Winteruren: over een man die twee oorlogen doorleefde en zijn spagaat tussen twee liefdes

Richard Waeyenberghe is het hoofdpersonage in Winteruren. Zittend aan het sterfbed van zijn vrouw Anna-Marie, gaan Richards’ gedachten terug naar de Tweede Wereldoorlog en de wereldexpo van 1958. Wanneer hij een kaart ontvangt van zijn jeugdliefde Josephine (Fientje) werpt dit Richard nog verder terug in de tijd. De kaart brengt hem de boodschap dat het zijn laatste kans is om zijn voormalige liefde nog eenmaal te ontmoeten, maar hij kan zijn Anne-Marie niet alleen laten. De keuze valt hem echter niet gemakkelijk. Een keuze die hij in zijn leven diverse keren heeft moeten maken.

“De ziekenhuiskamer is niet anders dan alle andere ziekenhuiskamers: pastelgroen, kaal. Anna-Marie slaapt. Naast haar in de kamer ligt een vrouw van middelbare leeftijd. Ik observeer de schabouwelijke luchtpomp die haar ademwerk overneemt.”

Met Winteruren levert Bastien een zeer fraaie roman af die ontroerend en boeiend tegelijk is. De vele flashbacks maken het verhaal af en verduidelijken de keuzes en gedachten van hoofdpersoon Richard. Bovendien brengen deze flashbacks de lezer terug naar belangrijke gebeurtenissen die niet alleen Richards leven kleurden, maar dat deden in het leven van veel mensen.

Richard heeft geen gemakkelijk leven achter de rug. Zo doorleeft hij zowel de Eerste als de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zit hij geruime tijd gevangen in een concentratiekamp waar hij wordt gemarteld door de Nazi’s en maakt hij de Koude Oorlog alsmede de val van de Berlijnse muur mee. Alsof dat nog niet genoeg is voor één mensenleven, wordt Richard ook nog eens verscheurd door zijn gevoelens voor zijn grote liefde en de vrouw waar hij mee trouwde.

“In een oudbakken stoel wacht ze me op. Het licht van een eeuwig verre straatlantaarn beschijnt haar zilvergrijze haren. Een versleten, flanellen jurk draagt ze en een paar schoenen waarvoor een bedelaar zou bedanken. In de rimpels op haar voorhoofd lees ik vraagtekens. Dag Fientje, zeg ik.”

Bastien beschikt over een zeer fraaie, haast poëtische schrijfstijl en vooral het hoofdpersonage is bijzonder goed gekarakteriseerd. De emoties en gevoelens van dit personage worden gedetailleerd en met een duidelijk inlevingsvermogen beschreven door Bastien. Bijzonder detail is overigens dat de grootvader van de auteur model heeft gestaan voor de hoofdpersoon in Winteruren; een grootvader die hij echter nooit heeft mogen kennen en dat maakt zijn inspanningen wellicht nog knapper. Het is duidelijk dat Bastien zicht zorgvuldig heeft moeten verdiepen in het leven van zijn ‘opa Richard’. Het feit dat de auteur er voor heeft gekozen zijn boek te schrijven in de eerste persoon brengt Richard heel dicht bij de lezer.

Kortom, Winteruren is een prachtige, roman met diepgang.

De auteur
Filip Bastien (Eeklo, 1962) woont met zijn vrouw Annie in Werchter. In het dagelijks leven is hij systeembeheerder, daarnaast schrijft hij ook boeken. Filip Bastien kreeg als eerste Vlaamse auteur de Indie Award juryprijs 2019 voor het meest memorabele karakter in zijn boek Winteruren, protagonist Richard van Waeyenberghe .

Uitvoering
Uitgeverij Hamley Books
ISBN: 9789463967051
Paperback, 300 pagina’s

Over Hanneke Tinor-Centi
Hanneke Tinor-Centi (1960), eigenaar van HT-C Communicatie en Marketing, literair agent, boekmarketeer en recensent.
http://ht-c-communicatie.nl/