Compleet verrast...

Wat verf verbergt is zo’n roman die je stil maakt. Toegankelijk geschreven, maar met een verbluffend sterk gevoel voor sfeer. Dat besef je eigenlijk pas echt als de indrukken zich al ongemerkt hebben vastgezet. Vanaf de eerste bladzijde raakte ik in de ban van Freya: een vrouw die haar weg probeert te vinden na een ingrijpend verlies. Haar gevoelswereld is zo levensecht en genuanceerd verwoord, dat ik vergat dat dit boek door een man is geschreven. En dat bedoel ik als een groot compliment. Hoe Gijs Schermer zich in haar psyche weet te verplaatsen, is ronduit indrukwekkend.

Het verhaal opent met een mysterieus moment dat gaandeweg verweven wordt met grotere thema’s als toeval en voorbestemming. Dat klinkt misschien zwaar, maar Schermer brengt het met een lichtheid en subtiliteit die ervoor zorgen dat het juist blijft hangen. Wat begint als een fijnzinnig psychologisch verhaal over rouw, verlangen en de helende kracht van kunst, groeit uit tot een spannende roman met thrillerachtige elementen. En dat allemaal zonder de diepgang te verliezen.

De relatie tussen Freya en Lethe is spannend, gelaagd en intrigerend. En dan is er Sven. Zijn rol komt niet als een verrassing, maar wordt juist daardoor des te knapper uitgewerkt. Ook zijn perspectief voelt overtuigend en menselijk. Wat ik bovendien niet had verwacht: het boek is regelmatig geestig. Sommige dialogen zijn heerlijk absurd, andere juist scherp of filosofisch. Bijvoorbeeld over vrijheid. Wat is dat eigenlijk? En durf je het te grijpen? Ook kan ik de vraag herkennen; Kan je wel voor de toekomst kiezen, als je jouw verleden nog volledig omarmt?

Wat me uiteindelijk misschien nog wel het meest verraste, ontdekte ik pas na het lezen. Toen ik een paar namen uit het boek opzocht, ging er een nieuwe laag voor me open. Er blijkt een verborgen mythologische onderstroom in het verhaal te zitten. Die geeft extra diepte aan personages en motieven, en maakt de titel Wat verf verbergt tot een gelaagde metafoor. Het gaat niet alleen over wat we als mens laten zien of verbergen, maar ook over kunst als spiegel van trauma en heling. Over fouten maken. En daarvan leren.

Als ik dan toch een kanttekening mag plaatsen: er sluipt gaandeweg een voelbare dreiging het verhaal binnen. Die spanning bouwt zich langzaam op en komt uiteindelijk tot een intense climax. Maar het duurt daarna relatief lang voordat het verhaal echt escaleert. De hoofdstukken in die tussenperiode zijn overigens bijzonder sterk. Misschien zelfs wel de beste van het boek. Toch verlang je als lezer soms net iets sneller naar de ontlading. Had dat anders gekund? Misschien wel. Maar eerlijk gezegd maakt dat weinig uit.

Dit is een boek dat je eerst leest met je ogen, maar uiteindelijk voelt met je hart. Poëtisch, gelaagd en met verrassende spanning. Een debuut dat nieuwsgierig maakt naar alles wat deze auteur nog meer onder de oppervlakte verborgen heeft.

4,5 ster, afgerond naar boven ;)