In zijn romans, verhalen, poëzie en toneel verwerkte Harry Mulisch veel materiaal uit de orfische traditie, gegrondvest door de mythische zanger Orpheus. De middeleeuwse alchimisten, ook actief binnen deze traditie, beschouwde hij als geestverwanten. Hij mengde het orfisch materiaal met gedachtegoed uit de Gnosis, een afsplitsing van het christendom. Dezelfde mix gebruikte Mulisch in zijn filosofie. De Griekse orfische filosoof Pythagoras, drager van een tulband, was zijn grote voorbeeld. Zijn essay 'Zelfportret met tulband' is een hommage aan Pythagoras. Die was onder meer sekteleider en politiek adviseur. In zijn dagelijks leven volgde Mulisch Pythagoras na: hij omringde zich met een hechte groep gelijkgestemden en leverde vanaf de zijlijn commentaar op maatschappelijke ontwikkelingen.
In deze studie komen de invloeden van Pythagoras en zijn geestverwanten op de literatuur, de filosofie en het maatschappelijk optreden van Mulisch in samenhang aan bod.
