Tussen mobilisatie en capitulatie, tussen Brugge, Poitiers en Montpellier: dit archiefbestand voert je mee in het zenuwcentrum van het Belgische leger in 1939-1940. Hier volg je de krijgsauditoraten en krijgsraden te velde van dichtbij, terwijl ze wankele orde proberen te bewaren te midden van Duitse inval, chaotische terugtocht, rekruteringsreserve en Zuid-Franse hergroepering.
In dossiers over desertie, diefstal, geweld, disciplinaire ontsporingen en wrijvingen met de lokale bevolking krijg je een rauwe inkijk in het dagelijkse leven van soldaten, officieren en jonge CRAB-rekruten. Namen als Walter Ganshof van der Meersch, Paul Anspach, Benedictus De Bie en Charles Anciaux duiken op in een justitieel web dat tot diep in Frankrijk reikt.
De archieven zelf hebben een odyssee achter de rug: haastig veiliggesteld, opgeëist als oorlogsbuit, via Berlijn geroofd naar het Osoboy-archief in Moskou en pas in de 21ste eeuw gerepatrieerd en opnieuw geïntegreerd. Deze inventaris ontsluit 15 meter aan stukken – van P-dossiers en vonnisregisters tot signalementen van deserteurs – en maakt een tot nu toe gefragmenteerd en slecht gekend hoofdstuk eindelijk systematisch doorzoekbaar.
Onmisbaar voor wie de achttiendaagse veldtocht, de Belgische troepen in Frankrijk én de werking van het militair gerecht in oorlogstijd echt wil begrijpen.
