De zuiderzeeballade

Een goed gedocumenteerde geschiedenis van de periode waarin de Zuiderzee overgaat in het IJsselmeer. Wat dat betekende voor de bewoners en vooral de Zuiderzee vissers wordt vanaf begin vorige eeuw gedetailleerd beschreven. Eva Vriend heeft dat heel knap beschreven door middel van de levensgeschiedenissen van vier vissersfamilies uit Urk, Volendam, Spakenburg en Wieringen/den Oever, vanaf begin 19de eeuw tot heden. Urk zelfs vanaf de 17de eeuw. De band met het water en de veerkracht van de families is indrukwekkend. Hoe de bewoners moeten dealen met de veranderingen van de bouw van de afsluitdijk, van eilandbewoners tot inpoldering. Heel blij was ik met de kaarten voorin het boek, een fijne hulp bij het tijdsbesef. Zonder de stambomen van de vier families was ik de draad kwijtgeraakt, ik ze heb vaak moeten raadplegen.
De karakters van de verschillende families zijn per plaats verschillend, hoewel ze ook veel samenwerkten, was de strijd om meer vis binnen te halen essentieel.
De vissers moesten inleveren, op andere vismethoden overgegaan, maar gaandeweg zijn veel schepen verkocht.
De Urkers waren brutaler ,namen meer risico en gingen sneller groter en met zwaardere schepen vissen op de Noordzee. De Volendammers volgden wel, maar stapten eerst op bij andere zeegaande schepen om te leren van de zeevisserij. Volendammers gingen werken in de bouw en het tourisme bloeide op.
Spakenburgers bleven op het IJsselmeer en met de komst van industrieën verkozen veel zonen de fabriek of techniek boven het zware werk op de schepen.
De vissers uit den Oever hadden het voordeel snel op zee te varen, maar van oorsprong waren de familie dijkenbouwers.
Door huwelijken met vissersdochters uit de andere visfamilies kwam ook hier de trek naar het water. Ze bleven meer op het Wad en vissen op garnalen en kreeften.
Het was en is hard werken in de visserij, met zes dagen van huis moet het thuisfront sterk zijn. De families hadden standaard veel kinderen, waren zeer gelovig en heel traditioneel. Het verdriet, wanneer een schip met bemanning en familie, vaak zonen, was vergaan is generaties voelbaar.
Jammer dat in deze geschiedenis vooral het economische en commerciële belang dat de drijfveer is voor de vissers en het emotionele aspect vooral voor de vrouwen minder naar voren komt.
Wanneer je geïnteresseerd bent in geschiedenis dan is dit boek een aanrader, naast hetgeen Eva Vriend in kaart heeft gebracht heeft het mij gemotiveerd meer onderzoek te doen naar bijv Schokland en de vroege Zuiderzeehavens van voor de inpolderingen.