De P.C. Hooft-prijs voor beschouwend proza is dit jaar voor het eerst toegekend aan een vrouw, Anja Meulenbelt (1945). De prestigieuze literaire oeuvreprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan Nederlandse schrijvers voor een telkens wisselend genre: verhalend proza, beschouwend proza en poëzie.

Het oeuvre van Anja Meulenbelt strekt zich uit over een halve eeuw en bestaat uit boeken, lezingen, toespraken, interviews, pamfletten, posts en commentaren. In de jaren tachtig riep Meulenbelt met een aantal andere vrouwelijke schrijvers de Anna Bijns Prijs in het leven, uit onvrede over de structurele benadeling van vrouwen bij het vergeven van literaire prijzen. Dat ze nu als eerste vrouw zelf de P.C. Hooft-prijs krijgt voor haar oeuvre, laat zien dat de tijden aan het veranderen zijn. De prijs bestaat sinds 1947.

'Het verleden laat zich – zoals ook Meulenbelt in haar werk steeds weer heeft laten zien – niet corrigeren, hooguit verwerken, om zo een betere toekomst mogelijk te maken. De voordracht van Meulenbelt is bedoeld als een bevrijdende eruptie, als een heilzame breuk die ruimte maakt voor heel veel nieuwe mogelijkheden.' - Jury P.C. Hooft-prijs 2026

De jury van de P.C. Hooft-prijs 2026 roemt Meulenbelts 'directe, rauwe en staccato stijl' in De schaamte voorbij, het in 1967 verschenen autobiografische boek waarmee ze doorbrak als auteur. 'Wie de schoonheid van die stijl probeert te beschrijven, zal eerder bij vergelijkingen met Janis Joplin dan bij Maria Callas uitkomen en eerder bij woorden als "sprankelend" en "energiek" dan bij "verfijnd",' laat de jury weten.

'Maar verfijning valt dan ook niet te verwachten in een boek waarin met zoveel gebroken moet worden, waarin zoveel benoemd moest worden wat voorheen onzegbaar bleef.' - Jury P.C. Hooft-prijs 2026