Vurige finale voor Salander en Blomkvist

Det är slut, över, finito. In het Zweeds klinkt het net zo definitief als in het Nederlands: Het is voorbij, over, finito. Woorden van de Zweedse journalist en schrijver David Lagercrantz, die we hier in Nederland een aantal jaren geleden vooral kenden van zijn heerlijke biografie over voetballer Zlatan Ibrahimovic. De uitspraak, die we deze week optekenden in de Zweedse pers, gaat echter over de boeken die hij de laatste jaren schreef. Lagercrantz wierp zich na de dood, in 2004, op als de literaire erfgenaam van Stieg Larsson, de journalist die - wrang genoeg - pas na zijn dood grote successen vierde met zijn Millennium-trilogie. De wereldwijd kapot gelezen en succesvol verfilmde serie over onderzoeksjournalist Mikael Blomkvist en de duistere punkhacker Lisbeth Salander.

Lagercrantz zette de serie op verzoek van de erven en uitgever voort, deze week verscheen Zij die moet sterven, alweer het zesde deel in de reeks, en dus de derde die Lagercrantz schreef. Je zou, in voetbaltermen, kunnen zeggen dat het nu 3-3 staat, Lagercrantz schreef er net zoveel als wijlen Larsson. En bij dit aantal blijft het, wat hem betreft, Lagercrantz wil zijn eigen schrijverscarrière weer voortzetten. Hij wil niet langer verhalen bedenken rond het duo Blomkvist-Salander, vandaar dat Det är slut, över, finito.

En dat is jammer, want Lagercrantz heeft met Zij die moet sterven opnieuw een puik Millenniumboek geschreven. Hij heeft zich er, met de finish in zicht, zeker niet met een jantje-van-leiden vanaf gemaakt. Het is al eerder gezegd, hij is eigenlijk een strakkere schrijver dan oervader Larsson, en ook in dit laatste deel houdt hij de vaart er goed in. Uiteraard zijn er weer meerdere verhaallijnen die, het zal de ervaren thrillerlezer niet verbazen, op de laatste pagina’s samen komen.

Salander is in Moskou, op jacht naar haar zus Camilla, met wie zij nog een stevig appeltje te schillen heeft. In Zweden wordt ondertussen een zwerver dood aangetroffen, een dakloze die stompjes als vingers heeft, en die over een dna-profiel beschikt dat naar de bevolking in het Himalaya-gebergte wijst. In de jas van de zwerver wordt een briefje gevonden met het telefoonnummer van Blomkvist, die op hetzelfde moment een beetje worstelt met een serie artikelen over Russische trollen die hij aan het schrijven is voor zijn tijdschrift Millennium. Als hij wordt gebeld met de mededeling dat zijn nummer is gevonden bij een dode zwerver, haalt hij in eerste instantie zijn schouders op. Er zijn zoveel mensen die zijn telefoonnummer hebben.

Maar natuurlijk raakt hij even later wél geïnteresseerd, de dode man bleek lid van een dramatisch verlopen Mount Everest-expeditie waaraan ook de huidige Zweedse minister van Defensie deelnam. Ondertussen wordt Lisbeth Salander nu zélf opgejaagd, door de Russische maffia en leden van een Zweedse motorbende en moet ze alle zeilen bijzetten.

We willen niet te veel verklappen, maar de finale is bloedstollend. Luidruchtig en vooral vurig, het is een slot waar Lagercrantz al zijn vaardigheden als schrijver toont. Het is wellicht jammer dat hij met de Millennium-reeks ophoudt, maar de Zweed laat nog genoeg ruimte over voor een mogelijke opvolger. We vermoeden dat het laatste over het illustere duo Salander/Blomkvist nog niet gezegd/geschreven is.