerste het jaar 400, waarin een einde kwam aan het Romeinse Rijk en Zeeland al meer dan een eeuw grotendeels ontvolkt was. Het was een tijd waarin het landschap aan de Scheldemonding ingrijpend veranderde. Tweede ijkpunt is het jaar 950, dat staat voor het eind van een tijd waarin in de Scheldedelta geleidelijk aan opnieuw mensen waren komen wonen en het gebied onder andere te lijden had gehad van invallen en plunderingen door de Vikingen. Het derde ijkpunt, 1300, markeert het eind van ee nperiode vans terke bevolkingsgroei. In die periode hadden de bewoners de kernen van de eilanden bedijkt en was het netwerk van dorpen en steden gevormd dat voor een groot deel nog steeds bestaat. Het vierde ijkpunt, 1550, staat aan de vooravond van de Nederlandse Opstand. Het sluit een periode af waarin de Scheldedelta zich economisch sterk had ontwikkeld in het kielzog van de grote handels- en industriesteden Brugge, Gent en Antwerpen.
