Roadtrip met een tiener

In De weg ga je op roadtrip met Holly Hogan en haar alter ego Solace.
Holly is een veertienjarig meisje uit een kansarm milieu. Ze is voor de tweede keer vanuit een gezinsvervangend tehuis in een pleeggezin geplaatst en heeft het daar niet naar haar zin. Ze wil naar haar moeder in Ierland en loopt weg. Al liftend van Londen naar Ierland heeft ze veel flashbacks en denkt ze na over het beeld wat ze zich van haar eigen verleden heeft gevormd. Waarom is ze uit huis geplaatst en wat was de rol van haar moeder? Gedurende de tocht dringt de waarheid tot Holly door, ze heeft haar herinneringen verdrongen of mooier gemaakt… Zo leuk was haar leven niet bij haar moeder in de hemelflat, het appartement op de bovenste verdieping van de flat waar ze woonden. Holly werd mishandeld en verwaarloosd.

In het huis van het pleeggezin waarvandaan Holly wegloopt, vindt ze een pruik. Door die pruik is ze in staat in de schoenen te stappen van haar zelfverzonnen alter ego Solace. Solace is stoer en heeft veel meer lef dan Holly zelf. Als Solace durft Holly veel meer, voelt ze zich ouder en treedt ze mensen met meer zelfvertrouwen tegemoet. Holly neemt de pruik dan ook mee als ze aan haar reis naar Ierland begint.
De pruik speelt een zeer belangrijke rol in het verhaal. Niet alleen 'helpt' hij Holly om de persoonlijkheid van Solace aan te nemen, hij staat ook symbool voor het voorval waarom Holly indertijd definitief uit huis geplaatst is. Het hele verhaal door is ze druk met de pruik, alsof ze - door hem extra goed te verzorgen - dat voorval weg kan borstelen.

Erg mooi beschreven is het moment dat Holly voor het eerst echt doordrongen raakt van haar kwetsbaarheid en angst toen ze nog bij haar moeder woonde:
Het licht in de wc zou nog steeds vaalgroen zijn, en het meisje in de spiegel ook. Ze keek me aan en opeens zag ik weer de kleine Holly, lang geleden in de hemelflat, met haar afgezakte sokken en hoge cijfers op school. (…) Help, riep het meisje in de spiegel naar me. Help me. Iemand. Alsjeblieft. Ik stak een hand uit en raakte haar aan. Het was alsof we samen werden teruggesleept naar de hemelflat, deze keer echt.

Dowd bouwt zeer zorgvuldig en gedoseerd het verhaal op. Heel langzaam begin je als lezer te begrijpen dat Holly’s jeugd helemaal niet zo fijn is geweest, en dat haar moeder helemaal niet zo lief voor haar was.
Onbevredigend is dan ook het afgeraffelde ‘happy end’, het is te mooi om waar te zijn. Mede hierdoor beklijft het boek niet. Dowd had een tevens positief maar realistischer einde kunnen schetsen en zo een krachtiger boodschap kunnen achterlaten, voor mensen die met dit soort kinderen te maken krijgen, maar meer nog voor kinderen die in zo’n situatie verzeild raken.

Siobhan Dowd (1960-2007) was een Brits-Ierse schrijfster die zeer begaan was met het lot van kansarme mensen. Ze schreef boeken voor volwassenen en jongeren. De weg is Dowd’s laatste boek, tevens de vierde en laatste Young Adult-roman in een serie waarvan ze de opbrengsten doneerde aan de Siobhan Dowd Trust, ten behoeve van projecten voor achtergestelde kinderen met hun schrijfvaardigheden.

Vertaald door Tjalling Bos